Polska w UE. Spektakularny rozwój eksportu i sukces biznesu

Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego

Od wejścia Polski do UE w 2004 roku eksport wzrósł prawie czterokrotnie. Wtedy jego wartość wynosiła 73,8 mld euro, a w 2021 roku osiągnęła rekordowe 285,8 mld euro. Daje to średnioroczny wzrost o 8,2 proc.

UE i jednolity rynek europejski są kluczowe dla polskiego eksportu. W 2021 roku aż 74,8 proc. polskiego eksportu trafiało do krajów UE. Najwięksi odbiorcy to Niemcy (28,7 proc. eksportu w 2021 r.), Czechy (6,1 proc.), Francja (5,8 proc.) i Włochy (4,6 proc.).

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Po wejściu Polski do UE struktura towarowa eksportu uległa zmianie. Wzrósł udział produktów wysoko przetworzonych, co świadczy o rosnącej konkurencyjności przemysłu. W 2021 roku głównymi towarami eksportowymi były:

· maszyny i sprzęt elektryczny - 24,7 proc.

· pojazdy i części motoryzacyjne - 11,8 proc.

· metale i wyroby z metali - 9,6 proc.

· produkty przemysłu chemicznego - 8,9 proc.

· artykuły rolno-spożywcze - 8,7 proc.

Największy wzrost odnotował eksport artykułów rolno-spożywczych. Zwiększył się z 5,2 mld euro w 2004 roku do 37,1 mld euro w 2021 roku. Oznacza to ponad siedmiokrotny wzrost. Polska stała się jednym z największych eksporterów żywności w UE.

Od 2004 do 2021 roku liczba firm eksportujących swoje produkty wzrosła z 44 tys. do ponad 130 tys. W ciągu 17 lat członkostwa w UE liczba polskich eksporterów potroiła się.

Szczególnie szybko rozwijał się eksport w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). W 2021 roku te firmy odpowiadały za 46 proc. wartości polskiego eksportu.

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne miały duży wpływ na rozwój eksportu. Po wejściu do UE Polska stała się bardziej atrakcyjna do inwestowania. Wartość tych inwestycji wzrosła z 45,7 mld euro w 2004 roku do 236,5 mld euro w 2021 roku.

Inwestycje zagraniczne sprawiły, że polski przemysł zyskał nowoczesne technologie i dostęp do globalnych rynków. Szczególnie znaczenie miało to dla branży motoryzacyjnej, elektronicznej i elektrotechnicznej.

Po wejściu do UE Polska zwiększyła swój udział w światowym eksporcie. Z 0,8 proc. w 2004 roku ten wskaźnik wzrósł do 1,4 proc. w 2021 roku. Zmiana nastąpiła także w eksporcie wewnątrz UE – udział Polski zwiększył się z 2,3 proc. w 2004 roku do 5,1 proc. w 2021 roku. Polska jest obecnie jednym z liderów w eksporcie mebli (2. miejsce w eksporcie UE), produktów spożywczych (7. miejsce), sprzętu AGD (3. miejsce) i autobusów (2. miejsce).

Eksport poza UE

Choć Unia Europejska jest głównym rynkiem dla polskiego eksportu, coraz większy udział mają kraje spoza UE. Udział krajów pozaunijnych w polskim eksporcie wzrósł z 20,3 proc. w 2004 roku do 25,2 proc. w 2021 roku.

Eksport do krajów Azji wzrósł ponad siedmiokrotnie, do Afryki ośmiokrotnie, a do Ameryki Łacińskiej sześciokrotnie. Ważne dla Polski rynki to Wielka Brytania, USA, Rosja, Chiny i Ukraina.

Obserwujemy także szybki rozwój polskiego eksportu usług. Z 13,8 mld euro w 2004 nastąpił wzrost do 68,3 mld euro w 2021 roku.

Polska stała się jednym z liderów w eksporcie usług IT i biznesowych w Europie Środkowo-Wschodniej. W 2021 roku eksport usług IT wyniósł 9,7 mld euro, a usług biznesowych - 17,2 mld euro. Dynamicznie rośnie także eksport usług transportowych (20,5 mld euro w 2021 r.) oraz turystycznych.

Przed polskim eksportem nadal są liczne wyzwania. Są to rosnąca konkurencja, spowolnienie gospodarcze, zakłócenia w łańcuchach dostaw, wymogi Europejskiego Zielonego Ładu czy brak wykwalifikowanych pracowników.

Przyszły rozwój zależy od innowacyjności, cyfryzacji i automatyzację procesów produkcyjnych. Ważne będzie także dalsze podnoszenie jakości i budowanie silnych marek.

Prognozy przewidują, że do 2030 roku polski eksport może przekroczyć 400 mld euro. Głównym motorem wzrostu będą nadal kraje UE, ale coraz ważniejsze będą stawać się rynki azjatyckie.

Wejście Polski do Unii Europejskiej było początkiem dynamicznego rozwoju eksportu. Polska umocniła swoją pozycję ważnego partnera handlowego w Europie i na świecie.

Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego