Oczywiście nie wszystko w marketingu sportowym Orlenu jest tajemnicą. Firma chwali się, że sponsoruje reprezentację Polski w piłce nożnej, zdobywających medale skoczków narciarskich, utytułowanych lekkoatletów, a nawet pierwszego Polaka w elitarnej Formule 1 – Roberta Kubicę.
– W 2022 r. dzięki projektom sponsoringowym wypracowaliśmy ponad 2 mln publikacji w mediach, które przełożyły się na rekordowe 1,4 mld zł ekwiwalentu reklamowego – mówił Daniel Obajtek, prezes Orlenu, a koncern w corocznym raporcie wyliczał, że sponsoruje blisko 100 indywidualnych sportowców i ponad 70 klubów. I właśnie w przypadku klubów jest dziwnie tajemniczy.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
50 klubów z niższych lig sponsorowanych przez Orlen
W raporcie Orlen informuje, że sponsoruje kluby tam, gdzie "bije serce" firmy, czyli szczypiornistów i piłkarzy w Płocku. Od 2022 r. wspiera także krakowską Wisłę. W Krakowie swoją siedzibę ma Orlen Oil. Pieniądze z Grupy Orlen otrzymuje też Lechia Gdańsk, Anwil Włocławek czy koszykarska Legia Warszawa.
Tyle z raportu. Pytamy koncern o pozostałe kluby, które mogą liczyć na wsparcie firmy. Odpowiada wymijająco, stwierdzając, że współpracuje z "wieloma klubami". Szczegóły?
W 2022 r. były to zarówno zespoły profesjonalne (łącznie 41 klubów, w tym 15 występujących w najwyższych klasach rozgrywkowych i 8 na drugim poziomie), jak i składy młodzieżowe (około 80 klubów) - przekazuje zespół prasowy.
Firma uchyla rąbka tajemnicy i wymienia kluby z podziałem na dyscypliny:
- piłka nożna (4 kluby – Wisła Płock, Lechia Gdańsk, Legia Warszawa i AP ORLEN Gdańsk), piłka ręczna (3 kluby – ORLEN Wisła Płock, Energa MKS Kalisz i Eurobud Grupa JKS Jarosław),
- koszykówka (4 kluby – Anwil Włocławek, Legia Warszawa, Grupa Sierleccy Czarni Słupsk, MMKS Katarzynki Toruń),
- hokej na lodzie (KH Energa Toruń),
- siatkówka (Stal Nysa), rugby (Orkan Sochaczew),
- tenis stołowy (Energa Klub Tenisa Stołowego Toruń).
Wiemy więcej, jednak wciąż daleko nam do poznania 70 nazw klubów dotowanych przez Orlen. Ustalamy, że największa firma w Europie Środkowo-Wschodniej sponsoruje również kluby z niższych lig, z czego 50 to drużyny piłkarskie.
Dar serca dla Pcimianki Pcim
Pytamy więc o tych 50 klubów. Orlen się usztywnia, listy nie otrzymujemy. Dopytujemy zatem, co jest celem zaangażowania Orlenu w sponsoring sportowy i jakie korzyści płyną dla firmy, gdy wydaje pieniądze na sponsoring i jednocześnie nie chce podać do publicznej wiadomości, jakie kluby wspiera.
W odpowiedzi dowiadujemy się, że Orlen co roku wydaje raport sponsoringowy, choć nie musi, a sponsoring ma istotny wpływ na rozpoznawalność marki. Poza tym informacje, o które prosimy, w zdecydowanej większości są ogólnodostępne, bo przecież kluby same informują o pozyskaniu sponsora. Orlen, już bez naszego pytania, podkreśla, że wszystkie umowy sponsoringowe są zgodne z prawem.
Zgodnie z radą Orlenu sprawdziliśmy, kto w ostatnim czasie chwalił się nawiązaniem współpracy z firmą.
Na początku 2020 r. Pcimianka Pcim, występująca wówczas w IV lidze, dziękując sponsorom za wsparcie w poprzednim roku, wymieniała Energę (od kwietnia 2020 r. w Grupie Orlen) oraz Fundację Orlen Dar Serca. Na stadionie wisiała nawet reklama Energi z hasłem "Wspieramy sport", a logo widniało na koszulkach zawodników Pcimianki. Energa to firma z Gdańska, zasięgiem działania obejmująca północ Polski. Pcim z kolei to wieś w Małopolsce, którą w latach 2006-2015 rządził Daniel Obajtek (potem był m.in. prezesem Energi).
"Sponsorem strategicznym Akademii została największa firma w Polsce, PKN Orlen, która wspiera nas głównie w postaci szansy organizowania turnieju ORLEN Beniaminek Cup" - taki komunikat w 2018 r. pojawił się z kolei na stronie Akademii Piłkarskiej Beniaminek Profbud Krosno. To szkółka od lat wspierana przez warszawską firmę deweloperską Profbud.
W 2021 r. "Gazeta Wyborcza" opisała, że tego samego roku, w którym Orlen został sponsorem akademii, Daniel Obajtek kupił od Profbudu 187-metrowy apartament na warszawskim osiedlu Awangarda. Za metr kwadratowy zapłacił 6,9 tys. zł, podczas gdy w cenniku widniała cena 12,5 tys. za m kw.
I 2023 r. obfituje w informacje o kolejnych klubach sponsorowanych przez Orlen. Te, oczywiście, nie znalazły się w raporcie sponsoringowym z roku poprzedniego.
W czerwcu 2023 r. Daniel Obajtek pozuje do zdjęcia z koszulką ze swoim nazwiskiem i numerem "7". Chwilę wcześniej ogłosił, że spółka Energa z Grupy Orlen została sponsorem strategicznym drugoligowego Stomilu Olsztyn.
— Suma będzie znacząca — mówi Tomasz Żukowski, wiceprezes Stomilu. Obok Obajtka stoi Norbert Maliszewski, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Wówczas spekulowano, że to przyszły kandydat PiS do Sejmu właśnie z okręgu olsztyńskiego. Ostatecznie na listach partii się nie znalazł.
Kilka miesięcy wcześniej Obajtek – tym razem z numerem "1" na koszulce – obwieszczał, że Grupa Orlen zaangażowała się w pomoc klubowi ZKS Olimpia Elbląg występującemu w II lidze piłkarskiej (trzeci poziom rywalizacji).
Również w 2023 r. Energa z Grupy Orlen postanowiła zostać sponsorem strategicznym gdańskiego klubu Gedania 1922. Klub na co dzień rywalizuje w rozgrywkach trzecioligowych.
Paweł Figurski, dziennikarz Wirtualnej Polski