Opublikowane niedawno prognozy ONZ nie pozostawiają wątpliwości – w ciągu najbliższej dekady, najbogatsze państwa będą dalej rozwijać swoje metropolie. Obecnie, niemal połowa ludzkości mieszka w miastach, a do 2030 r. – wg. wyliczeń analityków PwC - będzie to już ponad 65 proc. Współczesny i przyszły człowiek to zarazem homo movens, poruszający się w obrębie miast z niespotykaną wcześniej intensywnością. Ciemne strony tego zjawiska znamy z pierwszej ręki, to m.in. zanieczyszczenie środowiska, zmiany społeczne czy spadek komfortu życia. Z tej perspektywy wizjonerskie obrazki i prototypy latających, autonomicznych taksówek, cichych elektrycznych autobusów, podziemnych tub do transportu pasażerów czy ulic zmieniających się poza godzinami szczytu w parki - wyglądają kusząco. Jednak by je zrealizować, nie wystarczą śmiałe wizje i przełomowe pomysły. Wie o tym Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), rozwijające programy i wspierające projekty z zakresu transportu przyszłości, czyli przyjaznego i dostępnego dla mieszkańców oraz środowiska.
Technologie wodorowe
Pojazdy wykorzystujące wodorowe ogniwa paliwowe do napędu potrzebują bezpiecznych i efektywnych zasobników wodoru, tak samo jak bateryjne samochody elektryczne wymagają szybkich i wydajnych ładowarek. Dlatego też NCBR realizuje program pn. „Magazynowanie wodoru” mający na celu opracowanie technologii magazynowania wodoru oraz stworzenie prototypu innowacyjnego systemu zasobnika tego gazu.
- Program, prowadzony jest w oparciu o model „problem-driven research”, który zakłada odejście od typowego dotychczas w Polsce finansowania badań poprzez udzielanie grantów na pojedyncze projekty. Różnica polega na tworzeniu programu badawczego z portfolio projektów, które przyczyniają się do rozwiązania głównego problemu poprzez opracowanie niedostępnych na rynku rozwiązań technologicznych – podkreśla dr inż. Wojciech Kamieniecki, dyrektor NCBR.
W tej chwili trwa już druga faza programu, która zakończy się 1 marca 2020 r. Do tego etapu zakwalifikowało się pięciu wykonawców - wśród nich są zarówno przedsiębiorstwa jak i jednostki naukowe. Cel procesu B+R jest jasny – za 3 lata ma zostać opracowany prototyp innowacyjnego, a jednocześnie bezpiecznego zasobnika wodoru do zastosowań mobilnych. Realizacja tego programu będzie kolejnym krokiem w stronę upowszechnienia technologii wykorzystania wodoru jako nośnika energii oraz rozwoju branży ogniw paliwowych w rozwiązaniach mobilnych, na przykład w pojazdach.
Transport miejski przyszłości
Jednocześnie z wodorowym planem, NCBR kontynuuje program Bezemisyjny Transport Publiczny, którego celem jest zintensyfikowanie procesu wdrożenia nowoczesnych rozwiązań w zakresie transportu bezemisyjnego. NCBR stosuje w nim formułę partnerstwa innowacyjnego, w której współzamawiającymi są NCBR, 26 miast oraz Górnośląsko - Zagłębiowska Metropolia (GZM). Zgodnie z przyjętą koncepcją technologiczną oraz modelem finansowania prac badawczo-rozwojowych i wdrożeniowych w miarę osiąganych rezultatów, program został podzielony na dwie części: część badawczą, finansowaną przez NCBR ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, mającą na celu opracowanie prototypów pojazdów zgodnie z kryteriami wypracowanymi wspólnie przez NCBR i biorące udział w programie miasta i GZM oraz część wdrożeniową, której uruchomienie jest uzależnione od spełnienia określonych w postępowaniu wymagań dotyczących realizacji kolejnych etapów prac części badawczej.
