Podpisana przez prezydenta Dudę ustawa o dokumentach paszportowych uchyli obecnie obowiązującą regulację z 2006 r. Wśród głównych zmian jest utworzenie elektronicznego Rejestru Dokumentów Paszportowych, który zastąpi dotychczasową Centralną Ewidencję Wydanych i Unieważnionych Dokumentów Paszportowych oraz lokalne ewidencje. Nowy rejestr ma być komponentem Systemu Rejestrów Państwowych, który obecnie łączy sześć baz m.in. dowodów osobistych, stanu cywilnego, danych kontaktowych czy PESEL.
Budowa nowego rejestru sprawi m.in., że nie będzie trzeba wypełniać papierowego wniosku o paszport. Po zmianach wniosek elektroniczny będzie generował urzędnik paszportowy, a obywatel będzie się podpisywał cyfrowo. Uruchomione zostaną także nowe usługi elektroniczne, takie jak możliwość sprawdzenia ważności paszportu czy unieważnienie dokumentu po utraceniu go przez posiadacza.
Sejm uchwalił ustawę 13 stycznia, a 27 stycznia rozpatrzył poprawki wniesione do niej przez Senat. Prezydent podpisał ją 1 lutego. Nowe przepisy wejdą w życie 27 marca.
Zmiany w paszportach od 27 marca 2022 r.
Po zmianach obywatel ponadto otrzymywać będzie powiadomienia o zmianach statusu paszportu, np. zbliżającym się terminie utraty ważności. Rodzice będą mogli też złożyć wniosek o wydanie paszportu dla dziecka poniżej 12. roku życia (proponowane przepisy obniżą z 13 do 12 lat granicę wieku, od której wydawane są paszporty z 10-letnim terminem ważności i podpisem).
Ustawa uszczegóławia także kwestie związane z książeczką paszportową – jej budowy i zakresu danych. Na celu ma również usystematyzowanie opłat za paszport. W ocenie skutków regulacji projektu ustawy napisano, że przewiduje się m.in. zastąpienie rozbudowanego systemu ulg liczonych od wysokości opłat - konkretnymi kwotami, które znajdą się w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy.
MSWiA zaproponowało też w ustawie zmiany dotyczące drugich paszportów, w tym uproszczenie procedury ubiegania się o takie dokumenty. Polegać ono będzie na pominięciu wydawania decyzji w tej sprawie przez ministra spraw wewnętrznych i administracji – rozpocznie się ona bezpośrednio u wojewody lub konsula. Wydłużony zostanie też okres ważności takich paszportów z dwu do trzech lat.
Skrócony zostanie również przebieg postępowań w sprawach odmowy wydania i unieważnienia dokumentu paszportowego na wniosek np. sądu czy prokuratora. Od decyzji wydanej w tej sprawie nie będzie przysługiwało odwołanie, tylko prawo do skargi bezpośrednio do sądu administracyjnego.