Orlen, w odpowiedzi na pytania PAP dotyczące finansowania Polskiej Fundacji Narodowej (PFN), zaznaczył, że jako jeden z jej założycieli zobowiązał się do jednorazowej wpłaty na fundusz założycielski w wysokości 7 mln zł oraz do przekazywania "określonych środków" w dziesięciu corocznych ratach. Spółka podkreśliła, że te płatności wynikają z zobowiązania zawartego w akcie notarialnym z 16 listopada 2016 r., który ustanawiał PFN. Orlen zobowiązał się do realizacji tych płatności na rzecz PFN do 2026 r.
W 2017 r. wpłata Orlenu wynosiła 7 mln zł, a od 2018 r. do 2026 r. jest to 3,5 mln zł rocznie. Płatności te realizowane są do 30 stycznia każdego roku. Ponadto, po przejęciu Grupy Lotos oraz PGNiG, Orlen przejął również zobowiązania tych spółek wobec PFN: Lotos wnosi 2,5 mln zł rocznie, a PGNiG 3,5 mln zł rocznie. Biuro prasowe Orlenu podkreśliło, że spółka regularnie wywiązuje się z tych zobowiązań.
Akt notarialny z 2016 r. podpisało również 16 innych spółek Skarbu Państwa, w tym Enea, Energa, PGE, Grupa Azoty, Lotos, Tauron, PGNiG, PZU, PKO BP, GPW, KGHM, Totalizator Sportowy, Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, Polskie Koleje Państwowe, Polski Holding Nieruchomości i Polska Grupa Zbrojeniowa. Celem fundacji była promocja wizerunku Polski za granicą.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Spółki skarbu państwa biorą pod lupę swoją współpracę z PFN
Grupa Azoty poinformowała w piątek o złożeniu zawiadomienia do prokuratury w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa, które miało wyrządzić spółce szkodę w dużej skali. Dotyczy to funkcjonowania PFN oraz wykorzystania funduszy pochodzących od spółki. Prezes Grupy Azoty, Adam Leszkiewicz, zwrócił uwagę na zobowiązanie do wpłacenia 45,5 mln zł na rzecz PFN bez możliwości wycofania się z finansowania, nawet w przypadku pogorszenia sytuacji finansowej spółki.
Inne spółki Skarbu Państwa, które są fundatorami PFN, również analizują swoją współpracę z fundacją, uzależniając dalsze decyzje od planów nowego zarządu PFN. Nieoficjalnie, niektóre spółki oczekują jasnych wytycznych od Ministerstwa Aktywów Państwowych.
Polska Fundacja Narodowa została powołana w 2016 r. decyzją ówczesnej premier Beaty Szydło. Fundacja jest nadzorowana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Statut PFN przewiduje, że decyzję o likwidacji fundacji może podjąć rada fundacji większością 2/3 głosów, za zgodą ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz ministra właściwego do spraw energii, w przypadku wyczerpania środków finansowych i braku aktywów.
Budżet PFN w latach 2017-2022 wyniósł 471 mln zł, wahając się od 38 mln zł w 2022 r. do 115 mln zł w 2019 r. Kontrola NIK przeprowadzona w 2018 r. wykazała nieprawidłowości w zarządzaniu środkami przez PFN. Minister kultury i dziedzictwa narodowego odwołał Radę PFN w lutym 2024 r., tłumacząc to brakiem transparentności działań fundacji.
Gigantyczne odprawy w PFN. Umowy zostały zmienione
Według ostatniego sprawozdania, PFN zrealizowała 25 projektów w 2022 r. na kwotę 38,9 mln zł, podobnie jak w 2021 r., kiedy to fundacja również zrealizowała 25 projektów za 43,5 mln zł.
