Dwa pasy startowe, trzy stacje kolejowe i tunel. Pokazali, jak ma wyglądać Centralny Port Komunikacyjny

Centralny Port Komunikacyjny ostatecznie ma zająć obszar 28 km kwadratowych. To mniej niż wstępnie wybrany teren 41 km kwadratowych, objęty tzw. rozporządzeniem obszarowym z lipca 2021 r. Spółka wybrała optymalny wariant inwestorski, obejmujący położenie i układ przyszłego lotniska, węzła kolejowego, a także dróg. 

Dzięki temu wiadomo już, że w Centralnym Porcie Komunikacyjnym mają powstać dwie równoległe drogi startowe o długości 3,8 km każda, na linii wschód-zachód. Będą one równoległe do przebiegu autostrady A2. Oba pasy startowe będą od siebie oddalone o 2,5 km. To na terenie między nimi powstanie terminal pasażerski.

Drogi kołowania, łączące północną i południową część obszaru, mają przebiegać po wschodniej i zachodniej stronie terminalu. A pod nim znajdzie się stacja kolejowa. Spółka wylicza, że będzie ona zlokalizowana w odległości 1,1 km od północnej i 1,4 km od południowego pasa startowego.

Stacja CPK znajdzie się w tunelu, przebiegającym na głębokości około 14 m pod poziomem przyszłego lotniska. Linia ta będzie biec w wykopie otwartym, ale na terenie lotniska – na długości 2,5 km – znajdzie się pod ziemią.

To najbardziej optymalny wariant. Inny z rozważanych zakładał przebieg linii kolejowej w całości pod ziemią na głębokości 20 m, co wymagałoby zmiany biegu rzeki Pisi Gągoliny. Wpływał też znacząco na harmonogram i czas budowy, bo najpierw trzeba by wybudować tunel, a dopiero potem można by rozpocząć prace w zakresie znajdującej się nad nim całej infrastruktury lotniskowej – wyjaśnił Jakub Łoch, zastępca dyrektora Biura Strategii i Planowania Podprogramu Lotniskowego w CPK.

– Kolejny wariant zakładał przebieg linii kolejowej w wykopie otwartym, o szerokości od 60 do 150 m, co de facto dzieliłoby teren lotniska na dwie niezależne części – dodał. 

To, jak będzie wyglądał terminal lotniska, dopiero się okaże. Centralny Port Komunikacyjny ogłosił przetarg na usługi master architekta, który zaprojektuje przyszłe lotnisko. Na razie więc na mapach i w planach CPK można się spotkać z określeniem "procesor terminalu".

To serce terminalu, w którym zlokalizowane są stanowiska odprawy biletowo-bagażowej, kontrola bezpieczeństwa, cały system bagażowy. To wokół niego powstają wszystkie inne elementy, takie jak strefa komercyjna, korytarze doprowadzające do samolotów – zaznaczył Łoch. 

Centralny Port Komunikacyjny ma zostać włączony do nowej linii kolejowej nr 85, czyli trasy Warszawa-Łódź, do istniejącej linii nr 3 Warszawa-Sochaczew-Poznań, do Centralnej Magistrali Kolejowej w kierunku Grójca i Warki. Zaplanowano też łącznicę północ-południe, która ma służyć ruchowi towarowemu, omijającemu teren lotniska. W jego pobliżu ma się znaleźć towarowa stacja CPK.

Na terenie samego lotniska przewidziano stację kolejową i dwa główne przystanki:

• CPK – główna stacja kolejowa, zapewniająca dojazd do terminalu nowego lotniska;
• CPK Wschód – do obsługi strefy biurowo-konferencyjno-handlowej Airport City, na regionalnej linii kolejowej nr 85 do Warszawy;
• CPK Zachód – do obsługi strefy cargo, hangarów serwisowania samolotów, na linii kolejowej 85 w zachodniej stronie terenu lotniska. 

Wokół CPK zaplanowano też przystanki osobowe Kawęczyn, Regów, Kopiska, Guzów, Wiskitki i Henryszew, które mają poprawić skomunikowanie terenów i miejscowości wokół lotniska w ruchu regionalnym i aglomeracyjnym.

Zmieniony będzie przebieg Centralnej Magistrali Kolejowej, która obecnie biegnie z Katowic w stronę Warszawy i dalej na północ do Gdańska. W ramach projektu CPK ma powstać nowa linia kolejowa nr 5, na odcinku od węzła CPK do Płocka. Autorzy projektu zakładają, że to nie Warszawa, a właśnie Centralny Port Komunikacyjny będzie teraz najważniejszym punktem na kolejowej mapie kraju. 

– Cały program CPK to nie tylko lotnisko, ale nowe podejście do transportu w Polsce. Tworzymy duży węzeł multimodalny, pozwalający na przesiadki między różnymi środkami transportu – wyjaśniał Łoch.

Zakładamy, że jedna trzecia pasażerów pojawiających się na stacji CPK, będzie chciała dostać się do lotniska. Kolejna jedna trzecia to pasażerowie przyjeżdżający, aby przesiąść się na inne połączenie kolejowe. Jedna trzecia nie będzie w ogóle wysiadać z pociągu, bo jadą np. z Warszawy do Krakowa przez CPK – wyliczał przedstawiciel spółki.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Na mapie przyszłego lotniska można też zauważyć nowy odcinek drogi łączącej obszar Portu Solidarność z autostradą A2. Przypomnijmy, że 90-kilometrowy odcinek tej autostrady z Warszawy do Łodzi ma zostać poszerzony do trzech pasów w każdą stronę. CPK ma zostać połączony także z istniejącą drogą krajową nr 50, a na północy wybranego terenu lotniska ma zostać zbudowana "obwodnica" portu lotniczego. 

Wybrany obszar lotniska wraz z węzłem drogowo-kolejowym leży na terenie 11 gmin: Baranów, Grodzisk Mazowiecki, Jaktorów, Nowa Sucha i Teresin, Błonie, Radziejowice, Wiskitki i Żyrardów. Trzy czwarte, a dokładniej 75,6 proc. wybranego terenu, to grunty orne. Kolejne 14,8 proc. to łąki i pastwiska. Pozostałe 10 proc. budzi największe emocje. To tereny, na których mieszkają ludzie i prowadzą swoje gospodarstwa.

Przedstawiciele spółki nie odpowiedzieli na pytanie money.pl, ile budynków będzie musiało zostać wyburzonych w zakładanym wariancie inwestorskim, i ilu ludzi mieszka obecnie na wybranym obszarze. W ubiegły piątek w kilkunastu miejscach w Polsce odbyły się blokady dróg, zorganizowane zarówno przez mieszkańców Baranowa i okolic, jak i w innych województwach. Tam protestowali mieszkańcy terenów, przez które mają przebiegać nowe linie kolejowe prowadzące do CPK.

Na etapie wcześniejszego studium lokalizacyjnego szacowano, że na obszarze 41 km kwadratowych jest dziś około 3,8 tys. działek ewidencyjnych, na których znajduje się 520 budynków. Według ewidencji ludności, teren zamieszkiwany jest przez około tysiąc osób. Wariant inwestorski znajduje się wewnątrz wskazanego wcześniej obszaru. 

– Szczegółowe wyliczenia znajdą się w raporcie środowiskowym, uwzględniając także m.in. wyburzenia pod budowę dróg przy liniach kolejowych doprowadzających do CPK – zaznaczył Jarosław Bodulski, dyrektor Biura Analiz Środowiskowych w CPK.

Jeszcze przed złożeniem wniosku o decyzję środowiskową spółka rozpoczyna dobrowolne konsultacje społeczne z mieszkańcami, zarówno w formule online, jak i podczas spotkań w Grodzisku Mazowieckim (20-21 czerwca), Sochaczewie (22-23 czerwca) i Żyrardowie (27-28 czerwca). Przez dwa dni w wyznaczonych miejscach w godz. 10-18 mają być dostępni asystenci, którzy będą pomagać wprowadzać uwagi mieszkańców do elektronicznego formularza elektronicznego. 

CPK prowadzi Program Dobrowolnych Nabyć. Jak wylicza spółka, obejmuje on około 800 ha. Dotychczas w jego ramach udało się odkupić zaledwie kilkadziesiąt hektarów.

CPK przewiduje, że decyzję środowiskową uzyska na początku 2023 r.

Pierwsza łopata w 2023 roku jest jak najbardziej aktualna, trzymamy się harmonogramu – twierdzi Jarosław Bodulski, dyrektor Biura Analiz Środowiskowych w CPK. 

Autor: Marcin Walków, dziennikarz money.pl