Program złotych wiz został wprowadzony w 2008 roku. Miał zachęcić osoby pochodzące Unii Europejskiej do inwestowania w Wielkiej Brytanii. Wiza inwestorska, często nazywana "złotą wizą", umożliwia pobyt osobom, które zainwestowały w Wielkiej Brytanii minimum 2 mln funtów. Pozwala także ich rodzinom na dołączenie do nich.
Posiadacze wiz inwestorskich mogą ubiegać się o stały pobyt w Wielkiej Brytanii, w tempie zależnym od tego, ile zainwestowali. W przypadku inwestycji o wartości 2 mln funtów wniosek o stały pobyt można złożyć po pięciu latach. Jeśli inwestycja wynosi przynajmniej 5 mln funtów, można to zrobić po trzech latach, a przy inwestycji 10 mln funtów — już po dwóch latach.
W przeciwieństwie do innych kategorii wiz nie ma minimalnego czasu, jaki posiadacze wizy muszą spędzać w Wielkiej Brytanii, aby zachować swój status, chociaż wygasa on po dwóch latach nieobecności.
Jeszcze przed eskalacją napięcia na granicy ukraińsko-rosyjskiej pojawiały się podejrzenia, że program jest wykorzystywany do nadużyć, w tym do prania brudnych pieniędzy, dwukrotnie — w 2015 i 2019 roku — jego warunki były zaostrzane, m.in. poprzez ściślejsze kontrole tego, w jaki sposób inwestorzy zdobyli majątek, a od pewnego czasu poddawany był dalszemu przeglądowi.
Rosjanie i Chińczycy korzystają ze złotych wiz
Na takie zagrożenia związane z programem wskazano m.in. w 2020 roku w raporcie parlamentarnej komisji wywiadu i bezpieczeństwa na temat rosyjskich wpływów w Wielkiej Brytanii.
Minister spraw wewnętrznych Priti Patel ma ogłosić zamknięcie programu albo w przyszłym tygodniu, albo jeszcze w tym.
- Istnieją obawy o bezpieczeństwo dotyczące tej ścieżki wizowej i od pewnego czasu rozważaliśmy jej zamknięcie. Minister spraw wewnętrznych jest bardzo świadoma skutków prania brudnych pieniędzy w Wielkiej Brytanii i dlatego naciska na jej zamknięcie. Legalni wnioskodawcy będą mogli ubiegać się o przyjazd do Wielkiej Brytanii innymi drogami — mówi cytowane przez Sky News źródło rządowe.
Większość z osób, które uzyskały w ten sposób prawo pobytu w Wielkiej Brytanii, pochodzi z Rosji i Chin. Według danych brytyjskiego MSW, do końca marca 2020 roku wizy inwestorskie otrzymało 2581 obywateli Rosji.
W związku z sytuacją na granicy Ukrainy brytyjski rząd w zeszłym tygodniu opublikował nowe przepisy dające możliwość nałożenia sankcji nie tylko na bezpośrednio odpowiedzialnych za agresję na ten kraj, ale również na osoby i przedsiębiorstwa mające związki ze strategicznymi interesami Rosji.