- Porty morskie Ukrainy miesięcznie eksportowały 8-9 mln ton żywności. W maju łączny eksport - nie chodzi tylko o produkty spożywcze - wyniósł ok. 1,7 mln ton. Transport przez Europę nabiera znaczenia strategicznego. Ta kwestia koniecznie musi być rozwiązana - powiedział w trakcie X Forum Transportu Intermodalnego Fracht Anatolij Kinach, przewodniczący Ukraińskiego Związku Przemysłowców i Przedsiębiorców oraz były premier Ukrainy.
Rosyjska inwazja, jej wpływ na transport oraz możliwości eksportu ukraińskich towarów przez teren Polski to główne tematy tegorocznego Frachtu 2022. Czy jesteśmy w stanie zostać hubem logistycznym Ukrainy? Eksperci twierdzą, że w dużym stopniu to możliwe. Ale - przynajmniej na razie - tylko w teorii.
Zboże na tiry. A tiry w kolejkach na granicy
Jakub Jakóbowski, ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich, stwierdził niedawno, że droga ekspresowa Via Carpatia poprowadzona w Polsce wzdłuż granic z Ukrainą, Białorusią i Litwą stanie się kluczowa - trasa jest w budowie - dla eksportu ukraińskiego zboża. Rolę transportu kołowego w tym kontekście podkreślał na Forum także Tadeusz Wilk, radca prezesa Związku Międzynarodowych Przewoźników Drogowych.
Ekspert podał, że w 2021 r. polscy przewoźnicy wykonali 90 tys. przejazdów do Ukrainy. Polska, jak powiedział Tadeusz Wilk, ma ponad 280 tys. dużych pojazdów w ruchu międzynarodowym. - To trzecia flota w UE. Tabor mamy, technikę mamy. Zatrudniamy ponad 300 tys. kierowców - zaznaczył. Czego brakuje?
Przedstawiciele szeroko rozumianej branży transportowej wskazali przede wszystkim na wąskie gardła, którymi są przejścia na granicy polsko-ukraińskiej. Trzeba tam rozbudować infrastrukturę. Sprawy nie ułatwiają podwójne kontrole, które np. w trakcie Mistrzostw Europy 2012 w piłce nożnej były zniesione. Do tego rozwiązania, jak twierdzą eksperci, należy wrócić.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Prelegenci wskazali również na ogromne ryzyko, jakie podejmują przewoźnicy, którzy wjeżdżają na teren Ukrainy. Niechęć ubezpieczycieli sprawia, że robią to praktycznie na własne ryzyko. Rolą państwa, zdaniem m.in. Marcina Witczaka, prezesa zarządu Laude Smart Intermodal, powinno być wzięcie części tej odpowiedzialności na siebie.
Potrzeba pełnomocnika ds. kryzysu ukraińskiego
Jeśli chodzi o transport kolejowy, eksperci także wskazali na słabą przepustowość przejść. I konieczność przeładunku towaru na granicy, ponieważ różni się rozstaw szyn w Polsce i Ukrainie. Brakuje też mijanek, które rozładowałyby kolejki na granicy.
Przedstawiciele portów przeładunkowych w Gdańsku i Kołobrzeg zapewnili, że mają rezerwy, by wysłać dodatkowe wolumeny ukraińskiego zboże w świat. Całkowicie czarnomorskich portów nie są w stanie zastąpić. Ale pomóc w eksporcie? Jak najbardziej.
Przedstawiciele różnych branż przypomnieli się rządowi z apelem o powołanie pełnomocnika ds. kryzysu ukraińskiego. Hamulcowym jest bowiem również biurokracja i brak koordynacji działań związanych z wojną w Ukrainie. Jak dotąd apele o to pozostają bez odpowiedzi.
Nikt nie ma jednak złudzeń, że najlepszym i jedynym rozwiązaniem problemu jest doprowadzenie do odblokowania ukraińskich portów czarnomorskich.
Jacek Losik, dziennikarz money.pl