Na miesiąc przed ogłoszeniem niewypłacalności biura podróży Alfa Star prezes Sylwester Strzylak wraz z siostrą sprzedali wszystkie posiadane udziały w spółce warte nominalnie 15 milionów złotych. W wyniku transakcji pełną kontrolę nad firmą przejęli egipscy biznesmeni. To tylko dzięki nim biuro jakoś funkcjonowało. Niestety konflikt we władzach doprowadził do odcięcia finansowej kroplówki. Bez realnych funduszy firma działała co najmniej od 2013 roku.
Po weekendowej informacji o problemach z wypłacalnością notowania akcji Alfa Star załamały się. W poniedziałek około godziny 15.00 teoretyczny kurs wynosił zaledwie 0,02 zł - 97 proc. poniżej ceny z piątku. Ze względu na panikę inwestorów giełda postanowiła zawiesić tymczasowo handel.
Nie wszyscy inwestorzy liczą gigantyczne straty. Przed nimi uchroniła się m.in. rodzina Strzylaków, która od 19 lat prowadziła biuro podróży Alfa Star. 23 lipca doszło do kilku bardzo znaczących transakcji akcjami giełdowej spółki. W ich wyniku wszystkich udziałów pozbyli się Izabela Strzylak (125 mln akcji) i jej brat Sylwester Strzylak, który jest prezesem turoperatora. Udziały trafiły do spółki MLV 84, która należy poprzez fundusz Lawson International Investments do Egipcjan z Travco Group. Nie wiadomo dokładnie, po ile akcje zostały sprzedane. W komunikacie spółki możemy przeczytać natomiast, że wartość nominalna tych pakietów to łącznie 15 mln zł.
Rodzina Strzylaków po 19 latach straciła kontrolę nad spółką. Wszystkich udziałów pozbyła się wcześniej także Barbara Balcerek-Pogoda, która wchodziła w skład rady nadzorczej Alfa Star. Nasuwa się pytanie o motywy takich transakcji. Czyżby władze turoperatora wycofały się z akcjonariatu, wiedząc, że dojdzie do bankructwa?
Notowania akcji spółki Alfa Star na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy src="http://www.money.pl/u/money_chart/graphchart_ns.php?ds=1409483627&de=1440972000&sdx=0&i=&ty=1&ug=1&s%5B0%5D=ALF&colors%5B0%5D=%230082ff&fg=1&fr=1&w=605&h=284&cm=0&lp=1&rl=1"/>
Zdaniem Andrzeja Betleja z Instytutu Badań Rynku Turystycznego TravelDATA nie ma mowy o jakichś niecnych zamiarach. Już na początku roku rodzina Strzylaków porozumiała się z egipskim inwestorem Travco Group, który chciał przejąć Alfa Star. To mu się udało, bowiem w tej chwili pośrednio kontroluje 80 proc. udziałów.
Kto inwestuje w upadający biznes?
Travco Group to największa w Egipcie firma z branży turystycznej, obsługująca ponad milion turystów rocznie, głównie z Europy Zachodniej. Posiada ponad 170 hoteli w Egipcie, Europie i Zjednoczonych Emiratach Arabskich, ponad 1000 pojazdów obsługujących turystów oraz dysponuje 21 nowoczesnymi statkami turystycznymi pływającymi po Nilu.
Trudno uwierzyć, że duży inwestor z Egiptu, działający na całym świecie, włożył miliony złotych w bankruta. - Już w przeszłości Travco miało wiele związków czysto biznesowych z Alfa Star. Z czasem biuro wykreowało na tyle dużo zobowiązań wobec Egipcjan, że zdecydowano o przejęciu kontroli nad spółką. Pewnie pomyśleli, że jeśli położą na tym łapę, to ograniczą ryzyko - tłumaczy w rozmowie z money.pl Andrzej Betlej z TravelDATA, który śledzi wydarzenia wokół Alfa Star. - Do tego konieczne było przejęcie większości udziałów - dodaje.
Egipcjanie nie ograniczyli się do zaangażowania kapitałowego. Posiadanie większości udziałów, bez kontroli personalnej, nie jest do końca efektywne. Stąd 13 sierpnia zrobili czystkę w radzie nadzorczej, którą obstawili swoimi ludźmi. Odwołano wszystkich dotychczasowych członków: Barbarę Balcerek- Pogodę, Kamila Wawrucha, Artura Altmana, Anetę Piwowarczyk i Marcina Kaczmarkiewicza i powołano: Osamę Bushra Karas, Halima Williama Salib Abdelnour, Ralfa Corsten, Wolfganga Bremer i Marka Artura Świątkowskiego.
Miesiąc wcześniej z zarządem pożegnały się Joanna Strzylak oraz Małgorzata Strzylak-Skalińska, córki prezesa Sylwestra Strzylaka, który w tej chwili sam zasiada w składzie zarządu.
Egipcjanie osiągnęli kontrolę nad Alfa Star na każdym polu. Mają dużo pieniędzy, więc mogli dalej utrzymywać Alfa Star przy życiu. Coś jednak poszło nie tak. Co? Jest to chyba największa zagadka w tej sprawie. Najprawdopodobniej doszło do konfliktu między prezesem Strzylakiem a nowym inwestorem. Pierwszy nie chciał oddać pełni władzy, więc na początku tego miesiąca turyści przebywający w Egipcie mieli spore problemy. Okazało się, że hotele żądały od nich opłacenia pobytu, którego wcześniej miał nie dokonać Alfa Star na rzecz Travco.
Egipcjanie odłączyli kroplówkę. Fatalny stan finansów od lat
- To, że Alfa Star nie był już w stanie egzystować samodzielnie, było raczej jasne dla tych, którzy interesują się branżą turystyczną - przyznaje Andrzej Betlej z TravelDATA. Biuro mogło w ostatnim czasie działać wyłącznie dzięki wsparciu Travco i to mającemu konkretny wymiar doraźnej pomocy finansowej. Gdy z jakiś powodów, których jeszcze nie znamy, nastąpiło zacięcie, efektem była utrata płynności płatniczej i w konsekwencji konieczność zgłoszenia niewypłacalności biura do mazowieckiego urzędu marszałkowskiego - tłumaczy ekspert.
"Samodzielną egzystencję biura uniemożliwiał stan jego finansów. Touroperator nie posiadał realnych funduszy własnych, a imponujące fundusze widoczne w sprawozdaniach finansowych były tylko efektem zapisów księgowych reprezentujących wartość znaku towarowego Alfa Star, wyceny relacji z agentami i wartość baz klientów. Dlatego spółce stale brakowało pieniędzy i była zmuszona do posiłkowania się pożyczkami, których wartość na koniec 2014 roku wynosiła 8,99 miliona złotych. Prawdopodobnie pochodziły od Travco. W pierwszym półroczu Alfa Star poniosła straty w wysokości prawie 12 milionów złotych, a skorygowane fundusze własne stały się ujemne" - czytamy w raporcie TravelDATA.
Tylko w okresie kwiecień-czerwiec strata przekroczyła 8 mln zł. Uwzględniając pierwsze trzy miesiące roku, wynik jest gorszy o kolejne 4 mln zł. To prawie jedna czwarta całych obrotów biura podróży w tym czasie.
| Wybrane dane finansowe Alfa Star (w tysiącach złotych) | ||
|---|---|---|
| wyszczególnienie | II kwartał 2015 | II kwartał 2014 |
| Fundusze własne | 20 472 | 31 729 |
| - kapitał wniesiony przez akcjonariuszy | 33 123 | 33 123 |
| - kapitał z aktualizacji wyceny | -421 | -421 |
| - zysk/strata z lat ubiegłych | -4 126 | -1 034 |
| - zysk/strata w bieżącym okresie | -8 103 | 61 |
| Przychody | 31 300 | 53 198 |
| Zobowiązania do spłaty w ciągu 12 miesięcy | 33 295 | 35 431 |
źródło: raport Alfa Star za drugi kwartał 2015
Instytut Badań Rynku Turystycznego TravelDATA już w 2013 roku ostrzegał, że Alfa Star może kontynuować działalność tylko w "sprzyjających warunkach", czyli beż żadnych turbulencji, szczególnie w Egipcie i Turcji - głównych rynkach dla biura. Po drugim zamachu w Tunezji mającym miejsce pod koniec czerwca, sprzedaż wycieczek na kierunkach egipskich znacząco spadła, co pogrążyło firmę.
Więcej znaków zapytania wokół egipskiego inwestora
Travco Group kontroluje Alfa Star, ale oczywiście nie bezpośrednio, tylko przez powiązany z nim fundusz Lawson International Investments. Miesiąc temu doszło do podejrzanej transakcji przetransferowania wszystkich 263 mln akcji z Lawsona do MLV 84.
Kapitał szacowany na 168 mln zł (wartość akcji notowanych na NewConnect) przepłynął więc z funduszu zarejestrowanego na Wyspach Dziewiczych do małej warszawskiej spółki o kapitale zakładowym wynoszącym zaledwie 5 tys. zł. Jedyne, co o niej wiadomo, to to, że zajmuje się doradztwem w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.
- Travco w pewnym momencie mogło dostrzec, że sytuacja finansowa Alfa Star jest trudniejsza niż się wydawało. Sprawa wymagała ścisłego nadzoru, stąd decyzja o przeniesieniu bezpośredniego zarządzania do profesjonalnej firmy doradczej. Na pewno polskiej spółce bliżej do realiów rodzimego rynku niż funduszowi z brytyjskiej kolonii. Po raz kolejny celem było ograniczenie ryzyka i lepsza kontrola. To jako bardzo profesjonalny ruch - ocenia Andrzej Betlej.
Czy to pomoże Alfa Star odbić się od dna? Zdaniem eksperta, finansowo jest możliwość zmartwychwstania biura, ale w branży turystycznej nieocenionym kapitałem jest zaufanie, które jest już nie do odzyskania.