Moderatorem debaty był Jakub Pawłowski, na co dzień dziennikarz z "Dziennik Gazeta Prawna". Na początek nawiązał do "Cząstek elementarnych" Michela Houellebecqua, pokazujących osamotnienie i atomizację społeczną. Francuski autor pokazał nasze społeczeństwo, poddane atomizacji i zamknięte w bańkach informacyjnych na długi czas przed pandemią.
Zatem jak obecnie, wobec wyzwań nowoczesności i wyzwań pandemii, wspierać kulturę i jej funkcję łączącą? Odpowiedzi szukali następujący eksperci:
· Mateusz Adamkowski, Dyrektor Departamentu Mecenatu Państwa, Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu
· Wojciech Kaczmarczyk, Dyrektor, Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
· Rafał Wiśniewski, Dyrektor, Narodowe Centrum Kultury
· Zbigniew Wawer, Dyrektor Muzeum Łazienek Królewskich
· Marcin Przyłębski, Dyrektor ds. Sponsoringu PZU
Mateusz Adamkowski z optymizmem opowiedział o swoich obserwacjach:
Z mojej perspektywy jako pracownika Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu uczestnictwo w kulturze jest bardzo wysokie i jest to budujące. Ucieszył mnie widok kolejki po bilety w konkursie szopenowskim, w których stali przede wszystkim młodzi ludzie. Na pewno temat przeniesienia kultury do funkcjonowania online jest ważną kwestią do analizy.
Jako Ministerstwo przekazujemy środki na inicjatywy kulturalne, także w ramach stypendiów i konkursów. W decyzjach o mecenacie nad działalnością kulturalną czasem dokonujemy rozróżnienia między liczebnością gminy, mając na uwadze finansowanie. Większość budżetu ograniczamy do działań w miejscowościach do 100 tys mieszkańców. Środki są dystrybuowane w moim poczuciu sprawiedliwie, a wykorzystywane dobrze, choć oczywiście zawsze mogłoby być ich więcej. Pamiętajmy, że część działań kulturowych należy do samorządów oraz prywatnych mecenasów.
Nowy sposób funkcjonowania ośrodków kulturalnych szybciej zmienia się w małych miejscowościach niż w dużych aglomeracjach. Jest to naprawdę zadziwiające, jeśli chodzi o wysoki poziom artystyczny i merytoryczny.
Prof. Rafał Wiśniewski zwrócił uwagę na podział społeczny w korzystaniu z kultury, przebiegający między kulturą instytucjonalną oraz nieoficjalną.
Kultura instytucjonalna jest skoncentrowana w dużych miastach, a przecież wiemy, że 80% osób mieszka w małych miejscowościach. Dlatego należy nieustannie pytać, dlaczego ludzie wybierają określone zasoby i korzystają z nich w określony sposób.
Kultura się nie zatrzymała w czasie pandemii. Pamiętajmy o tym. Ludzie w tym czasie sięgnęli do książek. Nastąpił boom w kulturze internetowej, jak na przykład spektakle teatralne oglądane online.
Badania pokazały, że ludzie tęsknią przede wszystkim za kontaktem z drugim człowiekiem w przestrzeni publicznej. To jest nasza głęboka potrzeba, którą w czasie pandemii mieliśmy niezaspokojoną.
Mieliśmy osoby, które świetnie wykorzystały okres pandemii, jak i takie, które będą potrzebować jeszcze długiego czasu, aby wrócić do dobrostanu społecznego.
Uczestnicy debaty odnieśli się do kontrowersyjnej reklamy promującej znane brytyjskie muzeum.
Agencja Saatchi & Saatchi wyprodukowała reklamę, prezentującą muzeum jako miejsce, w którym można się napić dobrej kawy, a przy okazji coś zobaczyć. W gąszczu informacji warto mieć wskazówki, które zachęcają do twórczego działania. Instytucje kultury mają wskazywać nam drogę. Jednak wyboru ostatecznie musi dokonać człowiek - stwierdził prof. Wiśniewski.
Zachęcanie kawą do wizyty w instytucji kultury, o którym była mowa w kampanii promocyjnej Saatchi & Saatchi, wbrew pozorom ma głęboki sens. Takie wyjście na kawę jest zarówno uczestnictwem w kulturze, jak i spotkaniem z innym człowiekiem – wtórował mu Wojciech Kaczmarczyk
Wojciech Kaczmarczyk użył metafory kultury jako ubrania: należy je zmienić, kiedy się z niego wyrasta, kiedy zmieniamy swój styl. Podobnie zmienia się "ubranie" kulturowe.
Kultura jest tym bogatsza, tym lepsza i bardziej angażująca, im lepsze są wspólnoty: lokalne, miejskie, parafialne, wspólnoty zainteresowań. Profesor Piotr Gliński napisał, że społeczeństwo w Polsce przejawia się w enklawach. Im tych działań w społecznościach lokalnych będzie więcej, im ta oferta będzie miała bogatszą, tym kultura będzie bardziej wartościowa.
Musimy wyrobić w sobie pragnienie, aby każde nasze działanie było o charakterze kulturalnym. Jest to szczególnie ważne w małych społecznościach. Bardzo ważne jest budowanie wspólnot, dlatego namawiam do budowania jakości małych wspólnot i do działań kulturotwórczych w ich obrębie.
Zbigniew Wawer podał kilka sprawdzonych rozwiązań dotyczących promocji kultury wysokiej:
Jak zaktywizować ludzi, którzy często ostatni kontakt z kulturą wysoką mieli w szkole średniej? Jedną z propozycji jest organizacja programów kulturalnych. Oferujemy w tym roku po raz kolejny Darmowy Listopad - miesiąc, w którym można odwiedzić wybrane rezydencje królewskie, między innymi Łazienki, i zobaczyć wspaniałe wystawy, nie płacąc za wstęp kilkunastu czy kilkudziesięciu złotych. Kolejny nasz program to "muzea za złotówkę".
Pandemia upowszechniła korzystanie z kultury online, natomiast moim zdaniem kontakt bezpośredni z dziełem sztuki jest niepowtarzalny i warto go promować.
Kultura to także marketing. Dobry marketing może zachęcić ludzi do przychodzenia do muzeów, galerii bądź teatrów. Działania poprzez internet mogą zachęcić społeczeństwo do konsumowania kultury wysokiej. Jednak nie łudźmy się nie uda nam się zachęcić każdego.
Marcin Przyłębski przedstawił aktualną sytuację mecenasa kultury:
Umasowienie kultury wysokiej to nie jest dobra perspektywa. Dobrą analogią może być porównanie do wyższego wykształcenia. W Polsce coraz więcej osób ma wyższe wykształcenie. Niestety przyczyniło się to umniejszanie znaczenia wyższej edukacji. Chcemy, żeby PZU przejęło cechy mecenasa kultury wysokiej, dlatego też selekcjonujemy wydarzenia, które wspieramy.
Jak radzić sobie z kwestią marketingu i kultury wysokiej?
Musimy uważać, aby nie przekroczyć granicy schlebiania niskim gustom i robienia z kultury wysokiej eventu. Nasza główna rola polega na kształtowaniu świadomości u dzieci, tak aby były gotowe do podejmowania indywidualnych wyborów. Dlatego jako PZU ruszamy pilotażowo z projektem sponsorowania wycieczek i lekcji muzealnych, aby w kulturze wysokiej mogły uczestniczyć również dzieci z dalszych rejonów, nie tylko dużych aglomeracji. Jeśli uda się takie potrzeby zakorzenić u dzieci i młodzieży, będzie to pracowało w przyszłości – podsumował Przyłębski.
DZIĘKUJEMY, ŻE JESTEŚCIE Z NAMI!
PARTNER +: TOTALIZATOR, Polski Fundusz Rozwoju, Bank Gospodarstwa Krajowego, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, PZU PARTNER: Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Polska Agencja Inwestycji i Handlu, PolRegio, Eko Pak, Fortum, Columbus, BSH Bosch und Siemens Hausgeräte, Regent Warsaw Hotel, Lasy Państwowe, Adamed, Microsoft, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, PKP InterCity, Medicover, Red Snake PARTNER ENERGETYCZNY Tauron PARTNER MOTORYZACYJNY: STELLANTIS HONOROWY PATRONAT: Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki, Wicepremier, Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Piotr Gliński PATRONATY MINISTERSTW: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Kultury Dziedzictwa Narodowego i Spotu, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Edukacji i Nauki PATRONAT MARSZAŁÓW WOJEWÓDZTWA: Opolskiego, Mazowieckiego, Świętokrzyskiego, Lubuskiego, Śląskiego, Łódzkiego, Małopolskiego, Wielkopolskiego, Dolnośląskiego, Podkarpackiego, Lubelskiego, Podlaskiego PATRONATY I PARTNERZY MERYTORYCZNI: TOGETAIR, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej , Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Biuro Rzecznika MiŚP, Polskie Regiony, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Pracodawcy RP, Business Center Club, Krajowa Izba Gospodarcza, Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach, Polski Instytutu Sztuki Filmowej, Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Instytut One, Instytut Biznesu, Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych, Polski Komitet Olimpijki, Escola Varsovia, Łazienki Królewskie, Artomed.pl, Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Urząd Regulacji Energetyki, Krakowskie Forum Organizacji Społecznych PATRONATY UCZELNI WYŻSZYCH: Szkoła Główna Handlowa, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Politechnika Rzeszowska, Uniwersytet Warszawski, Społeczna Akademia Nauk, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Politechnika Śląska, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie PARTNER MIĘDZYNARODOWY: UN Global Compact GŁÓWNE PORTALE INTERNETOWE: Wirtualna Polska, money.pl GŁÓWNY PARTNER RADIOWY: Polskie Radio, Polskie Radio 24 PATRONI MEDIALNI: Polska Agencja Prasowa, Agencja Informacyjna, Interia, Zielona Interia, Polska Press, Strefa Biznesu, Energetyka 24, Biznes Alert, Pod Prąd, Wysokie Napięcie, Teraz Środowisko, EcoEkonomia.pl, Super Biznes, PepeTV, Audytorium 17, Radio dla Ciebie, Radio Poznań, Polskie Radio Białystok, Radio Łódź, Polskie Radio Lublin, Smart Me, Wykop.pl, CSR.pl, magazyn As Biznesu
Materiał partnera: Kongres ESG Polska Moc Biznesu