14 marca weszły w życie nowe przepisy dotyczące konfiskaty pojazdów przez nietrzeźwych kierowców. Nowelizacja Kodeksu karnego wprowadziła możliwość konfiskaty pojazdu prowadzonego przez osobę pod wpływem alkoholu. Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiedziało jednak zmiany w tych przepisach.
Jest projekt ustawy o zniesieniu obowiązkowej konfiskaty pojazdów pijanym kierowcom
W środę na stronach Rządowego Centrum Legislacji (RCL) pojawił się projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten zakłada wyłączenie możliwości orzeczenia przepadku pojazdu mechanicznego w sytuacjach, gdy jest to niemożliwe lub niecelowe z uwagi na jego zbycie, utratę, zniszczenie lub znaczne uszkodzenie albo jeżeli pojazd w czasie popełnienia przestępstwa nie stanowił wyłącznej własności sprawcy. W takim przypadku sąd będzie miał możliwość orzeczenia nawiązki na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
W projekcie ustawy zwrócono również uwagę na konieczność uchylenia artykułu, który nakładał na organy ścigania obowiązek tymczasowego zajęcia pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę w czasie popełnienia przestępstwa, za które miał być obligatoryjnie orzeczony przepadek pojazdu mechanicznego.
W uzasadnieniu projektu zaznaczono, że już podczas prac legislacyjnych nad tą ustawą zgłaszano wiele krytycznych uwag. Uwagi te dotyczyły między innymi zasadności obligatoryjności orzekania przepadku pojazdów, zgodności z konstytucyjną zasadą proporcjonalności reakcji prawnokarnej oraz konstytucyjnym standardem równości wobec prawa.
W projekcie podkreślono, że obligatoryjność orzekania przepadku pojazdu mechanicznego stanowi istotne ograniczenie kompetencji sądu do sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Dodatkowo, w przypadku przepadku pojazdów, które nie były wyłączną własnością sprawcy, obligatoryjny obowiązek orzekania przepadku równowartości pojazdu zamiast przepadku narusza zasady trafnej represji.
Przewiduje się, że projekt ustawy zostanie przyjęty w ciągu najbliższego półrocza.
Propozycja z rządu
Ministerstwo Sprawiedliwości w połowie marca, kiedy przepisy weszły w życie, zaproponowało rezygnację z przepisu o obligatoryjnym przepadku pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę. Zamiast tego, konfiskata miałaby być fakultatywna. Taka zmiana ma na celu ułatwienie pracy sędziom. Jeżeli sąd uzna, że przepadek mienia nie ma sensu, będzie mógł zamienić to na karę finansową.
Obecnie, nietrzeźwy kierowca, który ma co najmniej 1,5 promila alkoholu we krwi, musi liczyć się z utratą samochodu, niezależnie od tego, czy spowodował wypadek drogowy. Przepadek auta jest stosowany także wtedy, gdy kierowca spowoduje katastrofę, sprowadzi bezpośrednie niebezpieczeństwo katastrofy lub spowoduje wypadek drogowy przy zawartości powyżej promila alkoholu we krwi.
Jeżeli kierowca, który spowodował powyższe zdarzenia, miał w organizmie od 0,5 do 1 promila alkoholu, sąd ma prawo, ale nie obowiązek orzec o przepadku pojazdu. W przypadku tzw. recydywy drogowej, sąd może orzec przepadek pojazdu niezależnie od stężenia alkoholu w organizmie kierowcy.
W sytuacjach opisanych powyżej, policja ma prawo tymczasowo zająć auto na okres do siedmiu dni. Następnie prokurator orzeka zabezpieczenie tego mienia, a sąd orzeka przepadek pojazdu.
