Czym jest mienie przesiedleńcze i o czym warto pamiętać?

Mienie przesiedleńcze odnosi się do rzeczy osobistych przewożonych w ramach przeprowadzki z innego kraju na terytorium Polski. Zgodnie z definicją mienie osobiste oznacza "każde mienie przeznaczone na własny użytek osób zainteresowanych lub do zaspokojenia potrzeb ich gospodarstw domowych". Co więcej, "mienie osobiste nie może mieć takiego charakteru bądź ilości, która wskazywałaby, że jest przewożone w celach handlowych".

Jakie korzyści daje zgłoszenie mienia przesiedleńczego? Przede wszystkim umożliwi nam to zwolnienie z cła, podatku akcyzowego oraz VAT. Warto dodatkowo wiedzieć, że zwolnienie z należności celnych nie obowiązuje w przypadku:

• alkoholu,
• wyrobów tytoniowych,
• środków transportu służących do prowadzenia własnej działalności gospodarczej,
• towarów wykorzystywanych do działalności zawodowej lub zarobkowej.

W skład mienia przesiedleńczego wchodzi majątek ruchomy gospodarstwa domowego, rowery i motocykle, prywatne pojazdy mechaniczne i przyczepy do nich, przyczepy campingowe, łodzie wycieczkowe oraz prywatne samoloty. Mienie osobiste stanowi również dobytek gospodarstwa domowego, właściwy dla zwykłych potrzeb rodziny, zwierzęta domowe i wierzchowe, przenośne instrumenty oraz sprzęt do wykonywania przez osobę zainteresowaną rzemiosła lub zawodu. 

Przewóz wyżej wymienionego mienia przesiedlenia dopuszczony jest w okresie do 12 miesięcy od ustalenia miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Zgodnie z prawem w tym okresie mienia nie można pożyczać, odstępować, wynajmować ani oddawać w zastaw bez zgłoszenia takiej informacji w odpowiednim urzędzie. 

Aby móc przewieźć mienie przesiedleńcze na terytorium RP należy zgłosić je organowi celnemu znajdującemu się w Polsce do procedury dopuszczenia do obrotu. W następnej kolejności należy złożyć wniosek o zwolnienie celne i zgłosić się do procedury tranzytu. Jednocześnie konieczne jest przesłanie elektronicznego zgłoszenia do unijnego systemu tranzytowego NCT i złożenie zabezpieczenia w wysokości należności celnych oraz podatkowych. Ponadto do zgłoszenia celnego trzeba dołączyć spis przewożonych rzeczy wraz z oszacowaniem ich wartości. 

Jakie dokumenty są potrzebne do mienia przesiedleńczego? Aby dokonać zgłoszenia celnego, obowiązkiem wnioskodawcy jest dołączenie dowodów potwierdzających spełnienie wszelkich przesłanek. Będą to m.in. dokumenty potwierdzające zakończenie pobytu na terenie innego kraju, dokumenty potwierdzające okresy korzystania i posiadania mienia oraz dokumenty potwierdzające przebywanie na terenie danego kraju przez wymagany odgórnie okres czasu, np. umowa o pracę, czy umowa najmu mieszkania. 

Aby mienie zostało zaklasyfikowane do mienia przesiedleńczego, musi ono spełniać poniższe warunki:

1. Mienie musi być własnością danej osoby przez co najmniej pół roku w poprzednim miejscu zamieszkania,
2. Mienie musi być używane przez co najmniej pół roku w poprzednim miejscu zamieszkania (w tym celu należy przedstawić dowody, takie jak np. dokument zakupu),
3. Mienie przeznaczone jest do użytku w takim samym celu w nowym miejscu zamieszkania.

Jeżeli mienie przesiedleńcze pochodzi z kraju spoza Unii Europejskiej, wówczas zamieszkiwanie poza terytorium UE musi trwać nieprzerwanie przez 12 miesięcy. 

Jak wygląda kwestia mienia przesiedleńczego w przypadku samochodu? Zwolnienie z akcyzy odnośnie mienia przesiedleńczego dotyczyć będzie jedynie samochodów osobowych. Przed złożeniem wniosku o zwolnienie z akcyzy na mienie przesiedleńcze, w pierwszej kolejności należy zapoznać się z warunkami zwolnienia z cła samochodów. Pojazd może zostać zwolniony z akcyzy, gdy spełnione są następujące przesłanki:

1. Pojazd jest przeznaczony do użytku osobistego,
2. Pojazd służył do użytku osobistego w miejscu poprzedniego pobytu w państwie UE przez 6 miesięcy,
3. Wnioskodawca jest w stanie przedstawić właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego dowód potwierdzający spełnienie warunku, o którym mowa w pkt 2,
4. Pojazd nie zostanie wynajęty, sprzedany lub w jakikolwiek inny sposób oddany do użytku osobie trzeciej przez okres 12 miesięcy, licząc od dnia przywozu samochodu na terytorium kraju,
5. Pojazd został nabyty lub wprowadzony do obrotu zgodnie z przepisami dotyczącymi opodatkowania obowiązującymi w państwie członkowskim UE, w którym dana osoba fizyczna miała miejsce zamieszkania, a przy wywozie nie zastosowano zwolnienia od akcyzy lub zwrotu podatku. 

Tak, jak w przypadku innego mienia, samochód może zostać zwolniony z akcyzy, jeżeli zostanie przewieziony na terytorium RP przed upływem 12 miesięcy od dnia osiedlenia się osoby fizycznej w kraju. 

W celu zarejestrowania pojazdu sprowadzonego w ramach mienia przesiedleńczego należy przede wszystkim w pierwszym urzędzie celnym UE objąć go procedurą celną tranzytu. Następnie należy złożyć zgłoszenie o dopuszczenie towaru do obrotu. Zgłoszenie można złożyć w formie dokumentu SAD (wzór dostępny na portalu PUESC) lub w formie komunikatu elektronicznego do systemu AIS/IMPORT.

Następnie należy jak najszybciej zarejestrować pojazd na terytorium RP. W tym celu oczywiście potrzebne będą wszystkie podstawowe dokumenty niezbędne do rejestracji pojazdu, w tym również oryginał dokumentu celnego SAD. 

Mienie przesiedleńcze z Wielkiej Brytanii uległo znacznym zmianom w związku z BREXIT-em. Od 1 stycznia 2021 roku Wielka Brytania przestała być członkiem UE, w wyniku czego dołączyła ona do tzw. państw trzecich. Wobec tego każdy, kto chce przetransportować mienie z UK do Polski, musi stosować się do zasad mienia przesiedleńczego dotyczących państw trzecich. Jak zostało więc wspomniane, jednym z warunków zwolnienia mienia z cła, będzie udokumentowanie przez osobę fizyczną, która chce się przesiedlić, co najmniej 12-miesięcznego nieprzerwanego okresu zamieszkiwania na terytorium Wielkiej Brytanii.