Na czym polega procent składany?
Przy okazji obliczania odsetek od lokaty terminowej czy od kapitału ulokowanego na koncie oszczędnościowym można spotkać się z procentem składanym. Czym on jest? To sposób oprocentowania wkładu pieniężnego np. na lokacie czy rachunku oszczędnościowym. W jego przypadku odsetki naliczone za dany okres przy użyciu określonej stopy oprocentowania nie są wypłacane Ci jako Twój zysk, ale podlegają doliczeniu do wkładu kapitału. W ten sposób składają się na większy zarobek, jaki Twoje pieniądze wypracują w kolejnym okresie oszczędzania.
Można spotkać się też ze stwierdzeniem, że procent składany jest ważnym elementem długofalowego oszczędzania. Dzięki systematycznym wpłatom po każdej kapitalizacji odsetek można mieć większą bazę do obliczania kolejnych zysków.
Najłatwiej powiedzieć, że procent składany jest zjawiskiem związanym z długoterminowym oszczędzaniem, polegającym na dopisywaniu odsetek do podstawy oprocentowania przy każdorazowej kapitalizacji. Dzięki temu odsetki pracują na Twój wyższy, przyszły zysk.
Jak oblicza się procent składany?
Obliczanie procentu składanego dotyczy szacowania przyszłych dochodów klienta z tytułu oszczędzania długoterminowego, na przykład na lokacie czy na koncie oszczędnościowym. Wzór procentu składanego wygląda w następujący sposób:
Kwota końcowa = kwota początkowa * (1+wysokość oprocentowania) ^ ilość okresów.
Najłatwiej zrozumieć funkcjonowanie procenta składanego na przykładzie. Poniżej przykładowy rozwój procentu składanego
Zwróć uwagę na przykład na lokatę trzyletnią, gdzie funkcjonuje procent składany. Jest to depozyt z kapitalizacją roczną, którą zakładasz na kwotę 10 000 zł z oprocentowaniem 4 proc. w skali roku. Przy procencie składanym zarobisz na takim oszczędzaniu:
Kwota początkowa – 10 000 zł * (1+wysokość oprocentowania 4 proc.) ^ ilość okresów – 3.
Działanie wygląda tak: 10 000 zł * (1+0,04)^3 = 1216 zł 65 gr
W przypadku procentu prostego będzie to wyliczenie:
Kwota początkowa * (1+wysokość oprocentowania * ilość okresów)
10 000 zł *(1+0,04*3) = 11 200 zł
W obu przypadkach należy jeszcze uwzględnić podatek od zysków kapitałowych w wysokości 19 proc.
W kolejnych latach oszczędzania na lokacie z procentem składanym na kwotę 10 000 zł i z oprocentowaniem 4 proc. w skali roku zarobisz:
- I rok oszczędzania – 400 zł odsetek (-19 proc. podatku), czyli do kwoty 10 000 zł dopisane zostanie 324 zł,
- II rok oszczędzania – od kwoty 10 324 zł liczone są kolejne odsetki w kwocie netto 334,50 zł,
- III rok oszczędzania – od kwoty 10 658,50 zł liczone są kolejne odsetki w kwocie netto 345,34 zł.
Łącznie odsetki uzyskane z tytułu takiej lokaty przy procencie składanym, po uwzględnieniu każdorazowo podatku od zysków kapitałowych, wyniosą około 1000 zł.
Procent składany a rzeczywista stopa oprocentowania
Procent składany jest ważny dla budowania coraz większego kapitału, od którego naliczane mogą być odsetki. Wpływa on również na wysokość rzeczywistej stopy oprocentowania. Stopa ta uwzględnia kapitalizację odsetek i wskazuje, ile naprawdę możesz zyskać na danej inwestycji.
Kiedy stosuje się oprocentowanie proste, a kiedy składane?
Z zupełnie inną sytuacją masz do czynienia, jeśli po skapitalizowaniu odsetek na lokacie lub koncie oszczędnościowym są one przelewane na wskazany przez Ciebie rachunek. Wtedy nie dochodzi do powiększenia kwoty na lokacie i w związku z tym przy kolejnej kapitalizacji odsetki będę naliczone dokładnie w takiej samej wysokości.
Taki sposób liczenia odsetek przy oszczędzaniu w banku nazywany jest procentem prostym. Natomiast kiedy odsetki powiększają kapitał, jest to procent składany. Procent prosty i składany różnią się więc od siebie w zdecydowany sposób. Najczęściej przy lokatach krótkoterminowych, nieodnawialnych stosowany jest procent prosty. Składany przypisany jest w bankach z reguły do oszczędzania długoterminowego.
Na czym polega roczna kapitalizacja odsetek?
Najczęściej na lokatach terminowych w bankach masz do czynienia z jednorazową kapitalizacją odsetek na koniec okresu trwania lokaty. Jest tak w przypadku lokat do jednego roku trwania, ale dłuższe systemy oszczędzania mogą uwzględniać na przykład roczną kapitalizację odsetek, czyli naliczanie ich co roku. Jeśli lokata jest objęta procentem składanym, odsetki te powiększą kwotę uwzględnianą przy kolejnej kapitalizacji. W przypadku procentu prostego lokata pozostanie na taką samą kwotę, a odsetki zostaną Ci wypłacone na wskazane konto bankowe.
