"Chodzi o ograniczenie jednej z podstawowych barier w prowadzeniu działalności inwestycyjnej w Polsce, jaką jest zbyt mała oferta rynkowa nieruchomości odpowiednich pod zabudowę. Ponadto, samorządy gminne otrzymają dodatkowe wsparcie w realizacji lokalnej polityki mieszkaniowej. Mogą on liczyć m.in. na zwiększenie liczby lokali na swoim terenie oraz finansową pomoc państwa w realizacji infrastruktury technicznej i społecznej" - czytamy w uzasadnieniu.
Celem jest zwiększenie do 2030 r. liczby mieszkań przypadających w Polsce na 1 tys. mieszkańców do poziomów osiąganych przeciętnie w krajach Unii Europejskiej, podano także.
Projekt zakłada, że inwestor (nabywca nieruchomości od gminy) budowałby budynek (ewentualnie remontował/przebudowywał budynek istniejący) i przekazywał część mieszkań samorządowi gminnemu. Gmina mogłaby te mieszkania zachować w swoim zasobie (jako mieszkania komunalne) lub wnieść je do spółek gminnych (np. towarzystw budownictwa społecznego, w których zazwyczaj gminy są jedynym udziałowcem) bądź państwowych. Tym samym uzyskiwałaby zasób mieszkaniowy, który mógłby być przeznaczony na mieszkania dla wspólnoty lokalnej.
Mieszkania na wynajem pochodzące z inwestycji realizowanej z wykorzystaniem nieruchomości nabytej od gminy będą mogły być objęte dopłatami do czynszu w ramach programu "Mieszkanie na Start". Dopuszczone mają też zostać inne formy inwestowania z wykorzystaniem nieruchomości gminnych, np. uzyskiwanie przez gminy mieszkań położonych w innych lokalizacjach lub uzyskiwanie powierzchni niemieszkalnych (np. pod działalność wychowawczą, zdrowotną, kulturalną itp.).
Zgodnie z proponowanymi przepisami, nieruchomości oferowane przez gminę muszą być objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub musi być wydana dla takiej nieruchomości decyzja o warunkach zabudowy. Celem wprowadzenia tego przepisu test przyśpieszenie procesu inwestycyjnego i zmniejszenie niepewności potencjalnych inwestorów co do możliwości zagospodarowania danej nieruchomości.
Dodatkowo wprowadzone mają zostać zostaną zachęty do prowadzenia prac remontowych w budynkach zabytkowych oraz do inwestowania na terenach poddawanych rewitalizacji.
Gminy zaangażowane w programy mieszkaniowe będą mogły otrzymać 10-proc. grant na pokrycie części kosztów przedsięwzięcia infrastrukturalnego towarzyszącego budownictwu mieszkaniowemu.
Ponadto, gminy realizujące programy mieszkaniowe będą preferowane przy naborze wniosków na inne programy rządowe wspierające samorządy w budowie dróg gminnych oraz zapewnianiu przewozów autobusowych.
W latach 2015-2019 nastąpił wzrost liczby mieszkań oddawanych do użytkowania: w 2015 r. - 147,2 tys., zaś w 2019 r. - 207,5 tys., czyli wzrost o ponad 40%. Wynik osiągnięty w 2019 r. jest najlepszym od 1980 r. i trzecim najwyższym w Unii Europejskiej.
Zaproponowane rozwiązania miałyby obowiązywać od 1 kwietnia 2021 r.