Chodzi o nowelizację ustawy Prawo o ruchu drogowym i niektórych innych ustaw. Projekt zakłada m.in. wprowadzenie renty, która będzie wypłacana osobom najbliższym ofiary wypadku drogowego przez sprawcę umyślnego przestępstwa ze skutkiem śmiertelnym.
Renty dla poszkodowanych w wypadkach
Proponowane rozwiązanie zakłada, że sąd karny - na wniosek prokuratora, przedstawiciela organizacji społecznej, osób uprawnionych do otrzymania renty i ich pełnomocników - przekaże w krótkim czasie właściwemu sądowi cywilnemu prawomocny wyrok, który będzie stanowić podstawę do zainicjowania postępowania o rencie.
Postępowanie takie ma się odbywać w nowym trybie, w którym obowiązkowy jest udział prokuratora oraz profesjonalnego pełnomocnika powoda. Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu nowelizacji, sąd cywilny - inicjując postępowanie - w ciągu 14 dni od dnia otrzymania prawomocnego wyroku karnego, będzie zobowiązany do orzeknięcia tymczasowego świadczenia na zapewnienie kosztów utrzymania i wychowania wypłacanego w okresach miesięcznych do momentu wydania wyroku zasądzającego rentę, w wysokości połowy najniższej emerytury lub renty, określonej w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Osoba uprawniona - jeśli dołączy do postępowania jako powód - będzie zwolniona z kosztów procesowych postępowania cywilnego. Projekt przewiduje również zwolnienie renty i tymczasowego świadczenia od podatku dochodowego i niewliczanie jej jako dochodu przy obliczaniu świadczeń rodzinnych.
Nazbierasz punktów karnych, składka OC poszybuje w górę
Projekt zakłada również wprowadzenie szeregu zmian, które mają pozwolić na skuteczniejszą walkę z piratami drogowymi. Regulacja przewiduje zaostrzenie kar dla sprawców wykroczeń drogowych oraz wprowadzenie w niektórych przypadkach konfiskaty pojazdu. Autorzy projektu proponują także powiązanie wysokości opłat z tytułu OC z liczbą punktów karnych.
Zgodnie z propozycją towarzystwa ubezpieczeniowe otrzymają dostęp do danych z CEPiK i będą mogły dostosować taryfikację do historii i wykroczeń kierowcy oraz otrzymanych przez niego punktów karnych.
Kolejna propozycja zakłada, że wpływy z kar grzywien za wykroczenia przeciwko przepisom ruchu drogowego będą przekazywane na rachunek Krajowego Funduszu Drogowego i będą przeznaczane na inwestycje poprawiające bezpieczeństwo na drogach krajowych oraz na budowę lub przebudowę takich dróg.
Projekt zakłada również odbieranie prawa jazdy na okres trzech miesięcy za korzystania z niedozwolonych urządzeń zakłócających prawidłowe funkcjonowanie tachografu.
Autorzy projektu proponują także podwyższenie wysokości górnej granicy kary grzywny z 5 do 30 tys. zł w przypadku wykroczeń drogowych. Wprowadzono również nową treść art. 86 Kodeksu wykroczeń, tj. wykroczenia polegającego na zagrożeniu bezpieczeństwa w ruchu lądowym. Jak zaznaczono, sprawca wykroczenia, w wyniku którego uszkodzone zostało mienie lub nastąpił tzw. lekki uszczerbek na zdrowiu, podlegałby karze grzywny w wysokości nie mniejszej niż 1,5 tys. zł.
Dodatkowo, kara zostanie zaostrzona, jeśli w ciągu 2 lat przed dniem popełnienia wykroczenia sprawca, kierując pojazdem mechanicznym, ponownie popełni inne wykroczenie w ruchu drogowym. W takim przypadku grzywna będzie wynosić co najmniej 3 tys. zł. Takie samo zagrożenie, a ponadto kara aresztu lub ograniczenia wolności będzie grozić za spowodowanie zagrożenia w komunikacji w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka.
Pieszy pod szczególną ochroną
Minimalna grzywna za nieprawidłowe zachowanie względem pieszego, np. wyprzedzanie na przejściu dla pieszych, omijanie pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu, wyniesie nie mniej niż 1,5 tys. zł. Jeśli w ciągu 2 lat sprawca ponownie popełni takie naruszenie, to kara grzywny wyniesie nie mniej niż 3 tys. zł. W przypadku realnego zagrożenia bezpieczeństwa dla życia i zdrowia pieszego, sąd będzie mógł orzec zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat.
Projekt zakłada również możliwość wymierzenia kary do 30 dni aresztu oraz grzywny w wysokości co najmniej 1000 zł w przypadku prowadzenia pod wpływem alkoholu pojazdu innego niż mechaniczny oraz w wysokości co najmniej 2,5 tys. zł w przypadku pojazdu mechanicznego.
Projekt wprowadza również minimalną wysokość grzywny na poziomie 1,5 tys. zł za tamowanie lub utrudnianie ruchu i niezatrzymanie się lub unikanie kontroli jeśli prawomocnie ukarany sprawca w ciągu 2 lat ponownie popełni inne wykroczenie przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji określone w art. 86 § 1, 1a lub 2 lub art. 86b § 1, art. 87 § 1, art. 90 § 1, art. 92 § 1 i 2, art. 92a § 2, art. 92b § 1, art. 93 § 1, art. 94 § 1 lub art. 98 Kodeksu wykroczeń.
Regulacja zakłada ustanowienie minimalnej wysokości kary grzywny na poziomie 1,5 tys. zł wobec sprawcy kierującego pojazdem mechanicznym, który przekracza dopuszczalną prędkość jazdy o ponad 30 km/h, niezależnie od tego czy naruszenie zostało stwierdzone w obszarze zabudowanym czy poza nim. Jeśli sprawca, będąc prawomocnie ukarany popełni inne wykroczenie drogowe - określone w przepisach - w ciągu 2 lat, zostanie ukarany grzywną w wysokości od 3 do 30 tys. zł.
Karze grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł będzie podlegać osoba kierująca pojazdem mechanicznym, niestosująca się do zakazu wyprzedzania określonego ustawą bądź znakiem drogowym. Inny z artykułów przewiduje karę aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł dla sprawcy, który prowadził pojazd na drodze publicznej, strefie zamieszkania i strefie ruchu bez wymaganego uprawnienia. Taka sama kara będzie groziła za prowadzenie pojazdu bez dopuszczenia go do ruchu.
Regulacja ustanawiają również karę grzywny w wysokości od 2 do 30 tys. zł za wykroczenie popełnione przez uczestnika ruchu lub inną osobę znajdującą się na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, a także właściciela lub posiadacza pojazdu, którzy naruszą zakaz objeżdżania lub omijania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania lub wejścia na przejazd kolejowy, jeśli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone, oraz wjeżdżania lub wchodzenia na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy lub przejścia.
Mandaty pójdą w tysiące zł
Projekt zakłada także zwiększenie kwoty grzywny, którą można nałożyć w postępowaniu mandatowym za wykroczenia drogowe - do 3,5 tys. zł, a w przypadku zbiegu wykroczeń – do 4,5 zł. Jeśli kierowca opłaci mandat podczas kontroli, to wtedy jego wysokość zostanie pomniejszona o 10 proc.
Zmianie ulegną także mandaty określone w taryfikatorze ujętym w rozporządzeniu w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń. Wprowadzony zostanie również mechanizm uzależniający usunięcie punktów karnych za naruszenie przepisów ruchu drogowego od uregulowania mandatu. Dodatkowo punkty będą kasowane dopiero po upływie 2 lat od dnia zapłaty grzywny.
Po zmianach za naruszenie przepisów ruchu drogowego kierowca będzie mógł dostać nawet 15 punktów karnych, obecnie maksymalna liczba punktów za niektóre wykroczenia to 10. Zmianą jest również zniesienie szkoleń, po odbyciu których liczba punktów otrzymanych przez kierowcę ulegała zmniejszeniu.
Planowany termin wejścia w życie ustawy to 1 grudnia 2021 r.
