Dzień dziecka. Oto ile kosztuje wychowanie dzieci w Polsce. Kwota szokuje

Raport o kosztach wychowania dzieci publikowany jest co roku w Dzień Dziecka. Z tegorocznego wynika, że koszty rosną. Jeszcze w 2020 roku było to 250 tys. zł na jedno dziecko. W tym roku to już o 4 tys. zł więcej.

Koszty wychowania jednego dziecka w rodzinie 3-osobowej do 18 roku życia w ciągu ostatnich 6 lat (2014-2020) wzrosły o 23 proc. Podobnie, bo o 22,5 proc. wzrósł koszt wychowania dziecka w rodzinie 4-osobowej do 18 roku życia.

80 proc. wszystkich kosztów związanych z wychowaniem dziecka to żywność, mieszkanie, transport i łączność oraz edukacja. Koszty wychowania dzieci są stosunkowo wysokie i sięgają od 15 do 30 proc. budżetu rodziny.

Najwyższy poziom wzrostu w ciągu ostatnich 5 lat miał miejsce w miastach powyżej 500 tys. mieszkańców.

Wzrost kosztów wychowania dzieci wynika z ogólnego wzrostu kosztów życia w Polsce, które między 2015 a 2020 rokiem (do okresu pandemii) zwiększyły się o ok. 61 proc. Wzrost kosztów życia następuje równocześnie z pogorszeniem się możliwości na rynku pracy w Polsce.

Jak wskazują eksperci z Centrum im. Adama Smitha, równolegle do wzrostu kosztów życia obniżały się dochody rodzin. Od momentu wprowadzenia tzw. lockdownu, czyli istotnego ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej, sytuacja materialna aż 58 proc. polskich wielodzietnych rodzin - posiadających 3 lub 4 dzieci, uległa pogorszeniu.

- Pogorszenie ich sytuacji materialnej wynika z obniżek pensji, utraty dodatków i nadgodzin, jak również spadku dochodów z wynajmu nieruchomości, które część z nich posiada. Dochody w rodzinach, w których są pracujący na własny rachunek, spadły w wyniku utraty części zleceń spowodowanej administracyjnym zakazem prowadzenia działalności podczas zarządzonej pandemii – wskazali eksperci.

Pieniądze z programu "Rodzina 500+" są uzupełnieniem dochodów dla większości polskich rodzin, a nie stanowią ich podstawę. Pandemia zaś ujawniła zauważalną liczbę rodzin, których realne dochody wynikają w pierwszej kolejności przekazywania pieniędzy z programu "Rodzina 500+".

– Nadzwyczajna sytuacja załamania gospodarczego potwierdziła, że program PiS działa pozytywnie tylko na bardzo duże rodziny, natomiast na rodziny posiadające trójkę, a nawet czwórkę dzieci, które utrzymują się z własnej pracy już nie, bo o wiele większe znaczenie dla sytuacji materialnej polskich rodzin miało obniżenie dochodów z pracy lub ich utrata w wyniku zakazu jej wykonywania, niż dotychczasowa wysokość samych transferów socjalnych. Polska rodzina utrzymuje się przede wszystkim z pracy, dlatego fundamentalne znaczenie dla przyszłości rodzin ma obniżenie opodatkowania pracy, które w przypadku umowy o pracę jest opodatkowane ZUS-em, składkami i podatkami tak wysoko, jak opodatkowane są w Polsce papierosy, wódka i paliwa – wskazał Andrzej Sadowski z Centrum im. Adama Smitha.

Program "Rodzina 500+", jak policzył ekspert Centrum im. Adama Smitha Kamil Kajetanowicz, jest w ok. 50 proc. finansowany z podatku VAT pobranego od wydatków rodzin na wychowanie dzieci.

– Wysoki udział wpływów z podatku VAT w finansowaniu programu dowodzi, że ten w dużej mierze jest de facto zwrotem części wcześniej zapłaconych podatków. W skutkach podobny jest do cashbacku. Dla rodziny w Polsce bardziej dotkliwa dla utrzymania dzieci jest wysokość opodatkowania konsumpcji 23-procentową stawką podatku VAT, niż samych wynagrodzeń 18-procentową stawką podatku dochodowego PIT – wskazuje ekspert Centrum.

Jak zauważyli w raporcie specjaliści, realne środki na utrzymanie dzieci będą w Polsce maleć nie tylko w związku ze wzrostem cen i kosztów życia, ale przede wszystkim w związku z pogłębiającą się coraz bardziej zapaścią demograficzną - przekonują eksperci.

Jak dodają w raporcie, dla młodego pokolenia skutkuje ona obarczaniem go coraz większymi podatkami na sfinansowanie rosnących kosztów utrzymania systemu emerytalnego oraz rentowego. W wyniku podwyższania opodatkowania spada siła nabywcza gospodarstwa domowego, zwłaszcza na dorobku i planującego posiadanie dzieci.