Czym jest przemysł zbrojeniowy i czym się zajmuje?
Przez pojęcie przemysłu zbrojeniowego należy rozumieć jeden z ważnych działów gospodarki krajowej. Zajmuje się on produkcją broni i amunicji i obejmuje kilka specjalistycznych gałęzi:
- wojskowe zakłady lotnicze,
- wojskowe zakłady samochodowe,
- stocznie wojskowe,
- firmy produkujące na potrzeby wojska podzespoły i sprzęt elektroniczny.
W ramach przemysłu zbrojeniowego produkowana jest różnego rodzaju broń:
- broń pancerna,
- broń artyleryjska,
- broń strzelecka,
- statki powietrzne,
- jednostki pływające,
- sprzęt pomocniczy,
- nowej generacji rakiety, amunicja i miny.
Biorąc pod uwagę wykorzystywane nowoczesne środki walki, można opracować inny wykaz broni produkowanej przez światowy przemysł zbrojeniowy:
- broń elektromagnetyczna,
- broń ultradźwiękowa,
- broń mikrofalowa,
- broń radiologiczna,
- broń laserowa,
- broń wiązkowa cząstek elementarnych,
- broń plazmowa,
- broń próżniowa,
- broń biologiczna,
- broń psychofizyczna.
Przemysł zbrojeniowy na świecie – jakie są największe ośrodki?
Pomimo wszechobecnego, nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie, spowolnienia gospodarczego spowodowanego głównie inflacją przemysł zbrojeniowy kwitnie. W 2020 roku 100 największych producentów broni zwiększyło sprzedaż, która finalnie została oszacowana na zawrotną kwotę 469 mld euro. Przemysł zbrojeniowy nie został dotknięty pandemią COVID-19.
Biorąc pod uwagę wielkość eksportu produktów przemysłu zbrojeniowego, do najważniejszych ośrodków rozwoju tej gałęzi gospodarki zalicza się:
- Stany Zjednoczone,
- Rosję,
- Francję,
- Niemcy,
- Hiszpanię,
- Koreę Południową,
- Chiny,
- Wielką Brytanię,
- Izrael,
- Włochy.
W top 5 największych koncernów przemysłu zbrojeniowego na świecie znajdują się wyłącznie koncerny amerykańskie. Uzyskują one wielomiliardowe przychody z produkcji uzbrojenia. Lista ta obejmuje:
- Lockheed Martion – przychód 47,2 mld USD,
- Boeing – przychód 29,1 mld USD,
- Northrop Grumman – przychód 26,1 mld USD,
- Raytheon – przychód 23,4 mld USD,
- General Dynamics – przychód 22 mld USD.
Natomiast jeśli chodzi o europejski przemysł zbrojeniowy, to należy do niego łącznie 21 proc. sprzedaży z pierwszej setki największych producentów broni. W 2020 roku 26 europejskich firm znalazło się na takiej liście i sprzedało broń o wartości 109 mld dolarów.
Jak wygląda przemysł zbrojeniowy w Polsce?
Polskiemu przemysłowi zbrojeniowemu daleko do osiągnięć, jakie notowane są przez największe rynki broni, jak USA. Jednak cały czas się rozwija i powiększa. Można go podzielić na dwa sektory. Firmy funkcjonujące w nim mogą być skupione wokół Polskiej Grupy Zbrojeniowej, ale jest też całkiem dużo przedsiębiorstw niezrzeszonych w tej grupie, do których należy zaliczyć m.in.:
- Polskie Zakłady Lotnicze Mielec i Świdnik,
- Lubawa,
- Protektor Lublin,
- Fabrykę Amunicji Myśliwskiej Fam-Pionki.
W 2020 roku firmy zrzeszone w PGZ oraz niezrzeszone wygenerowały przychody na poziomie 9 mld zł, co oznacza wzrost rok do roku o 4,8 proc. Sama Polska Grupa Zbrojeniowa wypracowała w 2020 roku przychody rzędu 6,5 mld zł, czyli o 9 proc. więcej niż w 2019 roku. Misją, jaka przyświeca Grupie, jest stopniowe zwiększanie potencjału obronnego Polski. Zajmuje się ona modernizacją i serwisem samolotów, śmigłowców czy okrętów pochodzących z krajów byłego Związku Radzieckiego.
Do największych kontraktów, jakie realizuje Polska Grupa Zbrojeniowa, należy zaliczyć:
- budowę trzech okrętów dla Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej,
- umowę wykonawczą do zobowiązań offsetowych z Raytheon Missiles & Defense,
- budowę nowoczesnego laboratorium hardware in-the-loop.
Drugim pod względem wielkości po Polskiej Grupie Zbrojeniowej producentem przemysłu zbrojeniowego w Polsce są Zakłady Lotnicze Mielec, produkujące statki powietrzne. Trzecią pozycję zajmuje PGZ Huta Stalowa Wola, będąca producentem artyleryjskiego sprzętu wojskowego i opancerzonych transporterów gąsienicowych. Polska Grupa Zbrojeniowa jest jednym z największych koncernów obronnych w Europie. Zrzesza ponad 50 mniejszych producentów i ma udziały w 32 innych spółkach.
Ile przemysł zbrojeniowy zarabia na trwających konfliktach zbrojnych?
Idealną sytuacją dla firm funkcjonujących w branży przemysłu zbrojeniowego jest pojawienie się konfliktu zbrojnego, a z tym mamy do czynienia od 24 lutego 2022 roku w Ukrainie, która została zaatakowana przez wojska rosyjskie.
Rosyjska agresja na wschodnich sąsiadów Polski sprawiła, że polski przemysł zbrojeniowy liczy gigantyczne zyski. Wystarczy wspomnieć o tym, że od początku wojny akcje Lubawy, tj. producenta m.in. hełmów i kamizelek kuloodpornych, wzrosły z niespełna 1 zł do 5 zł. Podobnie było w przypadku Protektora, tj. producenta butów dla wojska.
