1 stycznia 2022 r. w życie wchodzi ustawa o rodzinnym kapitale opiekuńczym. Nowy instrument zakłada, że rodzice najmłodszych dzieci mogą liczyć na nawet 12 tys. zł dodatkowego wsparcia – wypłacanego po 1000 zł miesięcznie przez rok lub po 500 zł przez dwa lata. Wsparcie będzie niezależne od dochodów rodziny, środki nie będą opodatkowane.
MRiPS przypomina, że świadczenie przysługiwać będzie na drugie i kolejne dziecko w rodzinie w wieku od 12. do ukończonego 35. miesiąca życia. Z szacunków resortu wynika, że tylko w 2022 r. ze świadczenia skorzysta ok. 615 tys. dzieci. W przyszłym roku rząd przeznaczy na ten cel ok. 3,1 mld zł.
Prezentując Polski Ład obiecaliśmy polskim rodzinom, że pomożemy im lepiej godzić życie rodzinne z pracą zawodową. Obiecaliśmy, że dopłacimy do opieki nad najmłodszymi dziećmi. I dotrzymaliśmy słowa. Rodzinny kapitał opiekuńczy ma pomóc rodzinom łączyć pracę z wychowywaniem dzieci – podkreśla Marlena Maląg, minister rodziny.
Rodzinny kapitał opiekuńczy. Kiedy i gdzie złożyć wniosek o świadczenie?
Resort zwraca uwagę, że wniosek o nowe świadczenie rodzice będą mogli złożyć od 1 stycznia 2022 r. Trzeba zrobić to między 9. a 13. miesiącem życia dziecka. Wtedy rodzinny kapitał opiekuńczy będzie przysługiwał w pełnej wysokości, od miesiąca, w którym dziecko skończy rok.
Jeśli dziecko skończyło już roczek, ale nie ma jeszcze trzech lat – rodzic powinien złożyć wniosek w styczniu. W takim przypadku kapitał zostanie policzony od nowego roku. Jeśli rodzic złoży wniosek później, otrzyma kapitał od miesiąca złożenia wniosku.
Wnioski o świadczenie będzie można składać wyłącznie online – za pośrednictwem portalu Empatia, PUE ZUS lub bankowości elektronicznej. Przyznaniem i wypłatą świadczenia zajmie się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Ustawa o rodzinnym kapitale opiekuńczym zakłada także wprowadzenie dofinansowania do funkcjonowania miejsc opieki dla dzieci do lat trzech, które nie będą objęte kapitałem. To np. pierwsze lub jedyne dzieci w rodzinie.
Dofinansowanie będzie wynosić maksymalnie 400 zł miesięcznie na dziecko w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna (nie więcej niż wysokość opłaty ponoszonej przez rodziców). Tutaj również nie będzie obowiązywało kryterium dochodowe.
"Rozwiązanie będzie obowiązywać od 1 kwietnia 2022 r. Wtedy też będzie możliwe złożenie wniosku. Co ważne, dofinansowanie będzie przysługiwać z wyrównaniem od 1 stycznia 2022 r. Pieniądze trafią bezpośrednio do placówki opieki" - podkreśla szefowa MRiPS.
Z szacunków ministerstwa wynika, że tą formą wsparcia zostanie objętych ok. 108 tys. dzieci. W 2022 roku na ten cel przeznaczone zostanie ok. 520 mln zł.
Zmiany w programie Rodzina 500 plus
MRiPS przypomina, że nowy rok przynosi też zmiany w programie Rodzina 500 plus. Od 2022 r. obsługą programu zajmie się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. To oznacza, że sprawy dotyczące prawa do świadczenia wychowawczego za okresy sprzed 1 stycznia 2022 r. nadal będą realizowane przez dotychczasowe organy. Samorządy będą również kontynuować wypłacanie świadczeń wychowawczych przyznanych z wniosków złożonych przed 1 stycznia 2022 r. do końca okresu, na jaki zostały przyznane, czyli do końca maja 2022 r.
Od 1 stycznia 2022 r. ZUS będzie wypłacał na bieżąco przyznawane przez siebie świadczenia wychowawcze, będzie też od 1 lutego 2022 r. przyjmować wnioski na kolejny okres świadczeniowy, czyli na okres, który rozpocznie się od 1 czerwca 2022 r. i potrwa do 31 maja 2023 r.
Wnioski o świadczenie wychowawcze będzie można składać wyłącznie online, a pieniądze trafią na konto bankowe, a nie do ręki. Nasze doświadczenie pokazuje, że rodzice nie mają problemu z takim rozwiązaniem, a zdecydowana większość wniosków i tak składana jest online – podkreśla minister Maląg.
Według danych resortu od uruchomienia programu w kwietniu 2016 r. do końca 2021 r. z tytułu 500 plus do rodzin trafiło już 175 mld złotych. Wsparciem objętych jest ok. 6,5 mln dzieci.
