W piątek 12 września ma ruszyć proces autorów stanu wojennego - w tymWojciecha Jaruzelskiego, Czesława Kiszczaka oraz Stanisława Kani.
Wyznaczenie terminu procesu stało się możliwe po tym, jak w czerwcu Sąd Apelacyjny w Warszawie prawomocnie uchylił decyzję sądu okręgowego, który w maju na wniosek obrony zwrócił sprawę katowickiemu pionowi śledczemu IPN w celu uzupełnienia _ istotnych braków _ śledztwa.
Sąd okręgowy chciał, by IPN m.in powołał zespół biegłych historyków do oceny realności groźby interwencji ZSRR w latach 1980-1981; zwrócił się do zagranicznych archiwów o dokumenty i przesłuchał nowych świadków, m.in. z zagranicy (w tym Margaret Thatcher i Michaiła Gorbaczowa). Czynności te mogłyby poważnie odwlec rozpoczęcie procesu.
Sąd apelacyjny na wniosek IPN uchylił tę decyzję i uznał, że zebrane już przez IPN dowody wystarczą do prowadzenia procesu, a zbieranie innych przesłaniałoby wyjaśnienie sprawy.
| PROCES ZA STAN WOJENNY |
| --- |
| W kwietniu 2007 r. pion śledczy IPN w Katowicach skierował akt oskarżenia wobec 9 osób - członków utworzonej w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. tzw. Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) oraz Rady Państwa PRL (która formalnie wprowadziła stan wojenny i wydała odpowiednie dekrety). Zarzuty dotyczą m.in. kierowania i udziału w _ związku przestępczym (chodzi o WRON - PAP) o charakterze zbrojnym, mającym na celu popełnianie przestępstw _. Główni oskarżeni to 84-letni gen. Jaruzelski - ówczesny I sekretarz PZPR, premier PRL i szef MON, a także szef WRON, 82- letni gen. Kiszczak - członek WRON i ówczesny szef MSW oraz 80- letni Kania, były już wtedy I sekretarz KC PZPR. Oskarżeni nie przyznają się do zarzutów; w IPN odmówili składania wyjaśnień. |
Jaruzelski jest oskarżony m.in. o kierowanie _ związkiem przestępczym o charakterze zbrojnym, mającym na celu popełnianie przestępstw _ - za co grozi do 10 lat więzienia.
W 2006 r., gdy IPN stawiał mu zarzuty, Jaruzelski odrzucał je i mówił, że liczy, iż _ niezawisły sąd będzie potrafił ocenić bolesną prawdę _. Dodał, że jeśli dojdzie do procesu, będzie to _ sąd moralny _ nad _ tymi w mundurach i bez mundurów _ oraz z _ milionami, którzy poparli stan wojenny _.
Kiszczak jest oskarżony o udział w _ zorganizowanym związku przestępczym o charakterze zbrojnym _, za co grozi do 8 lat.
Według obrony, oskarżeni nie popełnili przestępstwa, bo działali w stanie tzw. wyższej konieczności wobec groźby sowieckiej interwencji. Jaruzelski zapewnia, że zależy mu na szybkim procesie i powtarza, że stan wojenny był ocaleniem kraju przed katastrofą.
Stan wojenny miał zdławić NSZZ _ Solidarność _ i zapewnić utrzymanie władzy przez partię komunistyczną. Jego autorzy uzasadniali to niebezpieczeństwem - ich zdaniem - przejęcia władzy przez _ Solidarność _. Stan wojenny miał być _ mniejszym złem _ wobec rzekomej groźby interwencji wojsk radzieckich. Historycy odrzucają dziś tę tezę, uważając, że dla PZPR stan wojenny nie był alternatywą dla interwencji. (PAP)
