"Po kontroli w NCBiR NIK przygotowała zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa ws. m.in. przekroczenia uprawnień przez posła do Parlamentu Europejskiego, działania na szkodę interesów NCBiR i publikowania materiałów niejawnych" - czytamy we wpisie NIK na platformie X (dawniej Twitter).
Jak ustalił z kolei serwis tvn24.pl zawiadomienie NIK dotyczy m.in. ministra funduszy i polityki regionalnej Grzegorza Pudy, dyrektora NCBiR Jacka Orła, a także europosła Adama Bielana, prezesa partii Republikanie. "To właśnie to ugrupowanie w ramach politycznego podziału łupów dostało w ostatnich latach nadzór nad Narodowym Centrum Badań i Rozwoju" - czytamy.
Zawiadomienie przygotowane przez NIK to pokłosie afery dot. przyznawania dotacji przez NCBiR. Stanowiskiem zapłacił za nią Jacek Żalek, wiceminister funduszy i polityki regionalnej, wiceszef Partii Republikańskiej.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Zawiadomienia NIK do prokuratury ws. NCBiR
Serwis przypomina, że na początku 2023 r przez kilka miesięcy formalnie było dwóch dyrektorów NCBiR. W konkursie wybrano dr. hab. Jakuba Pawlikowskiego, który nie został nominowany. Minister Puda wyznaczył dr. Jacka Orła, który do dziś jest szefem tej instytucji. Pawlikowski został później prezesem spółki-córki NCBiR.
"NIK zwraca uwagę, że Puda spowodował przyznanie Pawlikowskiemu w lipcu 2023 r. stanowiska prezesa NCBR+, czyli spółki córki NCBR, choć ta decyzja należała do rady nadzorczej" - czytamy. W ocenie NIK minister również w ten sposób przekroczył swoje uprawnienia.
Z kolei Jacek Orzeł mógł popełnić przestępstwo niedopełnienia obowiązków, bo "nie doprowadził do (...) odzyskania od poprzedniego szefa Pawła Kucha dwóch służbowych laptopów po tym, jak 9 lutego odszedł on ze stanowiska".
"Według NIK Bielan w styczniu i lutym 2023 r. miał stosować groźby bezprawne w celu zmuszenia Żalka do powołania na stanowisko dyrektora NCBR Pawła Kucha" - czytamy. Od sierpnia 2022 r. do lutego 2023 r. Kuch był pełniącym obowiązki szefa NCBiR, choć ustawa pozwala być "p.o." jedynie przez sześć miesięcy.
Serwis tvn24.pl napisał, że próbował uzyskać komentarze Adama Bielana i Grzegorza Pudy, ale obaj "nie odebrali telefonu" i "nie zareagowali na przesłaną wiadomość".
Inne przestępstwo dotyczy - jak pisze tvn24.pl - zespołu kontrolnego, powołanego przez ministra funduszy do zbadania afery w NCBiR. "Zespół ten m.in. ponownie zbadał wnioski o dofinansowanie, a następnie zlecił anulowanie dotacji dla 12 z 25 wnioskodawców. Zdaniem NIK nastąpiło to wbrew przepisom ustawy" - napisano.
Według kontrolerów doszło też do ujawnienia danych i fragmentów nagrań z posiedzeń komisji oceniającej wniosek jednej z firm starających się o dofinansowanie, "choć takie informacje objęte są tajemnicą".
