Według danych Ministerstwa Cyfryzacji, które uzyskał portal tvn24.pl, do 14 grudnia 906 800 osób zdecydowało się na zastrzeżenie swojego numeru PESEL. W ostatnich tygodniach urzędnicy mierzyli się z długimi kolejkami chętnych.
MC: prawie 907 tysięcy osób zastrzegło do tej pory swój PESEL
Zastrzeżenie numeru PESEL to możliwość przewidziana w ustawie o zmianie niektórych ustaw, której głównym celem jest ograniczenie skutków kradzieży tożsamości. Chodzi m.in. o przeciwdziałanie wyłudzaniu pieniędzy czy wyrabianiu duplikatów karty SIM, wykorzystanych do nielegalnego autoryzowania transakcji.
Apel o zastrzeżenie numeru PESEL pojawił się po niedawnym wycieku danych z firmy ALAB. Warto jednak zauważyć, że już w pierwszym tygodniu obowiązywania nowych przepisów, 230 tys. osób podjęło decyzję o zastrzeżeniu swojego numeru PESEL.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Zgodnie z ustawą, możliwość zastrzeżenia PESEL-u istnieje od 17 listopada 2023 r. Wdrażanie usługi jest jednak procesem dwustopniowym. Mimo że ustawa już obowiązuje i można zdecydować się na zastrzeżenie swojego numeru ewidencji ludności, skutki takiego działania będą widoczne dopiero od połowy 2024 r.
Agnieszka Wachnicka, wiceprezes Związku Banków Polskich, wyjaśniła, że "od 1 czerwca 2024 roku banki będą musiały sprawdzać, czy klient chcący wziąć kredyt zastrzegł PESEL. Jeśli okaże się, że PESEL został zastrzeżony, bank nie powinien udzielić takiej osobie kredytu". Dodała, że 1 czerwca jest datą graniczną, ale poszczególne banki mogą zdecydować się na wdrożenie odpowiednich rozwiązań wcześniej.
Wachnicka wskazała również, że udzielenie kredytu osobie, która zastrzegła swój PESEL, będzie skutkować brakiem możliwości dochodzenia takiego roszczenia w przyszłości. - Poza tym bank nie będzie mógł sprzedać takiej wierzytelności. Takie są zapisy w ustawie wprowadzającej możliwość zastrzeżenia PESEL - dodała.
Wiceprezes ZBP zaznaczyła również, że zastrzeżenie numeru PESEL będzie miało konsekwencje przy wypłacie większych kwot w bankach. - Jeśli klient będzie miał zastrzeżony PESEL, to nie będzie mógł w ciągu jednego dnia wypłacić w oddziale banku kwoty większej niż trzykrotność minimalnego wynagrodzenia (to jest około 12,7 tysięcy złotych w 2024 roku). To ograniczenie zostało wprowadzone, aby chronić osoby, które padają ofiarą przestępstw na przykład tak zwaną metodą na wnuczka, i które wskutek działań oszustów zgłaszają się do banków, aby wypłacić pieniądze - przekazała Wachnicka w rozmowie z tvn24.pl.
Zaznaczyła, że regulacje związane z zastrzeżeniem PESEL odnoszą się także do zawarcia umowy rachunku oszczędnościowego i rozliczeniowego, świadczenia usług płatniczych, zawarcia umowy pożyczki i leasingu. W każdym z tych przypadków bank powinien odmówić zawarcia umowy, jeśli po sprawdzeniu okaże się, że klient będzie miał zastrzeżony PESEL.
Wachnicka dodała, że przepisy dotyczące zastrzegania PESEL będą miały wpływ wyłącznie na nowo zawierane umowy. Wyjątek stanowić będą jednak takie zmiany w obowiązujących umowach, które prowadzą do zwiększenia zadłużenia (np. aneks do umowy podwyższający kwotę kredytu).