Zagrożenia związane z samodzielnym inwestowaniem na giełdzie – o czym należy pamiętać, żeby inwestować bezpiecznie?

Inwestowanie na własną rękę na giełdzie papierów wartościowych nie jest obwarowane wieloma warunkami. Jak je rozpocząć? Wystarczy otworzyć rachunek inwestycyjny w wybranym biurze maklerskim, wpłacić depozyt zabezpieczający i zlecić kupno wybranych walorów, np. akcji spółek. Wydaje się łatwe? W rzeczywistości tak jest, ale inną kwestią pozostaje to, że gra giełdowa nierozerwalnie związana jest z ryzykiem.

Wśród najczęściej wymienianych zagrożeń związanych z inwestowaniem na giełdzie należy wymienić:

• Ryzyko rynkowe – nazywane także systematycznym, ponoszone w związku ze zmianami cen produktów notowanych na parkietach giełdowych; należy je rozumieć jako zagrożenie przed utratą części lub całości posiadanego kapitału przy nieprawidłowym wytypowaniu walorów do inwestowania.
• Ryzyko płynności – walory giełdowe różnią się pomiędzy sobą poziomem płynności, czyli tym, jak szybko można się ich pozbyć w danym momencie. Jeśli cena np. akcji danej spółki spada, a Ty chcesz się wycofać z podjętej inwestycji, będziesz chciał się ich jak najszybciej pozbyć. Przy niskiej płynności możesz napotkać zagrożenie w postaci braku potencjalnych nabywców. 
• Ryzyko operacyjne – ryzyko to wynika z możliwych do odniesienia przez spółkę strat finansowych spowodowanych niepowodzeniami w zarządzaniu czy podjętych inwestycjach.
• Ryzyko niesystematyczne – ryzyko nierozerwalnie związane ze specyfiką działania danego przedsiębiorstwa, które wynika z czynników charakterystycznych dla niego i wpływa na samą firmę lub resztę rynku. Można go unikać dzięki dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. 
• Ryzyko kontrahenta – zagrożenie to dotyczy sytuacji, gdy jedna ze stron wypełnia swoje zobowiązania, a druga nie. Można go uniknąć, jeśli skorzystasz z transakcji przeprowadzanych na zorganizowanym rynku. 
• Ryzyko walutowe – związane z inwestowaniem w walucie obcej, np. na giełdach zagranicznych.
• Ryzyko legislacyjne – zależne od władz państwowych i decyzji podejmowanych w tym zakresie. 
• Ryzyko cenowe – najistotniejsze zagrożenie związane z inwestowaniem na giełdzie samodzielnie. Kiedy cena kupionych walorów się obniży, cała inwestycja może stracić na wartości. Czynniki regulujące cenę np. akcji to przede wszystkim siły popytu i podaży. 
• Ryzyko inflacji – im wyższy poziom inflacji w kraju, tym mniej można zarobić na inwestycji. 
• Ryzyko stopy procentowej – inwestycje mogą być wrażliwe na ewentualne zmiany stóp procentowych. 

Co zrobić dla maksymalnego ograniczenia ryzyka występującego podczas inwestowania na giełdzie? Jak zacząć, by szybko nie stracić całego kapitału ulokowanego w walory? Przede wszystkim od zgromadzenia wiedzy dotyczącej inwestowania. Im więcej wiesz, tym lepiej możesz wytypować takie walory giełdowe, które potencjalnie pozwolą ci zmaksymalizować zyski. 

Zanim wejdziesz na giełdę, powinieneś ocenić ryzyko, jakie jest z tym związane, i zawsze inwestować na początek tylko małe kwoty. Ich utrata nie powinna zanadto uderzać w Twoje finanse. Najlepiej nie inwestować wszystkich pieniędzy, którymi dysponujesz. Pozostaw sobie margines bezpieczeństwa finansowego. 

Inwestowanie na giełdzie nie jest właściwie możliwe bez podejmowania jakiegokolwiek ryzyka. Im lepiej je zrozumiesz i będziesz w stanie przewidzieć, tym łatwiej Ci się będzie przed nim zabezpieczyć. 

Giełda nie jest grą losową i efekty inwestycji nie są zależne tylko od Twojego szczęścia, ale od umiejętności i wiedzy dotyczącej instrumentów finansowych. Możesz je nabyć w trakcie inwestowania małych kwot na giełdzie, ale o wiele bezpieczniej jest to zrobić za pośrednictwem konta demonstracyjnego – testowego, jakie udostępnia wielu brokerów. Wtedy z wykorzystaniem wirtualnych środków finansowych zaczniesz inwestować w warunkach zbliżonych do tych, jakie panują na giełdzie i opracujesz strategię dla siebie. Musisz cały czas się uczyć i pozostawać na bieżąco z informacjami, które mają wpływ na notowania interesujących Cię spółek.

Każda osoba, która rozpoczyna inwestowanie na giełdzie papierów wartościowych, musi mieć świadomość tego, że jest to związane z możliwością wystąpienia strat. Różne inwestycje giełdowe mogą cechować się nieco innym poziomem ryzyka utraty środków – całkowitą lub częściową. W 100% bezpieczne działanie na giełdzie nie jest możliwe. Możesz jedynie dążyć do ograniczenia ryzyka, na przykład poprzez dywersyfikację swojego portfela. 

Zanim rozpoczniesz grę giełdową, musisz podpisać umowę z maklerem na prowadzenie konta inwestycyjnego. Dokładnie powinieneś na tym etapie sprawdzić, jakie opłaty, w tym opłaty o charakterze manipulacyjnym, będzie pobierał z tytułu realizacji zleceń kupna-sprzedaży wybranych walorów giełdowych. 

Inwestowanie pieniędzy na giełdzie papierów wartościowych nie powinno wpędzić Cię w długi, chyba że ulegniesz pokusie i przy braku trafnego podjęcia decyzji stracisz zainwestowane środki, a następnie pożyczysz kolejne, by się "odkuć" poprzez inwestowanie w akcje spółek. Jedną z najważniejszych zasad inwestowania na giełdzie dla początkujących i zaawansowanych jest to, że inwestować można wyłącznie takie środki, jakie można stracić. Nie powinno się pożyczać pieniędzy na takie cele. Zyski na giełdzie nigdy nie są bowiem pewne i zawsze na takich inwestycjach możesz stracić.

Długi mogą wynikać z inwestowania w instrumenty pochodne, w przypadku których można skorzystać z dźwigni finansowej, czyli zjawiska lewarowania. Obraca się wówczas większą pozycją niż środki, które rzeczywiście masz na koncie inwestycyjnym. Jeśli źle wytypujesz dane walory, stracisz więcej, niż wyłożyłeś, a straty będziesz musiał pokryć z własnej kieszeni.