Ustawa o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe zakłada wprowadzenie nowego programu "Pierwsze mieszkanie", który składa się z dwóch rozwiązań. Jedno to specjalne konto mieszkaniowe z premią od państwa, a drugie to kredyt ze stałą stopą oprocentowania 2 proc. Jeśli chodzi o kredyt, to będzie go mogła dostać osoba do 45. roku życia, która nie ma i nie miała mieszkania, domu ani spółdzielczego prawa do lokalu lub domu. W przypadku małżeństwa lub rodziców co najmniej jednego wspólnego dziecka, wystarczy, że jeden z rodziców spełni warunek wieku.
Kwota bezpiecznego kredytu nie będzie mogła przekroczyć 500 tys. zł albo - jeśli kredytobiorca prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z małżonkiem lub ma co najmniej jedno dziecko - 600 tys. zł. Wkład własny nie będzie mógł być wyższy niż 200 tys. zł. Dopłata do rat kredytu mieszkaniowego będzie przysługiwać przez 10 lat i stanowić będzie różnicę między stałą stopą ustaloną w oparciu o średnie, pomniejszone o marżę, oprocentowanie kredytów o stałej stopie w bankach kredytujących, a oprocentowaniem kredytu zgodnie ze stopą 2 proc. Nabywca pierwszego mieszkania będzie miał przy tym dowolność, jeśli chodzi o jego standard i położenie – przy kupnie nie będzie obowiązywał limit ceny za metr kwadratowy.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Kredyt będzie dotyczył mieszkań na rynku pierwotnym i wtórnym. Będzie można go zaciągnąć przez najbliższe pięć lat.
Z kolei konto oszczędnościowe z premią od państwa będzie mogła otworzyć osoba, która nie ma i nie miała mieszkania (w tym domu jednorodzinnego lub spółdzielczego prawa dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego) albo osoba, która w jednym posiadanym lokalu mieszka z co najmniej dwójką własnych lub przysposobionych dzieci (mieszkanie nie może być większe niż 50 m. kw. w przypadku 2 dzieci, 75 m. kw. w przypadku 3 dzieci, 90 m kw. w przypadku 4 dzieci, bez ograniczeń w przypadku 5 lub większej liczby dzieci).
Na koncie będzie można oszczędzać przez okres od trzech do 10 lat. Oszczędzającemu będzie co roku naliczana premia równa rocznemu wskaźnikowi inflacji albo wskaźnikowi zmiany wartości ceny metra kwadratowego powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego. W każdym roku wybierany będzie wskaźnik korzystniejszy dla oszczędzającego. Oszczędności będą dodatkowo oprocentowane zgodnie z ofertą banku, przy czym odsetki będą zwolnione z podatku Belki.
Premia mieszkaniowa i zwolnienie z podatku będą przysługiwać wyłącznie w przypadku wypłaty odłożonych środków na zakup pierwszego mieszkania, a także na wkład mieszkaniowy w spółdzielni mieszkaniowej albo partycypację w SIM albo TBS.
Skorzystać ma nawet 200 tys. osób
– Szacujemy, że z zaplanowanego na pięć lat programu "Pierwsze mieszkanie" skorzysta nawet 200 tys. osób, czyli ok. 30-40 tys. rocznie. Mamy na ten cel zabezpieczone finansowanie. Środki na kredyty udzielone w 2023 r. uruchamiane będą na początku 2024 r. w ramach limitu wynoszącego blisko 1 mld zł. Limity na kolejne lata będę ustalane sukcesywnie – mówił w czwartek minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.
Przegłosowana w piątek ustawa umożliwia też waloryzację dopłat do czynszów w ramach programu Mieszkanie na start. Ponadto ogranicza cesje umów rezerwacyjnych i deweloperskich i zwiększa tegoroczny limit wydatków na budownictwo społeczne i komunalne.
Do ustawy trafiły też przepisy niezwiązane z mieszkalnictwem, które umożliwiają wypłatę rekompensat dla przedsiębiorców w związku z zamknięciem przejścia granicznego w Bobrownikach.
Trzy poprawki przyjęte
Za ustawą zagłosowało 386 posłów, przeciw było 48, a od głosu wstrzymało się 15 posłów. Podczas piątkowego głosowania przyjęte zostały trzy poprawki zgłoszone wcześniej przez posłów z klubu PiS. Dwie z przyjętych poprawek są redakcyjne, trzecia rozszerza katalog uprawnionych do wzięcia bezpiecznego kredytu o osoby, które dostały nieruchomość w drodze dziedziczenia lub darowizny i zbyły ją przed osiągnięciem pełnoletności.
Odrzucone zostały natomiast poprawki opozycji, w tym propozycje Koalicji Obywatelskiej, by kredyt 2 proc. zamienić na kredyt 0 proc., oraz by zamrozić raty kredytów mieszkaniowych na poziomie z grudnia 2021 r. Nie poparto też poprawek Koalicji Polskiej-PSL, m.in. by rodziny wielodzietne mogły zaciągnąć większą kwotę "bezpiecznego kredytu", oraz by BGK udzielał gwarantowanej dopłaty kredytobiorcy w wysokości 100 tys. zł do zakupu domu lub lokalu mieszkalnego.
Ustawa zostanie teraz skierowana do Senatu.
Większość przepisów ma wejść w życie 1 lipca tego roku.
