"Tylko co piąta firma uczestnicząca w badanu uznała, że w 2019 r. poprawiła się sytuacja w dostępności pracowników. Natomiast prawie 50% przedstawicieli firm nie dostrzegło zmian w tym zakresie. Wyższy odsetek przedsiębiorstw (28%) wskazał na spadek możliwości uzupełniania wakatów niż na poprawę sytuacji w dostępności pracowników. Przedsiębiorstw zgłaszających korzystne zmiany w zakresie dostępności pracowników stosunkowo najwięcej było wśród największych firm (30% wskazań), a najmniej w grupie mikroprzedsiębiorstw (17%)" - czytamy w raporcie PIE.
We wszystkich branżach objętych badaniem więcej przedsiębiorstw wskazało na spadek dostępności pracowników niż na jej wzrost. Zdecydowanie największy odsetek wskazań spadku dotyczył przetwórstwa przemysłowego (33%), a najmniejszy transportu (24%) i usług biznesowych (25%). Na wzrost dostępności pracowników wskazuje tylko około 20% przedsiębiorstw.
"Wyniki badania wskazują, że dwie trzecie wszystkich przedsiębiorstw zanotowało wzrost kosztów pracy. Najbardziej odczuły je największe przedsiębiorstwa, zatrudniające powyżej 250 osób (73% wskazań), najmniej przedsiębiorstwa mikro, zatrudniające do 9 pracowników (61%). Różnice w zmianach kosztów pracy według branż nie są duże. Najwięcej wskazań na wzrost kosztów odnotowano wśród przedsiębiorstw transportowych (73%) i handlowych (72%). Na spadek kosztów pracy wskazało niecałe 10% badanych przedsiębiorstw" - czytamy dalej.
Według PIE, duże firmy mają większe możliwości pozyskiwania pracowników o odpowiednich kwalifikacjach przede wszystkim dzięki oferowaniu wyższych wynagrodzeń oraz innych benefitów, np. darmowych dojazdów do pracy. Wobec niekorzystnej sytuacji demograficznej w Polsce, podnoszenie wynagrodzeń stało się jednym z elementów konkurowania firm o pracownika. Jest to trudna sytuacja dla mikro- i małych firm, które nie mają takich możliwości z powodu sytuacji ekonomicznej.
"Warto podkreślić, że wśród przedsiębiorstw, które szczególnie silnie odczuły wzrost kosztów zatrudnienia, znalazły się branże transportowa i handlowa. W przypadku branży transportowej widoczny jest deficyt pracowników (w szczególności kierowców), który stwarza presję na podnoszenie płac. W handlu, z uwagi na silną konkurencję, zwiększanie wynagrodzeń dla pracowników w 2019 r. stało się sposobem przyciągania osób do pracy. Wzrost płac powodował wzrost kosztów, obniżenie marży, a to zaczęło skutkować problemami ekonomicznymi, zwłaszcza w małych i średnich firmach handlowych" - podsumowano w materiale.
Polski Instytut Ekonomiczny przeprowadził badanie wśród 1 050 polskich przedsiębiorstw na temat ich funkcjonowania na przełomie listopada i grudnia 2019 r.
