Jak wygląda urna wyborcza?
Podstawą dla organizacji każdych wyborów w Polsce, czy to parlamentarnych, na prezydenta czy samorządowych i do Europarlamentu, jest Kodeks wyborczy. Znajdują się w nim również ustalenia co do tego, jak ma wyglądać urna, do której wrzucane są przez wyborców karty do głosowania.
Artykuł 41a Kodeksu wyborczego stanowi, że urna jest wykonana z przezroczystego materiału. Jeszcze do niedawna były one nieprzezroczyste, dlatego można było do nich wrzucać karty wyborcze właściwie w dowolny sposób, ponieważ nikt i tak nie mógł zobaczyć, co zostało na nich oznaczone.
Natomiast obecnie urna wyborcza jest przeźroczysta. Przepisy wymagają, aby była wykonana tak, by w czasie głosowania nie było możliwe wrzucenie karty wyborczej do niej w inny sposób niż z wykorzystaniem przeznaczonego do tego otworu. Jednocześnie nie może być możliwości wyjęcia kart z urny przed jej otwarciem ani wysypania się kart, np. gdyby się przewróciła.
Wzory urn wyborczych ustala Państwowa Komisja Wyborcza, z uwzględnieniem rodzaju i wielkości obwodów. Chodzi o to, by karty wyborcze zmieściły się w urnie. Zwróć uwagę, że np. przy wyborach parlamentarnych karty mają postać kilkustronicowych, zadrukowanych jednostronnie broszur, a już przy wyborach na Prezydenta RP formę jednokartkową. To wymusza wykorzystanie odpowiednio dużych urn podczas wyborów do Sejmu i Senatu. Podobnie w przypadku kart wyborczych do Europarlamentu.
Jak prawidłowo wrzucić kartę wyborczą do urny?
Wyborca udający się do lokalu wyborczego po sprawdzeniu tożsamości przez członków komisji obwodowej otrzymuje kartę i udaje się do miejsca, które zapewni mu tajność głosowania. Kiedy oznaczy już kandydata lub kandydatów na karcie, powinien ją wrzucić do urny.
Jak zrobić to poprawnie? Kodeks wyborczy wskazuje, że wyborca powinien wrzucić kartę do urny znajdującej się w dostępnym i widocznym miejscu lokalu tak, aby strona zadrukowana, a co za tym idzie, także oznaczony przez niego kandydat czy kandydatka, nie były widoczne.
Nienaruszalność urny wyborczej oraz przestrzeganie przez wyborców zasad zapewniane jest przez członka komisji przebywającego w bezpośredniej bliskości urny, który został wyznaczony do tego celu przez przewodniczącego obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzania głosowania w obwodzie.
PKW dopuszcza możliwość, by wyborca, w celu zapewnienia pełnej tajności głosowania, umieścił kartę wyborczą w kopercie i dopiero w ten sposób wrzucił ją do urny.
