Zasadniczym celem projektu jest zmiana przepisów polegająca na wydłużeniu okresu zbywania mienia przedsiębiorstw górniczych na rzecz przedsiębiorstwa zajmującego się likwidacją, a także wydłużeniu terminu uprawniającego pracowników przedsiębiorstw górniczych do skorzystania z możliwych świadczeń.
Projektowane zmiany zakładają:
- przedłużenie obowiązywania regulacji dotyczących możliwości zbywania kopalń, zakładów górniczych lub ich oznaczonych części do końca 2023 r.,
- przedłużenie obowiązywania regulacji dotyczących restrukturyzacji zatrudnienia,
- zwiększenie wysokości limitu środków przeznaczonych na finansowanie procesu restrukturyzacji, rozpoczętego w 2015 r. do kwoty 14 mld zł oraz wydłużenia okresu finansowania realizacji zadań środkami z limitu do dnia 31 grudnia 2027 r tj. do daty utraty ważności Decyzji Rady z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie pomocy państwa ułatwiającej zamykanie niekonkurencyjnych kopalń węgla (2010/787/UE),
- uwzględnienie w limicie środków możliwości finansowania rent wyrównawczych pracownikom lub byłym pracownikom kopalń przekazanych do SRK przez przedsiębiorstwa górnicze po dniu 1 stycznia 2015 r.
Projekt nowelizacji zakłada, że w sytuacji, kiedy likwidację kopalni, zakładu górniczego lub jego części rozpoczęto w okresie między 1 stycznia 2019 r. a dniem wejścia w życie projektowanej ustawy oraz po 31 grudnia 2023 r., przedsiębiorstwo górnicze będzie finansować proces likwidacji z funduszu likwidacji zakładu górniczego.
Planowane jest także doprecyzowanie, że wypłata odpraw dla pracowników (przechodzących w latach 2015-2018 do Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A) możliwa jest tylko raz. W projektowanej nowelizacji oprócz wprowadzenia możliwości skorzystania z jednorazowej odprawy pieniężnej przez pracowników powierzchni, rozszerzono grupę uprawnionych o pracowników dołowych, posiadających co najmniej roczny staż pracy pod ziemią. Obniżono również próg wymaganego stażu pracy w przedsiębiorstwie górniczym z 5 lat do 1 roku. W Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP)
ma zostać zagwarantowana do 31 grudnia 2023 r. kwota 1 mld zł na pokrycie wydatków z tytułu odpraw.
"Projektodawca założył, że skala restrukturyzacji powinna być większa niż poprzednio (zupełnie inna sytuacja na rynku węgla i energii), a nie będzie możliwe zrealizowanie zakładanego poziomu restrukturyzacji bez odejść większej liczby pracowników zatrudnionych zarówno na powierzchni, jak i pod ziemią" - podano w uzasadnieniu.
Zasady ustalania wysokości odprawy nie ulegają zmianie.
Projekt zakłada też przedłużenie terminów uzyskania uprawnień emerytalnych przez osoby korzystające z urlopów - do 1 stycznia 2028 r. dla osób korzystających z urlopu górniczego oraz do 1 stycznia 2027 r. dla osób korzystających z urlopów dla pracowników zakładów mechanicznej przeróbki węgla. Ma dotyczyć wyłącznie pracowników, którzy w ramach procesu restrukturyzacji przejdą do Spółki Restrukturyzacji Kopalń po dniu wejścia w życie projektowanej ustawy, ale przed 1 stycznia 2024 r.
Przedłużenie okresu stosowania rozwiązań zawartych w ustawie spowodowało też zwiększenie wysokości limitu środków na restrukturyzację do kwoty 14 mld zł oraz wydłużenia okresu finansowania realizacji zadań środkami z limitu do 31 grudnia 2027 r tj. do daty utraty ważności Decyzji Rady z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie pomocy państwa ułatwiającej zamykanie niekonkurencyjnych kopalń węgla (2010/787/UE).
Dotychczasowa kwota limitu określona w ustawie wynosiła 7 mld zł i obejmowała finansowanie restrukturyzacji sektora górnictwa węgla kamiennego, która rozpoczęła się w 2015 r. i zabezpiecza środki do 2023 r.
