Jak rozpocząć własny biznes – od czego powinniśmy zacząć?

Zanim zaczniesz rozważać, jak zacząć biznes, gdzie dokonać rejestracji firmy i czy jest ona w ogóle potrzebna, powinieneś skupić się na wyborze odpowiedniego pomysłu na działalność. Powinien być możliwie jak najbardziej unikatowy, celujący w konkretną niszę rynkową. Musisz odpowiedzieć sobie na pytanie nie tylko, jak zacząć własny biznes, ale w jakiej branży chcesz i możesz się rozwijać oraz jakie potrzeby potencjalnych klientów będziesz wypełniać dzięki danej działalności.

Zanim więc podejmiesz kroki prawne, by rozpocząć prowadzenie własnego biznesu, skup się na pomyśle biznesowym. Dobrze by było, byś znalazł taki pomysł, na który w przyszłości może być duży popyt. Może być to innowacyjny produkt lub pożądana usługa. Warto wykonać kilka następujących po sobie działań, kiedy już określisz, w jakiej branży i jak chcesz się rozwijać biznesowo:

• Określ rynek docelowy – musisz wyznaczyć odpowiednią dla swojego produktu lub usługi grupę docelową klientów, sprawdzić jej motywacje do podejmowania decyzji, zrozumieć, kim są i poznać ich potrzeby.
• Przeprowadź badanie konkurencji – postaraj się znaleźć przewagi konkurencyjne, które będą działać na Twoją korzyść – może to być np. lokalizacja działalności, niskie ceny, obsługa klienta czy strategia promocyjna.
• Sprawdź popyt na rynku – jeśli masz już pomysł na biznes, powinieneś sprawdzić, czy rzeczywiście trafia on w realne potrzeby konsumentów. W celu zbadania popytu na rynku możesz posłużyć się narzędziami internetowymi. Wejdź w rolę klienta i zobacz, czy znajdziesz pożądany produkt lub usługę, jakie są ich ceny i dostępność oraz jak często takie usługi i produkty są wyszukiwane. 
• Przeprowadź analizę SWOT – czyli analizę silnych i słabych stron pomysłu biznesowego, szans i zagrożeń. Nazwa SWOT pochodzi od angielskich słów: strengths (silne strony), weakness (słabe strony), opportunities (szanse) oraz threats (zagrożenia). Informacje pozyskane w toku przeprowadzania analizy pozwolą na opracowanie planu strategicznego. Dobrze przeprowadzone badania w tym zakresie wskażą, na jakich mocnych stronach możesz wspierać swój biznes i jakie są jego kierunki rozwojowe, które pozwolą Ci utrzymać się na rynku. 

Kiedy już wstępne założenia dotyczące swojego biznesu masz poczynione, pora usystematyzować wszystkie informacje o nim. W tym celu przygotowywany jest biznesplan. 

Do otwarcia i prowadzenia firmy przynajmniej w pierwszym okresie Twojej działalności możesz potrzebować biznesplanu. To dokument, który da Ci podstawę do podejmowania w decyzji. Może jednocześnie być niezbędny do uzyskania finansowania zewnętrznego, np. w postaci kredytu inwestycyjnego z banku czy finansowania ze strony różnych inwestorów. Biznesplan można przyrównać do mapy potrzeb Twojej firmy, a dla Ciebie samego będzie to określenie celów i działań, których podjęcie pozwoli Ci podążać raz obraną drogą biznesową. 

Wśród podstawowych elementów biznesplanu wyróżnić można:

• Opis firmy – pomysłu na biznes, główne założenia firmy, sposobu realizacji, mocne strony przedsięwzięcia, obszary działalności, wizja i misja biznesu, cele do osiągnięcia w perspektywie kilku lat.
• Opis produktu lub usługi – w zależności od tego, czy chcesz proponować klientom produkt czy usługę, opisz je, wskaż ich wyróżniki oraz sformułuj politykę cenową.
• Analiza docelowej grupy klientów – wraz ze wskazaniem głównych potrzeb i oczekiwań grupy docelowej.
• Analiza konkurencji – opis otoczenia konkurencyjnego, trendów rynkowych i szans.
• Strategia marketingowa – strategia sprzedaży produktu lub usługi, opis działań marketingowych i promocyjnych. Określenie miejsca prowadzenia działań tego rodzaju.
• Kompetencje i kwalifikacje do prowadzenia biznesu – opisz, jakie masz doświadczenie i umiejętności pomagające Ci w prowadzeniu działalności gospodarczej.
• Opis kontrahentów i dostawców – kto będzie Twoim partnerem biznesowym, jakich będziesz miał dostawców.
• Analiza SWOT.
• Analiza finansowa – uwzględniająca przychody i koszty, przepływy pieniężne.
• Źródła finansowania.
• Harmonogram prac.

Bardzo często to właśnie na podstawie biznesplanu będziesz ubiegać się o to, by uzyskać finansowanie zewnętrzne. Jak zacząć biznes bez pieniędzy? Zwykle nie ma takiej możliwości. Musisz ponieść jakiekolwiek nakłady finansowe – jeśli to możliwe, przeznacz na ten cel swoje oszczędności, a prócz tego poszukaj inwestorów. Twój biznesplan powinien ich przekonać, że Twój pomysł jest dobry, ma potencjał dochodowy i realne szanse powodzenia.

Wśród najczęściej wykorzystywanych źródeł finansowania nowych pomysłów biznesowych można wymienić:

• środki własne,
• pożyczki od rodziny czy przyjaciół,
• kredyty i pożyczki bankowe lub pozabankowe,
• dofinansowanie z urzędu pracy,
• innego rodzaju dotacje, w tym unijne,
• środki inwestorów zewnętrznych, np. Aniołów Biznesu czy funduszy typu Venture Capital.

Już w biznesplanie Twojego przedsięwzięcia powinny znaleźć się informacje na temat tego, skąd weźmiesz pieniądze na start dla firmy i jakim obciążeniem dla Ciebie w przyszłości będzie skorzystanie z zewnętrznych źródeł finansowania. 

Kiedy już prace przygotowawcze masz ukończone, pora uruchomić biznes. Jak zacząć formalności? Powinieneś wybrać odpowiednią dla siebie formę prawną działalności. Czasami rejestracja firmy w ogóle nie będzie wymagana. Jeśli spodziewasz się, że przychody pochodzące z niej będą niewielkie, to taką drobną działalność możesz prowadzić bez rejestracji jako przedsiębiorca.

Warto pamiętać, że działalność nierejestrowana to drobna działalność zarobkowa prowadzona wyłącznie przez osoby fizyczne, których przychody nie przekraczają w żadnym miesiącu 50 proc. minimalnego wynagrodzenia. Od 1 lipca 2023 roku to kwota 1800 zł. Ponadto działalności nierejestrowanej nie można wykonywać, jeśli wymaga ona zezwoleń lub koncesji lub wykonywałeś działalność gospodarczą w ciągu ostatnich 60 miesięcy. 

W przeciwnym wypadku musisz zarejestrować firmę. Masz do wyboru przy tym działalność w formie:

• jednoosobowej,
• spółki cywilnej,
• spółki kapitałowej: spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjnej,
• spółki osobowej: spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej lub komandytowo-akcyjnej.

Najczęściej młodzi przedsiębiorcy decydują się na otwarcie jednoosobowej działalności gospodarczej, która podlega wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Minimum dwóch wspólników może otworzyć m.in. spółkę cywilną czy jawną albo partnerską. Spółki cywilne rejestruje się tak jak jednoosobową działalność gospodarczą w CEIDG, a pozostałe spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).