Wnioski do projektu, dostępnego na stronach Rządowego Centrum Legislacji (RCL) można składać w ciągu 30 dni.
"Polska znajduje się na przedostatnim miejscu w Europie pod względem zasobów wodnych. W naszym kraju na jednego mieszkańca przypada ok. 1 600 m3/rok (ilość wody odpływającej z danego kraju na jednego mieszkańca na rok). W trakcie suszy wskaźnik ten spada poniżej 1 000 m3/rok/osobę. Średnia wartość ww. wskaźnika w Europie jest prawie 3 razy większa i wynosi ok. 4 500 m3/rok/osobę. Biorąc powyższe pod uwagę, nasz kraj należy do grupy państw zagrożonych deficytem wody" - czytamy w uzasadnieniu projektu.
Już teraz w Polsce trwale zagrożonych suszą jest 35% gruntów ornych, a blisko 70% powierzchni użytków zielonych znajduje się na obszarach z deficytem wody. Tylko w 2018 roku Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi udzieliło pomocy finansowej producentom rolnym w wysokości ponad 3,3 mld zł. Jak podkreślono w uzasadnieniu, "dalsze zmiany klimatu i związane z nimi ekstremalne zjawiska hydrologiczne - susze i powodzie będą w kolejnych latach jednymi z najpoważniejszych zagrożeń dla rolnictwa i obszarów wiejskich".
Celem ustawy jest ułatwienie i przyśpieszenie inwestycji, które mają przyczynić się do złagodzenia skutków suszy, przede wszystkim dla rolników i gospodarstw domowych.
Chodzi jest m.in.
- wprowadzenie do systemu prawnego, wydawanej przez właściwego wojewodę decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy,
- uproszczenie procedury uzyskiwania decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy
- przyśpieszenie postępowań administracyjnych przez określenie czasu na wydanie przez organy administracyjne poszczególnych rozstrzygnięć,
- wyłączenie zastosowania przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w przypadku przygotowywania inwestycji w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy.
Projekt zakłada ponadto wprowadzenie rozwiązań polegających m.in. na zagospodarowaniu wód opadowych i roztopowych w obrębie działki budowlanej, a także wprowadzenie obowiązku zagospodarowania działki budowlanej w sposób zapewniający udział powierzchni biologicznie czynnej wynoszący co najmniej 30% ogólnej powierzchni działki.
Doprecyzowane zostały zasady korzystania z wód w zakresie zmniejszania retencji wodnej - wykonywanie na nieruchomości o powierzchni powyżej 600 m2 (obecnie 3500m2) robót lub obiektów budowlanych trwale związanych z gruntem, mających wpływ na zmniejszenie tej retencji przez wyłączenie więcej niż 50% (obecnie 70%) powierzchni nieruchomości z powierzchni biologicznie czynnej.
Podniesione mają zostać wpływy z tytułu opłat z tytułu naturalnej retencji terenowej na rzecz gmin z 10% do 25%, przy czym co najmniej 20% tego przychodu gmina ma przeznaczyć na rozwój retencji wód opadowych w zlewni obejmującej obszar gminy.
Wprowadzone mają zostać zmiany przepisów dotyczących urządzeń melioracji wodnych, by zapewnić utrzymywanie tych urządzeń w dobrym stanie technicznym, aby mogły pełnić funkcje regulujące stosunki wodne na obszarach rolnych. W zakresie obowiązków właściciela urządzenia melioracji wodnych jest opracowanie, w zależności od potrzeb utrzymaniowych rocznych, dwuletnich lub trzyletnich wykazów niezbędnych prac utrzymaniowych urządzeń melioracji wodnych, uwzględniających działania mające na celu zachowanie funkcji tych urządzeń.
Kolejnym narzędziem interwencji, mającym wpływ na poprawę stosunków wodnych, jest ułatwienie procedur w zakresie wykonywania stawów retencjonujących wodę - poprzez odpowiednio powiadomienie, zgłoszenie lub uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego (w zależności od parametrów tych zbiorników) od właściwego organu PGW WP.
Inwestycje i zadania o charakterze utrzymaniowym w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy będą finansowane z różnych źródeł m.in.: budżetu Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, budżetu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, parków narodowych, jednostek samorządu terytorialnego, spółek wodnych, w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, a także z budżetu środków europejskich, środków z pożyczek i kredytów lub innych form wsparcia realizacji inwestycji i działań, udzielonych przez Europejski Bank Inwestycyjny i Bank Światowy.
Szacowane skutki regulacji dla finansów publicznych to ponad 200 mln zł w roku przyszłym. Dochody gmin w związku ze zmianami przepisów w zakresie utrzymania urządzeń melioracji wodnych powinny wynieść ok. 35,9 mln zł, podano.