Fake news. Co to jest i jak go rozpoznać?

Fake news to z angielskiego "fałszywa informacja". W obecnych czasach o tyle popularna, że w zalewie informacji łatwo wprowadzić odbiorców w błąd. Szczególnie w mediach społecznościowych, w których takich przypadków jest stosunkowo najwięcej.

Jak rozpoznać fake news? Czasami jest to bardzo trudne, bo dezinformacja potrafi przybrać wyrafinowane formy. Na porządku dziennym jest na przykład podszywanie się w mediach społecznościowych pod wiarygodnych i znanych użytkowników.

Dlatego warto przestrzegać kilku zasad, by filtrować wiadomości prawdziwe od tych zmyślonych. Z pomocą przychodzi tu Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich (IFLA). Wskazuje ona następujące sposoby:

• sprawdzić, czy strona internetowa podająca informację jest wiarygodna. Na przykład czy są na niej dane kontaktowe lub adresowe,
• zweryfikować autora i jego poprzednie publikacje. Jeśli sensacyjna wiadomość jest jego pierwszym newsem, to może nam to dać do myślenia,
• czytać cały artykuł, a nie tylko jego nagłówek. Te często mogą być mylące i prowadzić do nieporozumień,
• upewnić się, że wiadomość nie jest żartem albo satyrą,
• sprawdzać informację w innych źródłach, by ewentualnie potwierdzić historię,
• zapytać ekspertów, czy dana informacja jest prawdziwa,
• upewnić się, że artykuł jest nowy, a nie na przykład sprzed kilku lat. W takiej sytuacji może on mieć zupełnie inny wydźwięk i kontekst,
• ocenić, czy poglądy i przekonania nie wpływają na odbiór informacji i nie czytamy jej w sposób tendencyjny

W Polsce i na świecie powstaje coraz więcej serwisów, które zajmują się właśnie weryfikowaniem fake newsów. Najczęściej są to wypowiedzi polityków lub osób zaangażowanych w działalność polityczną.

Często niewiarygodne informacje dotyczą również aktualnie gorących tematów, szczególnie w sieci. Stąd też mnóstwo fake newsów w kontekście technologii 5G czy na przykład epidemii koronawirusa.

Fake news w polityce to jednak największa bolączka. Podczas kampanii wyborczej w Stanach Zjednoczonych w 2016 roku doszło do wielkiej kampanii dezinformacyjnej, szczególnie w mediach społecznościowych i internecie.

Takie firmy jak Facebook czy Google starały się w późniejszych latach walczyć o wiarygodność wyświetlanych przez te strony artykułów. Krytycy jednak twierdzą, że to wciąż za mało.

Zapisz się na nasz specjalny newsletter o koronawirusie