Polskie społeczeństwo się bogaci, a wraz z tym od lat jest boom na mieszkania. W dużych miastach nowe osiedla, w których deweloper chciałby 3 tys. zł od metra kwadratowego, sprzedałyby się błyskawicznie. Problem w tym, że takich ofert nie ma. W zależności od regionu ceny są nawet 2-3 razy wyższe.
Mało kto pamięta, że za blisko 3 tys. zł za metr kwadratowy kilkanaście lat temu można było kupić mieszkanie u dewelopera w Łodzi, Białymstoku, Rzeszowie czy Bydgoszczy. W jednym z najtańszych dużych miast w Polsce, czyli w Zielonej Górze, w 2006 roku 50-metrowy lokal średnio kosztował 130 tys. zł. Teraz analogiczne mieszkanie na rynku pierwotnym kosztuje ponad 240 tys. zł.
Te same 240 tys. zł, ale w Warszawie, pozwoli na zakup jedynie około 25-metrowej kawalerki, bo stawki zbliżają się już do okrągłych 10 tys. zł za metr. Jeszcze nigdy nieruchomości w stolicy nie były tak drogie. Inne miasta pod tym względem są daleko z tyłu - wynika z najnowszych danych NBP.
Zobacz: Wakacje 2020. Jak nie dać się naciągnąć na nieuczciwy nocleg
Jak zmieniły się ceny w największych miastach?
Może się wydawać czymś oczywistym, że stolica jest najdroższa. Statystyki pokazują, że w przeszłości nie zawsze tak było. Przed 2008 rokiem więcej trzeba było płacić za mieszkania w Krakowie. W 2006 roku różnica w stawkach za metr kwadratowy wynosiła ponad tysiąc złotych i sięgała w Krakowie prawie 7 tys. zł.
Warto jednak zwrócić uwagę, że w Krakowie ceny mieszkań na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat były wyjątkowo stabilne. Od 2006 roku wzrosły o zaledwie 20 proc., podczas gdy w Warszawie skoczyły o 67 proc.
A to i tak stosunkowo niewielkie podwyżki. W Gdańsku, który teraz pod względem cen wyprzedza Kraków i jest tylko za Warszawą, stawki za metr kwadratowy wzrosły niemal dokładnie o 100 proc.
Rekordzistami pod względem skali podwyżek są deweloperzy z Wrocławia i Bydgoszczy. Ich stawki od 2006 roku wzrosły o 130-140 proc. Tym samym stolica województwa dolnośląskiego praktycznie zrównała się z Krakowem (około 8355 zł za metr kwadratowy).
Na siedemnaście analizowanych miast, aż w sześciu od 2006 roku ceny mieszkań na rynku pierwotnym co najmniej podwoiły się. Z kolei wszędzie, oprócz Krakowa, są wyższe o co najmniej 50 proc.
Różnice w podwyżkach sprawiły, że np. Bydgoszcz (drugie najtańsze miasto z analizowanych siedemnastu w 2006 roku) cenowo wyprzedziła siedem innych miast. Teraz jest droższa nawet od Łodzi.
Dawniej niższym kosztem można było kupić lokal w Olsztynie czy w Rzeszowie niż w Kielcach. Teraz jest odwrotnie. Oprócz Zielonej Góry i Kielc, wszędzie ceny są wyższe niż w Warszawie sprzed 14 lat.
Śledząc zmiany cen mieszkań rok po roku przez te kilkanaście lat widać gołym okiem, że wbrew niektórym opiniom, nieruchomości nie idą ciągle w górę. Były okresy, gdy utrzymywały się dość stabilnie kilka lat, a po kryzysie 2008-2009 nawet wyraźniej taniały. Dopiero od 2017 roku nastąpiło bardzo duże przyspieszenie.
W poszukiwaniu niższych cen
Analiza statystyk NBP pokazuje, że opcją na oszczędzenie pieniędzy przy kupnie mieszkania, bez konieczności rezygnowania np. z metrażu, jest rynek wtórny. Mieszkania z drugiej ręki w większości przypadków są wyraźnie tańsze od tych nowo budowanych. Jeden metr kwadratowy kosztuje od kilkuset do nawet tysiąca złotych mniej. W sumie koszt mieszkania może być nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych niższy.
Szansę na niższe ceny mieszkań można upatrywać też w związku z epidemią koronawirusa. Według ekonomistów PKO BP związane z nią regulacje administracyjne zapobiegające rozprzestrzenianiu COVID-19 zmieniły sytuację w otoczeniu rynku mieszkaniowego. Dlatego prognozują, że w drugiej połowie roku najprawdopodobniej nastąpi korekta cen. Będzie to bezpośrednim efektem spadku popytu przy ciągle dużej liczbie oddawanych nowych mieszkań.
"Przy utrzymującej się w drugiej połowie roku umiarkowanej recesji w całym 2020 można oczekiwać spadku cen mieszkań o około 15 proc. Trend spadkowy cen mieszkań nie powinien jednak trwać dłużej niż do połowy 2021 roku" - oceniają ekonomiści.
Szanse na spadek cen oceniają na około 60 proc. Jego skala będzie zależała od głębokości recesji w gospodarce oraz rzeczywistej sytuacji firm deweloperskich, zwłaszcza pod względem płynności finansowej.
Zapisz się na nasz specjalny newsletter o koronawirusie.
Masz newsa, zdjęcie, filmik? Wyślij go nam na #dziejesie
