Manifestacje wysokiej inteligencji nie zawsze są na pierwszy rzut oka rozpoznawalne, a inteligencja może być rozumiana na wiele różnych sposobów. Definiuje się ją między innymi jako zdolność do nauki, efektywne rozwiązywanie problemów, wychwytywanie związków, efektywne wykorzystywanie wiedzy, czy zdolność do adaptacji do nowych sytuacji.
Ilość badań dotyczących inteligencji przewyższa jej definicje, a wnioski, które się z nich wyłaniają, potrafią zaskoczyć i skłonić do przewartościowania własnej oceny przez osoby, które nie uważają się za wybitnie inteligentne. Oto kilka cech, które mogą sugerować, że nie wyceniasz odpowiednio swojej inteligencji.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
1. Nie uważasz się za szczególnie inteligentną osobę
Słowe "wiem, że nic nie wiem", przypisywane Sokratesowi, dawnemu filozofowi, w nowoczesnej nauce określono mianem efektu Dunninga-Krugera. Teoria ta, opracowana przez Justina Krugera i Davida Dunninga z Cornell University, opisuje, że osoby z niskimi kwalifikacjami często przeszacowują swoje umiejętności w różnych dziedzinach, podczas gdy eksperci, ludzie o wysokich kwalifikacjach, zazwyczaj niedoszacowują własnych zdolności.
Bill Gates poleca 5 książek na wakacje
2. Nauczyłeś się czytać szybciej niż rówieśnicy
W 2014 r. Stuart J. Ritchie, Timothy C. Bates i Robert Plomin przedstawili wyniki badań na grupie około 2 tys. bliźniąt jednojajowych. Wynika z nich, że bliźnięta, które szybciej nauczyły się czytania, uzyskiwały lepsze wyniki w testach oceniających zdolności poznawcze niż ich rodzeństwo. Ranne interwencje w kierunku poprawy umiejętności czytania mogą zatem nie tylko wspomóc rozwój czytania i pisania, ale również wzmacniać ogólne zdolności poznawcze, kluczowe przez całe życie. Autorzy badania podkreślają, że wczesne zapoznanie się z literaturą zwiększa inteligencję werbalną i niewerbalną.
3. Jesteś pierworodnym dzieckiem
Petter Kristensen i Tor Bjerkedal, badacze z Uniwersytetu w Oslo, w 2007 r. przedstawili zależności między pozycją w rodzeństwie a inteligencją. Według nich najstarsze dziecko w rodzinie często jest najinteligentniejsze. Nie jest to reguła bez wyjątków, ale starsze dzieci wykazują się lepszymi umiejętnościami naukowymi i większą pewnością siebie. Zdaniem naukowców, różnica ta wynika z różnego poziomu zaangażowania rodziców w wychowanie poszczególnych dzieci. Dzieci urodzone później osiągają niższe wyniki w testach poznawczych.
4. Masz poczucie humoru. Cenisz też czarny humor
Jednym z sygnałów wskazujących, że jesteś osobą inteligentną, może być Twoje poczucie humoru. W 2010 r. ogłoszono wyniki badania przeprowadzonego przez naukowców z wydziałów antropologii i psychologii Uniwersytetu Stanowego w Nowym Meksyku, USA. W badaniu wzięło udział 400 studentów (po 200 mężczyzn i kobiet). Na początku rozwiązywali oni testy mające na celu ocenę ich inteligencji werbalnej oraz niewerbalnej, a następnie mieli za zadanie stworzyć zabawne podpisy do wybranych rysunków satyrycznych znanego czasopisma "New Yorker". O ocenę humorystycznych podpisów poproszono osoby postronne. Okazało się, że lepsze, bardziej zabawne podpisy udało się stworzyć osobom, które osiągnęły wyższe wyniki w testach inteligencji.
W 2017 r. w "Cognitive Processing" opublikowano badanie, z którego wynika, że osoby uzyskujące lepsze wyniki w testach inteligencji werbalnej i niewerbalnej mają skłonność do doceniania czarnego humoru bardziej niż inni. Zamiłowanie do takiego rodzaju żartów nie jest według wyników badań związane z większą agresywnością czy niestabilnością emocjonalną, ale często współistnieje z wyższym poziomem wykształcenia.
5. Jesteś bałaganiarzem
Analiza przeprowadzona przez zespół Kathleen Vohs z University of Minnesota, opublikowana w 2013 r. w "Psychological Science", wskazuje, że nieporządek może sprzyjać kreatywności. W badaniu wzięło udział 48 osób, podzielonych na dwie grupy, z których każda miała wykonać ten sam test: wymyślić nowe sposoby wykorzystania piłeczki do ping-ponga. Jednak jedna grupa pracowała w czystym otoczeniu, podczas gdy druga w nieuporządkowanym. Jak się okazało, obie grupy wymyśliły podobną ilość zastosowań, ale osoby pracujące w uporządkowanym środowisku wykazały się mniejszą kreatywnością. Nie oznacza to jednak, że każdy bałaganiarz jest bardziej inteligentny niż osoba ceniąca porządek; taka generalizacja nie ma zastosowania.
6. Nie jesteś rannym ptaszkiem
W 2009 r. Satoshi Kanazawa, psycholog ewolucyjny z London School of Economics, i Kaja Perina, redaktor naczelna "Psychology Today", opublikowali badanie dotyczące związku między inteligencją a rytmem okołodobowym, czyli, mówiąc prościej, preferencją bycia "sową" czy "rannym ptaszkiem". "Etnograficzne badania tradycyjnych społeczności sugerują, że aktywność nocna była rzadkością w środowisku naszych przodków" - czytamy w publikacji. Kanazawa i Perina udowodnili, że inteligentniejsze osoby preferują nocny tryb życia w porównaniu z mniej inteligentnymi, ponieważ łatwiej adaptują się do "ewolucyjnie nowych wartości i preferencji".
7. Potrzebujesz czasem samotności
Dodatkowo, Satoshi Kanazawa w pracy opublikowanej w 2016 r. na łamach "British Journal of Psychology" razem z Normanem P Li z Singapore Management University wykazali, że osoby o wysokim ilorazie inteligencji mniej potrzebują towarzystwa innych, aby czuć się szczęśliwymi. Wręcz przeciwnie, bardzo inteligentne jednostki doświadczają mniejszego zadowolenia z życia, im więcej czasu spędzają w towarzystwie innych ludzi, nawet jeśli są to ich przyjaciele.
8. Jesteś leworęczny
Istotny związek zaobserwowano też między inteligencją a leworęcznością. Alan Searleman z St. Lawrence University uważa, że osoby leworęczne są inteligentniejsze niż praworęczne, głównie ze względu na bogatszy zasób słów. Searleman tłumaczy, że leworęczność pociąga za sobą większy wysiłek, który pozytywnie wpływa na działanie. Dzieci leworęczne często uczą się korzystać także z prawej ręki, co prowadzi do równomiernego rozwoju obu półkul mózgowych, zwiększając ich wydajność. Leworęczni są często bardziej kreatywni i charakteryzują się unikalnym myśleniem.
Interesujące jest, że czesto wymienia się Alberta Einsteina jako przykład sławnego leworęcznego, co jest jednak mitem, ponieważ istnieją zdjęcia ukazujące go piszącego prawą ręką. Są jednak dostępne wyniki autopsji mózgu Einsteina (na które powołał się m.in. Michael Price w 2009 r. na łamach "American Psychology Association"), które wskazują na brak typowej dla praworęcznych dominacji lewej półkuli mózgu w obszarach języka i mowy. Półkule mózgu genialnego fizyka były bardziej symetryczne – cecha, która jest typowa dla osób leworęcznych i oburęcznych.