Uwagi do projektu, dostępnego na stronach Rządowego Centrum Legislacji, można zgłaszać przez miesiąc.
W projekcie założono, że oszczędność energii finalnej między 1 stycznia 2021 r. a 31 grudnia 2030 r. powinna wynosić nie mniej niż 5580 tys. ton oleju ekwiwalentnego. Wynika to z dyrektywy 2018/2002/UE, której celem jest oszczędność energii finalnej o 32,5% w stosunku do scenariusza referencyjnego. Oznacza to, że w latach 2021-2030 łączne oszczędności zużycia energii finalnej powinny być równoważne corocznym nowym oszczędnościom w wysokości 0,8% średniorocznego zużycia energii finalnej z lat 2016-2018.
Projekt nowelizacji rozszerza katalog podmiotów objętych systemem świadectw efektywności energetycznej o przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji i sprzedaży paliw ciekłych. Podmioty te będą mogły zrealizować przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej (np. poprzez modernizację budynków, urządzeń, infrastruktury), umarzać odpowiednią liczbę białych certyfikatów lub uiszczać opłatę zastępczą w określonych warunkach.
Jak wynika z założeń, popyt na "białe certyfikaty" ma wzrosnąć, co ma się przełożyć na zwiększenie poziomu efektywności energetycznej. Zaproponowano także środki alternatywne do certyfikatów - programy i instrumenty finansowe dotyczące przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorcy końcowego.
Ma powstać centralny rejestr oszczędności energii, prowadzony z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego. Zagregowane dane mają być udostępnione ministrowi do spraw klimatu, by ułatwić bieżące szacowanie osiąganych oszczędności w zakresie zużycia energii finalnej.
Zaproponowano także zmianę dotyczącą doprecyzowania, w jakich sytuacjach umowy o poprawę efektywności energetycznej (umowy EPC) nie mają wpływu na zwiększenie poziomu długu publicznego. W ocenie autorów projektu, powinno przyczynić się do zwiększenia zainteresowania tego typu umowami wśród jednostek sektora publicznego.
W ocenie MK, program dofinansowań spotka się rocznie z zainteresowaniem minimum 25 tys. odbiorców zastępujących piec na paliwa stałe kotłem gazowym i 5 tys. odbiorców wymieniających wyeksploatowany kocioł gazowy na nowy o wyższej sprawności energetycznej. W perspektywie 10-letniej ma to się przełożyć na wymianę 290 tys. urządzeń grzewczych (i przepływ w wysokości ponad 5 mld zł). Nowelizacja ma także objąć wsparcie dla 3,5 mln domów rodzinnych, ogrzewanych paliwami stałymi.
"Proponowane zmiany będą wiec miały pozytywny wpływ na poprawę efektywności energetycznej wśród odbiorców końcowych. Dofinansowanie zakupu lub wymiany pieców opalanych paliwami stałymi na kondensacyjne kotły gazowe oraz dofinansowanie wymiany kotłów gazowych na kotły o wyższych (pod kątem sprawności) parametrach technologicznych stanowić będzie zachętę dla gospodarstw domowych do podjęcia działań. [...] Dzięki wymianie urządzeń na te o wyższej sprawności, zwiększy się ich efektywność energetyczna oraz zmniejszy zużycie energii. Drugim skutkiem będzie zwalczanie niskiej emisji poprzez pozbywanie się tzw. kopciuchów, a w konsekwencji znacząca poprawa jakości powietrza w Polsce" - czytamy w uzasadnieniu.
Projektowana zmiana nakłada na właścicieli lub zarządców budynku wielolokalowego obowiązku wyposażenia ciepłomierzy i wodomierzy w lokalach w funkcję umożliwiającą zdalny odczyt do 1 stycznia 2027 r. Ma to umożliwić odbiorcom końcowym śledzenie bieżącego zużycia, co - zdaniem autorów ustawy - ma przełożyć się na bardziej efektywne, w tym ekonomiczne użytkowanie ciepła i tym samym może pośrednio przyczynić się do zmniejszenia ubóstwa energetycznego.
W projekcie ustawy znalazły się zmiany do ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, dotyczącego Operatorów Usług Kluczowych (OUK) i określające określa obowiązki tych podmiotów, a także wprowadzające szereg rozwiązań mających zapewnić cyberbezpieczeństwo najbardziej kluczowych sektorów polskiej gospodarki. Dotychczas wyznaczono 72 podmioty, uznając je za OUK.
Minister właściwy ds. energii ma docelowo objąć swoimi nadzorem około 200 podmiotów, gdyż - jak zaznaczono - sektor energetyczny wymaga szczególnej dbałości o cyberbezpieczeństwo, a oprogramowanie SCADA/HMI, urządzenia sieciowe, oprogramowanie inżynierskie oraz sterowniki programowalne, które są podstawowymi i niezastępowalnymi narzędziami do zachowania ciągłości procesu technologicznego, są najbardziej podatne na ataki.
Jak wynika z oceny skutków regulacji (OSR), skutki dla sektora finansów publicznych w roku 2020 oszacowano na 0,72 mln zł, na rok przyszły dochody w wysokości 75,73 mln zł. W całej perspektywie dziesięcioletniej koszt realizacji ustawy ma wynieść ok. 6,78 mld zł.
Prognozowane podwyższenie cen nośników energii spowoduje wzrost przychodów budżetu państwa z tytułu podatku VAT. Szacuje się, że wyniesie on w całym okresie 1,06 mld zł.
Niemniej w wyniku rosnących oszczędności energii, co będzie miało wpływ na sprzedawany wolumen nośników energii, spowoduje obniżenie wpływów z podatku VAT. Średnia cena ważona wolumenem obowiązku została przyjęta na podstawie danych z 2018 roku na poziomie 3116,83 zł/toe. Przy założeniu utrzymania tej wartości w latach 2021-2030 i założeniu utrzymania ceny, obniżenie wpływów z tytułu VAT wyniesie 4,09 mld zł.
Łączny koszt zakupu i wymiany urządzeń do rozliczania kosztów zakupu ciepła nieposiadających funkcji zdalnego odczytu szacuje się na 317,7 mln zł.
Jak podano bez nowelizacji ograniczenie emisji CO2 (w oparciu o tzw. białe certyfikaty) w latach 2021 byłoby na poziomie 107,7 mln ton, podczas gdy nowelizacja pozwoli na redukcję emisji na poziomie niemal 144,3 mln ton CO2.
