Aplikacja pomagająca osobom niepełnosprawnym w codziennym życiu, prosty w obsłudze elektroniczny stetoskop, którym samodzielnie możemy zbadać dziecko, a wynik do diagnozy wysłać lekarzowi w dowolnym miejscu na świecie, czy odciążający pielęgniarki w pracy automat dawkujący leki dla pacjentów – to tylko kilka z przykładów projektów już realizowanych przy wsparciu NCBR w ramach POIR. Wsparcie to umożliwia prowadzenie projektów obejmujących badania przemysłowe i prace rozwojowe, czyli tworzenie nowatorskich rozwiązań, których nie ma jeszcze na naszym rynku. W praktyce dla przedsiębiorstw oznacza to możliwość wytworzenia i komercjalizacji nowych produktów, technologii czy usług, które mogą wpłynąć na zwiększenie przewagi konkurencyjnej oraz - co za tym idzie – zwiększenie zysków.
Nie sposób tu nie wspomnieć o flagowym programie NCBR - Szybka Ścieżka. Charakteryzują go: szeroki zasięg tematyczny, duży budżet (w tym roku to aż 2,73 miliarda złotych) oraz rynkowy system wsparcia, redukujący formalności towarzyszące zgłaszaniu wniosków o wsparcie i skracający czas wydania decyzji o przyznaniu dofinansowania do ok. 90 dni. Daje on możliwość realizacji projektów przez MŚP, duże przedsiębiorstwa oraz konsorcja, w tym naukowo-przemysłowe. Prowadzony od 2015 roku program, cieszy się ogromnym zainteresowaniem – w samym 2018 roku, w 5 konkursach do NCBR wpłynęło ponad 1200 wniosków na łączną kwotę dofinansowania przekraczającą 9,5 mld zł.
Innowacyjne rozwiązania, innowacyjna administracja
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, działające w zakresie nowatorskich rozwiązań, zdaje sobie sprawę, że aby skutecznie wspierać innowacje, samo musi unowocześnić własną ofertę. Dlatego w ramach POIR, oprócz klasycznych dotacji, Centrum uruchomiło nowe mechanizmy wsparcia czyli tzw. instrumenty zwrotne, projekty prowadzone w partnerstwie innowacyjnym oraz w modelu zamówień przedkomercyjnych.
W pierwszej formule realizowany jest program Bridge Alfa, który zakłada pomoc w realizacji projektów B+R na wczesnym etapie rozwoju poprzez utworzenie sieci funduszy – swego rodzaju wehikułów inwestycyjnych. Ich zadaniem jest weryfikacja i sprawdzenie perspektyw rynkowych młodych projektów, a docelowo zwiększenie ich liczby na rynku inwestycji kapitałowych. Kontynuując politykę łączenia środków publicznych ze środkami i doświadczeniem inwestorów prywatnych, NCBR uruchomił Fundusz Funduszy NCBR CVC - pierwszy tego typu Fundusz na świecie. Zakłada on tworzenie funduszy corporate venture capital, których połowa budżetu pochodziła będzie od NCBR, a połowa od prywatnych inwestorów. Łącznie Centrum uruchomiło już 3 takie fundusze.
Kolejna wprowadzana przez Centrum nowatorska formuła zamówień publicznych – partnerstwo innowacyjne – zakłada stworzenie rynku beta dla produktów, które jeszcze nie istnieją na polskim rynku. W praktyce instytucja zamawia produkt, którego nikt wcześniej nie wytworzył, a jego producentowi zapewnia pierwszy rynek zbytu. W tej formule prowadzony jest chociażby program Bezemisyjny Transport Publiczny, którego celem jest opracowanie i dostawa innowacyjnych i przyjaznych środowisku pojazdów transportu publicznego jednostkom samorządu terytorialnego.
Natomiast w ramach zamówień przedkomercyjnych, NCBR angażuje sferę B+R w realizację projektów, mających rozwiązać istotne wyzwania społeczne, zgłoszone przez publicznych zamawiających. W tej formule realizowany jest chociażby program Bloki200+, który ma na celu opracowanie nowatorskiej technologii umożliwiającej dokonanie istotnej zmiany pracy bloków parowych czy program Magazynowanie Wodoru, zakładający prowadzenie prac badawczo-rozwojowych nad sposobami magazynowania tego nośnika energii i wykorzystania go do zasilania ogniw paliwowych, co jest szansą na dalszy rozwój technologii przyjaznych środowisku. W modelu zamówień przedkomercyjnych, w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, realizowany jest również program e-Pionier, w którym Centrum wyłania wyspecjalizowane podmioty, tzw. akceleratory, które kojarzą definiujące problem instytucje publiczne z zespołami interdyscyplinarnymi, mającymi kompetencje, by stworzyć odpowiednie rozwiązania.