NIS 2: jak się przygotować? Wyzwania dla firm wobec unijnej dyrektywy

Dwie na trzy firmy w Polsce zarejestrowały w 2023 roku przynajmniej jeden incydent związany z cyberbezpieczeństwem. To dane z raportu KPMG "Barometr Cyberbezpieczeństwa", który zauważa także, że wciąż głównym zagrożeniem jest kradzież danych za pomocą phishingu, a największym problemem w osiągnięciu odpowiedniego poziomu zabezpieczeń jest brak wykwalifikowanych pracowników. Istotnymi wyzwaniami są też szybko zmieniające się przepisy oraz brak świadomości zagrożeń wśród pracowników

Przedsiębiorstwa działające w różnych sektorach gospodarki codziennie generują, przetwarzają i przechowują ogromne ilości danych, co sprawia, że stają się atrakcyjnym celem dla cyberprzestępców. Organizacje są narażone na szereg cyberzagrożeń, od ataków ransomware po zaawansowane kampanie phishingowe i ataki DDoS. Skutki takich incydentów mogą być dewastujące, prowadząc nie tylko do strat finansowych, ale również do utraty zaufania klientów i uszczerbku na wizerunku marki.

Najsłabszym ogniwem całego łańcucha zabezpieczeń pozostaje człowiek – to zdanie jak mantrę od lat powtarzają specjaliści. Dbanie o cyberbezpieczeństwo obejmuje więc nie tylko implementację odpowiednich narzędzi i technologii, ale także rozwój kultury bezpieczeństwa, regularne szkolenia pracowników oraz tworzenie i utrzymywanie planów reagowania na incydenty. Tylko kompleksowe podejście do cyberbezpieczeństwa może zapewnić firmie trwałą ochronę.

Dbanie o cyberbezpieczeństwo już dawno przestało być wewnętrzną sprawą firm. Coraz więcej jest przepisów, które regulują obowiązki przedsiębiorstw w tym zakresie. Jedną z nich jest dyrektywa NIS 2. To kolejny krok w dążeniu Unii Europejskiej do zapewnienia wysokiego poziomu cyberbezpieczeństwa wśród państw członkowskich. Zastępując swojego poprzednika, dyrektywę NIS z 2016 roku, nakłada ona bardziej rygorystyczne wymagania oraz rozszerza zakres sektorów objętych regulacjami.

Celem dyrektywy jest osiągnięcie wysokiego, wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa na terenie całej Unii Europejskiej, co ma być realizowane poprzez usprawnienie krajowych ram zarządzania ryzykiem oraz poprzez zwiększenie współpracy między państwami członkowskimi. Dyrektywa NIS 2 kładzie duży nacisk na konieczność wdrożenia przez przedsiębiorstwa i instytucje publiczne kompleksowych strategii zarządzania ryzykiem, w tym na analizę zagrożeń, ochronę infrastruktury krytycznej oraz na szybkie reagowanie na incydenty cybernetyczne.

NIS 2 znacznie rozszerza zakres podmiotów, które muszą dostosować się do nowych regulacji. Nowa dyrektywa wprowadza również istotne rozróżnienie – na "podmioty kluczowe" oraz "podmioty ważne", w zależności od ich znaczenia dla sektorów lub dla rodzaju świadczenia przez nie usług oraz od wielkości.

Podmioty kluczowe to takie, których zakłócenie działania spowodowane cyberatakiem powoduje poważne konsekwencje dla utrzymania kluczowych funkcji społecznych i gospodarczych. Z kolei podmioty ważne to takie, które również odgrywają znaczącą rolę w społeczeństwie i gospodarce, ale ich wpływ na kluczowe funkcje jest oceniany jako mniej krytyczny.

Dodajmy, że NIS 2 obejmuje firmy, które zatrudniają co najmniej 50 pracowników oraz ich roczna suma bilansowa przekracza 10 mln euro.

Termin wdrożenia dyrektywy NIS 2 wyznaczony został na 17 października 2024 roku. Kara finansowa za jej nieprzestrzeganie może sięgnąć nawet do 10 mln euro lub 2% rocznego światowego obrotu dla podmiotów kluczowych i do 7 mln euro, lub 1,4% rocznego obrotu dla podmiotów ważnych, w zależności od tego, która kwota jest wyższa.

Jak wspomnieliśmy na początku, jedną z większych bolączek firm jest brak wykwalifikowanych specjalistów od cyberbezpieczeństwa. Jak więc mają one sobie poradzić z wyzwaniami takimi jak wdrożenie NIS 2? Tu z pomocą przychodzą firmy zewnętrzne, takie jak T-Mobile, która w ramach swojej oferty dla biznesu T Business, wspiera organizacje we wdrażaniu oraz rozwijaniu rozwiązań z zakresu kompleksowej ochrony przed cyberzagrożeniami. To różne, dopasowane do potrzeb danej firmy usługi, składające się na całokształt ochrony i zapewniające zgodność z najnowszymi przepisami.

Kluczowymi elementami skutecznego zarządzania cyberbezpieczeństwem są m.in. zarządzanie ryzykiem, zarządzanie incydentami, zgodność z przepisami, ochrona infrastruktury, szkolenia pracowników oraz świadomość zagrożeń.

T-Mobile w ramach T Business, czyli oferty skierowanej do biznesu, posiada kompleksowe portfolio usług zabezpieczających firmy czy instytucje w każdym z tych obszarów. Wśród nich jest m.in. usługa vCISO (virtual Chief Information Security Officer), która pozwala wykorzystać ekspercką wiedzę w osiąganiu celów związanych z cyberbezpieczeństwem oraz zgodności ze standardami, normami bezpieczeństwa. Współpraca z T-Mobile w tym zakresie umożliwia nie tylko spełnienie wymogów NIS 2, ale również budowanie długofalowej odporności organizacji na cyberzagrożenia.

Kolejnym ważnym obszarem cyberbezpieczeństwa jest zarządzanie incydentami. Rozwiązania takie jak Security Operations Center (SOC), XDR (Extended Detection and Response), Cyber Guard, czy AntyDDoS, oferowane przez T-Mobile, wyposażają przedsiębiorstwa w narzędzia umożliwiające nie tylko wykrywanie i zapobieganie atakom, ale również szybkie i skuteczne reagowanie na incydenty. Dzięki tym rozwiązaniom firmy mogą zminimalizować potencjalne szkody i utrzymać ciągłość działania nawet w przypadku ataku cybernetycznego.

W przypadku wystąpienia awarii lub incydentu cyberbezpieczeństwa, kluczowe jest szybkie przywrócenie normalnego funkcjonowania organizacji. T-Mobile proponuje szereg rozwiązań, takich jak Backup (tworzenia i odtwarzania danych z kopii zapasowych), Disaster Recovery as a Service (DRaaS) oraz Metrocluster (szybkiego odtworzenia środowiska IT w sytuacji kryzysowej). Usługi te są niezbędne do zapewnienia ciągłości działania oraz efektywnego zarządzania kryzysowego.

Bezpieczny rozwój oraz utrzymanie infrastruktury IT to kolejny obszar, na który oferta T Business kładzie szczególny nacisk. W tym zakresie dostępne są takie usługi jak Badanie Wrażliwości, czyli usługa pozwalająca zweryfikować odporność na zagrożenia, mogące zakłócać działanie biznesowe lub zagrażać bezpieczeństwu organizacji, czy usługa Vulnerability Management (VM), która obejmuje całościowy proces zarządzania podatnościami w organizacji. Pozwala identyfikować oraz eliminować luki w zabezpieczeniach, zmniejszając w czasie rzeczywistym ryzyko związane z cyberzagrożeniami.

Wdrażając te rozwiązania, przedsiębiorstwa nie tylko dostosowują się do wymogów prawnych, ale również zwiększają swoją odporność na zagrożenia, co stanowi kluczowy element strategii biznesowej w cyfrowym świecie. T-Mobile, dzięki swojemu doświadczeniu i zaawansowanym technologiom, staje się partnerem w zapewnieniu bezpieczeństwa na każdym etapie działalności przedsiębiorstwa.

Według danych T-Mobile, aż 79% incydentów związanych z bezpieczeństwem informacji jest spowodowanych nieumyślnymi działaniami pracowników, co podkreśla znaczenie inwestowania nie tylko w zaawansowane technologie, ale również w edukację i świadomość wśród wszystkich członków organizacji. Tutaj z pomocą przychodzi usługa Security Awareness od T-Mobile. To kompleksowy program szkoleniowy, który za pomocą szeregu narzędzi edukacyjnych i testowych, takich jak e-Learning, biuletyny bezpieczeństwa, ostrzeżenia, quizy oraz testy phishingowe skutecznie zwiększa świadomość zagrożeń cybernetycznych wśród pracowników. Wdrożenie tego programu pozwala nie tylko na zmniejszenie ryzyka incydentów bezpieczeństwa, ale również na budowanie kultury organizacyjnej, w której bezpieczeństwo cyfrowe jest wartością wspieraną na każdym szczeblu.

Kluczową cechą programu Security Awareness jest jego praktyczne podejście do edukacji. Przykładowo, testy phishingowe symulują rzeczywiste ataki, ucząc pracowników rozpoznawania potencjalnych zagrożeń. Dzięki temu uczestnicy nie tylko poznają teorię, ale również uczą się, jak zastosować zdobytą wiedzę w codziennej pracy.

Program Security Awareness pozwala na znaczące obniżenie ryzyka wystąpienia incydentów bezpieczeństwa, które mogłyby wynikać z nieświadomych działań pracowników. Co więcej, program pomaga w budowaniu silnej kultury bezpieczeństwa, w której każdy pracownik czuje się odpowiedzialny za ochronę firmowych zasobów cyfrowych. Takie środowisko pracy nie tylko zwiększa bezpieczeństwo, ale także poprawia ogólną atmosferę i zaangażowanie w realizację celów biznesowych.

W kontekście wymogów dyrektywy NIS 2, program Security Awareness stanowi istotny element w strategii zabezpieczającej przedsiębiorstwa przed cyberzagrożeniami. Dzięki temu nie tylko spełniają one wymogi prawne, ale także aktywnie pracują na rzecz zwiększenia swojej odporności na coraz bardziej wyrafinowane ataki cybernetyczne. W rezultacie inwestycja w edukację pracowników w zakresie cyberbezpieczeństwa przekłada się na długofalowe korzyści dla organizacji, minimalizując ryzyko incydentów i wzmacniając zaufanie klientów do marki.

Świadomość i odpowiednie przygotowanie stanowią kluczowe elementy strategii bezpieczeństwa każdej nowoczesnej organizacji. Wprowadzenie i utrzymanie wysokiego poziomu cyberbezpieczeństwa wymaga nie tylko odpowiednich inwestycji w technologie i systemy, ale również ciągłego szkolenia i podnoszenia świadomości wśród pracowników. Jest to proces ciągły, wymagający regularnej aktualizacji i adaptacji do zmieniającego się środowiska zagrożeń.

W tym kontekście, firmy, które podejmują aktywne działania w celu zabezpieczenia swojej działalności, nie tylko minimalizują ryzyko incydentów, ale także zyskują konkurencyjną przewagę na rynku, budując zaufanie klientów i partnerów biznesowych. Strategia cyberbezpieczeństwa to dziś już nie tylko kwestia techniczna, to nieodłączny element strategii biznesowej, bez której trudno o sukces na rynku.