Podjęcie dyskusji o możliwych kierunkach optymalizacji procesu budowy dróg w Polsce to krok w dobrą stronę, a do szczególnie wartościowych postulatów z niej wynikających można zaliczyć m.in. utworzenie Narodowego Forum Kontraktowego, wykorzystanie partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) w procesach inwestycyjnych i dążenie do standaryzacji obiektów inżynierskich, uważa członek zarządu Strabag i przewodniczący Platformy Budowlanej Pracodawców RP Wojciech Trojanowski. Największe wątpliwości eksperta budzi poszukiwanie oszczędności w sferze ochrony środowiska poprzez rozdzielenie wydatków pomiędzy Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa (MIB) a Ministerstwo Środowiska, czy też przerzucanie kosztów na samorządy lub stronę prywatną.
"Wypracowanie rekomendacji i propozycji dotyczących optymalizacji procesu inwestycyjnego związanego z budową dróg w Polsce to ważny krok w kierunku przyspieszenia ich budowy, urealnienia kosztów i zbudowania poprawnych relacji między stronami. Cieszymy się, że doszło do dyskusji o kosztach, optymalizacjach, gwarancjach i zasadach, na jakich w najbliższych latach będziemy współpracowali. Byliśmy bardzo mocno zaangażowani w prace grup roboczych, przekonywaliśmy stronę publiczną do korzystnych i opartych na najlepszych praktykach rozwiązań i z bardzo dużym zadowoleniem przyjęliśmy informację o tym, że wiele z naszych postulatów strona rządowa uznała za konieczne do wdrożenia" - napisał Trojanowski w komentarzu dla ISBnews.
Zdaniem członka zarządu Strabag, jednym z najważniejszych rozwiązań, które - jak wynika z zapowiedzi rządowych - mają szansę wejść w życie to utworzenie Narodowego Forum Kontraktowego.
"Zadaniem tego organu będzie zadbanie o standaryzację wzorów umów i procedur przetargowych. Wypracowane wspólne standardy powinny zadbać o właściwy i sprawiedliwy podział ryzyk, oraz określić realne i sprawiedliwe warunki gwarancji na kontraktach wykonawczych. Naszym zdaniem, najkorzystniejsze byłoby zastosowanie okresów gwarancji takich, jakie występują na innych rynkach, czyli 5 lat. Korzystne i racjonalne będzie także dążenie do ograniczenia udziału w procesie przetargowym 'firm teczek', czyli ograniczenia dotyczące podwykonawców. Doceńmy firmy, które dbają o swój potencjał i o pracowników, zapewnijmy także godne warunki pracy. W tym pojęciu mieszczą się także regulacje dotyczące zasad zatrudniania oraz wysokości stawek, w tym minimalnej stawki godzinowej. Powinniśmy dążyć do poprawy warunków pracy w sektorze budowlanym. Tylko tak będziemy mogli zwiększać naszą konkurencyjność także w zakresie warunków kontraktowych" - podkreślił.
Z uznaniem przyjęte zostały także zapowiedzi powrotu do koncepcji wykorzystania PPP w procesach inwestycyjnych.
"Jesteśmy zainteresowani realizacją takich projektów. Od lat jednak niewiele dzieje się w tym temacie. Zatem dobrze, że wracamy do niego. Ważne, byśmy jednak na nowo ocenili zarówno ustawę o PPP, jak i wszystkie bariery prawne związane z PPP, a występujące w naszym kraju" - wskazał.
"Bezdyskusyjne", w opinii Trojanowskiego, są zapowiedzi dotyczące standaryzacji obiektów mostowych, kładek, przejść dla zwierząt, zmniejszanie czy likwidacja pasów rozdziału jezdni, które istotnie mogą przynieść oczekiwane oszczędności. Zdaniem członka zarządu Strabag, głębszej refleksji i zastanowienia wymaga natomiast szukanie oszczędności w obszarze ochrony środowiska. Jego zdaniem, trudno bowiem dojrzeć oszczędności w rozdzielaniu kosztów między ministerstwem infrastruktury a ministerstwem środowiska, czy też przerzucaniu ich na samorządy czy stronę prywatną.
"Być może warto zastanowić się nad zasadnością pewnych rozwiązań już na etapie decyzji środowiskowych, oraz rozmawiać np. z samorządami o ich planach w dłuższej perspektywie. Warto na możliwie najwcześniejszym etapie procesu inwestycyjnego wiedzieć już, czy na określonym terenie będą w przyszłości prowadzone inwestycje wymagające ochrony przed hałasem czy nie. Uzasadnione i rozsądne byłoby także optymalizowanie projektów w zakresie wymogów środowiskowych i być może stosowanie nowoczesnych technologii wpływających na poziom hałasu. A w przypadku, gdy chcielibyśmy dzielić proces inwestycyjny na okres budowy i potem dobudowywanie ekranów, przynajmniej w pierwszym etapie warto przewidzieć budowę fundamentów pod ekrany, co zapobiegnie utrudnieniom w kolejnych etapach inwestycji. W moim przekonaniu, każdy projekt budowlany powinien być przygotowany przede wszystkim zgodnie z obowiązującymi warunkami środowiskowymi i przepisami prawa i wszystkie strony procesu inwestycyjnego powinny dążyć do racjonalizacji kosztów
i wydatków" - tłumaczy.
Jak podkreślił, największym sukcesem na obecnym etapie jest podjęcie przez stronę publiczną i branżę rozmów i wspólne szukanie najlepszych rozwiązań.
"Mam nadzieję, że przybliża nas to do partnerskiego modelu współpracy teraz i w trakcie całego procesu inwestycyjnego, który dla nas kończy się z chwilą nie tylko wjechania samochodów na nowo wybudowaną drogę, ale rozliczenia kontraktu. Poszanowanie zasad partnerstwa jest bardzo ważne i wymiernie wpływa na koszty inwestycji. Powiedzmy to sobie otwarcie: nastawienie wykonawców i zaufanie do strony publicznej wpływa np. na wyceny kontraktów. Dla kontynuowania inwestycji ważne jest respektowanie umów przez cały okres ich trwania. Dobry klimat inwestycyjny jest ważny szczególnie w zakresie PPP. Zatem liczymy na sprawną współpracę" - podsumował Trojanowski.
W ubiegłym tygodniu Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa (MIB) zaprezentowało efekty prac nad tzw. pakietem drogowym, którego celem jest optymalizacja procesu realizacji inwestycji drogowych w Polsce. Zakładał on m.in. 29 mld zł oszczędności dzięki proponowanym zmianom w przetargach i innym optymalizacjom kosztowym, pozyskanie dodatkowych środków na finansowanie budowy dróg dzięki podwyższeniu opłaty paliwowej i zwiększeniu wpływów z opłaty elektronicznej viaTOLL oraz przeniesienie części kosztów - w zakresie urządzeń ochrony środowiska - na fundusze ochrony środowiska.
Pakiet był odpowiedzią na zakładane wydatki w Programie Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 na poziomie blisko 200 mld zł wobec limitu finansowego 107 mld zł.
Wiceminister Szmit mówił podczas prezentacji 8 kwietnia, że głównym celem resortu jest realizacja programu drogowego w całości, a nawet dodanie do niego dalszych inwestycji.
Krótko potem minister Andrzej Adamczyk poinformował, że choć propozycja zmian w wysokości opłaty paliwowej była jednym z postulatów zespołu pracującego nad optymalizacją procesu realizacji inwestycji drogowych w Polsce, podwyżka nie zostanie wprowadzona.
