Wg GUS Polacy zarabiają coraz więcej, ale mimo to konsumpcja prywatna rozpędza się dość powoli, jakby na "zaciągniętym hamulcu ręcznym". Wbrew zauważalnej tendencji wzrostowej wynagrodzeń Polaków, w 2023 r. konsumenci ostrożnie wydawali pieniądze, ale jednocześnie przeznaczali na zakupy coraz większe kwoty. Stopniowo rośnie wartość koszyka zakupów spożywczych i FMCG monitorowanego przez NielsenIQ i GfK – w zeszłym roku zanotowano wzrost o 11,2 proc. do 275,3 mld zł, przy ilościowych spadkach w niektórych kategoriach produktowych. W tym roku trend jest kontynuowany – wg danych ASM Group w kwietniu br. średnia cena koszyka zakupowego zawierającego najpopularniejsze artykuły codziennego użytku wyniosła 295,30 zł – o 0,83% więcej niż przed rokiem. Dodatkowo, z zebranych danych wynika, że w 7 na 13 sieci objętych badaniem, ceny w tym miesiącu były wyższe niż w marcu. W zestawieniu kanałów sprzedaży najwyższe, średnie ceny badanych produktów w koszyku zakupowym odnotowano w kanale e-grocery – 351,38 zł. Natomiast najtańsze zakupy (295,30 zł) można było zrobić w sklepach tradycyjnych, czyli sieciach prowadzących sprzedaż stacjonarną. Dane pokazują, że wbrew obiegowej opinii zakupy internetowe nie zawsze są konkurencyjne cenowo vs zakupy stacjonarne. Oczywiście trend mocno determinuje kategoria produktowa.
Dla sprzedawców marek FMCG i sieci handlowych jednym z kluczowych czynników wpływających na rozwój był poziom inflacji i podążający za tym wzrost cen artykułów spożywczych. Ich odpowiedzią, zwłaszcza w grupie największych sieci handlowych, było stosowanie różnych strategii cenowych. Ale w tym roku reguły gry uległy zmianie - w pierwszym kwartale br. w ujęciu rocznym liczba promocji wzrosła jedynie o 1,5 proc. a tocząca się od kilku miesięcy wyniszczająca branżę wojna cenowa między dyskontami doprowadziła do wyraźnego zaostrzenia konkurencji. Eksperci zauważają, że walka między największymi sieciami prowadzi do trwałej zmiany struktury rynku. Jednocześnie wymusza na graczach rynkowych ciągłą adaptację struktur operacyjnych do zmian w ich otoczeniu.
– W ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy obserwujemy w obszarze cen trend wzrostowy, co może przyczynić się do zwiększenia obrotu firm handlowych, natomiast pod względem wolumenów sprzedaż niekoniecznie jest większa. Jako ASM Group dostrzegamy zmiany zachowań konsumenckich w działalności naszych klientów. W ostatnim czasie Polacy, co prawda wydają na zakupy więcej, ale robią je w inny sposób: do sklepów chodzą częściej, ale jednostkowo kupują mniej. Ta zmiana nawyków zakupowych wpływa bezpośrednio na krajobraz rynku – umacnia się sektor sklepów convenience i pozycja sieci handlowych – zaznacza Adam Stańczak, prezes zarządu ASM Group.
Ożywienie gospodarcze impulsem do pobudzenia popytu
Co prawda ostrożność konsumencką można było odczuć również w pierwszym kwartale br., ale pojawiły się już pierwsze jaskółki zmian. Wraz ze spadkiem inflacji i dalszym dwucyfrowym wzrostem wynagrodzeń zaczął rosnąć optymizm kupujących. Jak zauważają analitycy ASM Group, wg danych Eurostatu tylko w marcu sprzedaż detaliczna w Polsce wzrosła o 14,8 proc. rdr., a w ujęciu miesięcznym o 7,3 proc.[2] Potwierdzeniem pozytywnej tendencji może być kwiecień i maj. W tych i kolejnych miesiącach ważnym determinantem kształtującym postawy konsumentów może być powrót stawki VAT na żywność – wg badania ARC obawia się tego prawie 70% respondentów[3].
Branża handlowa również zaczyna patrzeć z optymizmem w przyszłość. Zwłaszcza sektor spożywczy. Wprawdzie wg danych GUS z października ub.r. ogólna liczba sklepów spada, ale jednocześnie przybywa sklepów ogólnospożywczych, głównie dyskontów[4]. Perspektywy rozwoju rynku są obiecujące – wg najnowszego raportu Deloitte aż 90 proc. badanych detalistów spodziewa się wzrostu obrotów w tym roku, a 70 proc. oczekuje wzrostu marż w trakcie najbliższych miesięcy[5].
Również w ocenie ekspertów Nielsen IQ w Polsce perspektywy dla branży FMCG wyglądają dobrze. Aż 95 proc. konsumentów deklaruje, że zmieniła sposób zarządzania budżetami domowymi przekierowując więcej środków z pokrywania dużych wydatków (wakacje, remonty) na zaspokajanie podstawowych potrzeb, np. zakup artykułów pierwszej potrzeby[6]. Ożywienia w wydatkach konsumenckich w całym 2024 r. można oczekiwać także dzięki wprowadzeniu dwóch podwyżek płacy minimalnej (styczeń i lipiec), spadkowi inflacji i niskiej stopie bezrobocia.
Wyznaczać trendy
Na tak rozdrobnionym rynku handlowym istnieje równie duża reprezentacja firm oferujących im profesjonalne usługi wsparcia sprzedaży, a wśród nich lider tego segmentu ASM Group. Przez blisko 30 lat firma wsparła kilkaset największych marek i aktywnie uczestniczy w procesie transformacji branży.
Realizowana z sukcesem strategia ASM Group dobrze pozycjonuje ją wobec wiodących trendów i przełożyła się na wyraźny wzrost przychodów i liczby klientów w pierwszym kwartale tego roku, co dobrze rokuje na przyszłość.
– Nasza strategia oraz średnio i długoterminowe ambicje to nie tylko utrzymanie pozycji lidera branży, ale dalsze zdobywanie udziałów w rynku. Skupiamy się na czterech obszarach, umożliwiających realizację naszych założeń. Transformacja i integracja procesów w spółkach holdingu pozwala nam szybciej reagować na zmiany rynkowe i wyzwania z którymi mierzą się nasi partnerzy biznesowi. Edukacja i rozwój zespołów jest kolejnym filarem strategii. W zeszłym roku uruchomiliśmy Akademię Lidera ASM - unikalny w skali branży program rozwoju managerów. Ponieważ kluczem do sukcesu są najlepsi pracownicy, tworzymy środowisko pracy, w którym promowana jest motywacja do tworzenia najlepszych rozwiązań dla klientów. Zachęcamy również do szerokiej współpracy i wymiany doświadczeń pomiędzy naszymi oddziałami w Europie, co pozwala być na bieżąco z najnowszymi trendami na świecie. Motywacja i współpraca to trzeci filar strategii. Innowacje i technologia, czyli czwarty strategiczny obszar, to ta sfera aktywności spółek holdingu, gdzie inwestujemy w badania, analizy jakościowe i ilościowe, pozwalające nam reagować na zmiany zachowań konsumenckich, a następnie dostarczać markom takie rozwiązania, które pozwalają nadążyć za zmieniającym się światem. – dodaje Adam Stańczak.
Najbardziej znanym i najdłużej realizowanym projektem badawczym porównującym ceny standaryzowanych koszyków zakupowych w 13 największych sieciach handlu detalicznego i sklepach e-grocery jest raport Koszyk Zakupowy ASM. Sieci na jego podstawie mogą w ujęciu miesięcznym porównywać, jak wypadają na tle konkurencji. Poprzez takie projekty ASM Group współuczestniczy w kluczowych procesach kształtujących rynek. To niezależne badanie stało się jednym z drogowskazów dla analityków biznesowych pokazując, w którym kierunku zmierza rynek FMCG, jaka jest kondycja portfeli kupujących oraz strategia cenowa sieci handlowych.
Materiał sponsorowany przez ASM Group