Pierwszy kredyt firmowy. Jak się do niego przygotować?

Kredyt dla przedsiębiorstw nie jest już postrzegany jedynie jako konieczność przejściowa czy środek ratunkowy w trudnych czasach. Stał się też narzędziem umożliwiającym inwestycje w nowe technologie, rozszerzenie działalności, a nawet skokową zmianę w rozwoju biznesu.

- Przedsiębiorcy przychodzą do banku najczęściej w dwóch sytuacjach. Pierwsza jest wtedy, gdy potrzebują pieniędzy, aby zachować płynność, np. zabezpieczyć środki na wypłaty dla pracowników. Druga sytuacja to taka, gdy firma ma pieniądze, chce się rozwijać, a to wymaga dużych nakładów - zauważa Bartosz Jeziorski, ekspert PKO Banku Polskiego.

Niezależnie od tego, czy cel kredytu jest krótkoterminowy, jak wsparcie obrotów firmy, czy długoterminowy, jak inwestycja w rozwój infrastruktury biznesowej – pozytywna decyzja zależy od tego, jakie możliwości ma firma i jak jest zarządzana.

- Zwróćmy szczególną uwagę na obecne zobowiązania finansowe. Na przykład na wczesnym etapie rozwoju firmy luksusowy samochód w leasingu operacyjnym może być poważnym obciążeniem – przestrzega Bartosz Jeziorski. - Ważna jest również dyscyplina płatnicza, szczególnie w kwestii zobowiązań publicznoprawnych, jak podatki czy składki ZUS. Unikanie układów ratalnych z ZUS i terminowe regulowanie zobowiązań handlowych są kluczowe, aby nie zniweczyć szans na kredyt w banku – dodaje ekspert.

Przyjrzyjmy się więc najważniejszym elementom odpowiedniego przygotowania firmy do kredytu. Jak zwiększyć szanse na jego uzyskanie i tym samym wspierać realizację planów rozwojowych?

Przygotowaliśmy listę najczęściej popełnianych przez przedsiębiorców błędów, które mogą negatywnie wpłynąć na decyzję kredytową.

1. Brak dyscypliny/zaleganie w płatnościach do ZUS-u i urzędu skarbowego.

Banki w pierwszej kolejności sprawdzają rzetelność przedsiębiorców w tym zakresie.

2. Brak rzetelnej dokumentacji finansowej.

Przy większych kwotach banki wymagają kompleksowego zestawu dokumentów, w tym bilansów, rachunków zysków i strat, a także historii kredytowej firmy. Niedostarczenie wszystkich potrzebnych informacji może opóźnić proces kredytowy lub nawet skutkować odmową.

3. Generowanie obrotów poza kontem firmowym.

Obroty generowane przez konto firmowe są istotnym wskaźnikiem dla banku, świadczącym o aktywności firmy. Większa suma obrotów może przekładać się na lepsze warunki kredytu obrotowego. Kluczowe jest, aby wszystkie wpłaty od kontrahentów trafiały bezpośrednio na dedykowane konto firmowe, a nie – na przykład – na konto osobiste i dopiero z niego na konto firmowe.

4. Niewłaściwe dopasowane finansowania.

Wykorzystywanie kredytów niezgodnie z ich przeznaczeniem (np. użycie kredytu obrotowego na cele inwestycyjne, takie jak zakup nieruchomości) może być wprowadzić firmę w kłopoty. Warto wybrać odpowiedni produkt kredytowy – inwestycyjny czy obrotowy, zgodnie z faktycznymi potrzebami firmy.

- Zachęcam przedsiębiorców do otwartej i szczerej rozmowy z ekspertem bankowym, opisując dokładnie swoje potrzeby. Właściwy ekspert pomoże dobrać odpowiednie rozwiązanie finansowe, unikając typowych błędów i zwiększając szanse na uzyskanie finansowania – podkreśla Bartosz Jeziorski.

Aby otrzymać kredyt firmowy konieczne jest zabezpieczenie. Przy leasingu, czy kredycie inwestycyjnym zabezpieczeniem będzie finansowany przedmiot. Przy pozostałych typach kredytów może nim być nieobciążony majątek przedsiębiorstwa, taki jak nieruchomości, samochody, maszyny. "Nieobciążony" oznacza, że na przykład w przypadku nieruchomości nie ma wpisu hipoteki do księgi wieczystej. Wartość zabezpieczenia musi odpowiadać ryzyku związanemu z udzieleniem finansowania.

A co, jeśli nie mam odpowiedniego majątku? Możemy poszukać szansy w pomocy z funduszy europejskich.

Obecnie na rynku bankowym są dostępne zabezpieczenia ze wsparciem Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK), np. gwarancje de minimis. Gwarancje te są przede wszystkim skierowane do sektora MSP, czyli do firm z przychodami do 50 milionów euro i do 250 pracowników. Mogą one zabezpieczać do 60 proc. kwoty kredytu obrotowego przy bardzo niskiej opłacie (aktualnie 0,5 proc.). W przypadku kredytów obrotowych gwarancja de minimis często wystarcza jako jedyny sposób zabezpieczenia.

- Każdy bank współpracujący z BGK powinien zapewniać obsługę w oddziale, bez potrzeby bezpośredniego kontaktu z BGK. Proces aplikacyjny o kredyt z gwaranacją BGK, w tym wszystkie formalności i dokumentacja, prowadzony jest przez eksperta bankowego – wyjaśnia Bartosz Jeziorski z PKO Banku Polskiego.

Wkład własny jest wymagany przy kredytach inwestycyjnych, czyli przy realizacji naprawdę dużego przedsięwzięcia, np. budowy hali, nowej siedziby itp. Wysokość wymaganego wkładu własnego zależy m.in. od branży, stażu firmy na rynku czy przedmiotu inwestycji. Źródłem środków mogą być np. oszczędności przedsiębiorcy, zyski z lat ubiegłych, a w przypadku spółek z o.o. również pożyczka od udziałowca.

- Pożyczkę od udziałowca należy podporządkować, to oznacza, że jej spłata nastąpi po całkowitym uregulowaniu zobowiązań wynikających z kredytu inwestycyjnego. Warunki tego podporządkowania są ustalane indywidualnie z bankiem – wyjaśnia Bartosz Jeziorski.

Kolejnym ważnym elementem są wyniki finansowe firmy. Niezależnie od formy prowadzenia księgowości – przedsiębiorstwo powinno generować zysk. Banki oceniają wnioski kredytowe na podstawie stabilności i wzrostu przychodów i dochodów. Ale nawet firma utrzymująca stały poziom dochodów jest atrakcyjna dla banków i jej wniosek kredytowy będzie pozytywnie oceniany. Ważne jest jednak, aby bank mógł ocenić, jak przedsiębiorca zarządza poszczególnymi pozycjami księgowymi, takimi jak cykl rotacji należności czy zapasów oraz poziom kapitałów obrotowych.

Wymagane dokumenty finansowe to m.in. PIT, książka przychodów i rozchodów oraz – w przypadku pełnej księgowości – sprawozdania finansowe z eKRS. Dodatkowo banki mogą prosić o wyniki okresowe, aby ocenić bieżącą sytuację finansową firmy.

W kontekście przygotowania do pierwszego kredytu ważna jest również jakość współpracy z bankiem. Nie zawsze bowiem najtańsza oferta kredytu w rankingu jest najlepsza. Ważne, aby najpierw rozważyć ofertę swojego banku, z którym przedsiębiorca ma zbudowaną historię współpracy.

- Znając historię transakcji, bank może zaproponować korzystniejsze warunki kredytu, ograniczając jednocześnie wymagane formalności – wyjaśnia ekspert. - Proces rozpatrywania wniosku kredytowego w takich uproszczonych przypadkach może zająć około 1-2 dni – dodaje.

W sytuacji, gdy wniosek kredytowy zostaje odrzucony, istnieje kilka sposobów, aby dowiedzieć się, dlaczego tak się stało. Jeśli był rozpatrywany w ramach uproszczonej ścieżki, klient ma możliwość skorzystania ze ścieżki odwoławczej, a analityk bankowy ponownie oceni sytuację.

Jeśli znów otrzymamy odmowę, warto porozmawiać z przedstawicielem banku, aby zrozumieć jakie aspekty zaważyły na decyzji.

Ponadto, zgodnie z polskim prawem, każdy klient może zwrócić się do banku z oficjalnym zapytaniem o przyczyny odmowy. Bank jest zobowiązany odpowiedzieć na takie zapytanie, co daje klientom możliwość uzyskania pełnej informacji na temat takiej decyzji.