Parlament uzgodnił tę dyrektywę z Radą (państwami członkowskimi) 16 listopada 2023 roku. We wtorek przyjął ją stosunkiem głosów 499 do 100 (23 posłów wstrzymało się od głosu).
UE zaostrza przepisy. Na liście m.in. nielegalna wycinka drzew
Dyrektywa zawiera zaktualizowany wykaz przestępstw przeciwko środowisku. Dodano do niego handel nielegalnie pozyskiwanym drewnem, wyczerpywanie zasobów wodnych, poważne naruszenia unijnych przepisów o chemikaliach oraz zanieczyszczenia powodowane przez statki.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Dzięki europosłom w dyrektywie wprowadzono kategorię tzw. przestępstw kwalifikowanych. To na przykład wzniecanie pożarów lasów na dużą skalę lub rozległe zanieczyszczanie powietrza, wody i gleby, które niszczy ekosystem.
Przestępstwa przeciwko środowisku popełnione przez osoby fizyczne i przedstawicieli firm będą podlegać karze pozbawienia wolności. Jej długość będzie zależeć od tego, jak długotrwałe, poważne i odwracalne są szkody. Za przestępstwa kwalifikowane będzie grozić do ośmiu lat pozbawienia wolności, a za przestępstwa, które spowodowały śmierć jakiejś osoby – nawet dziesięć lat. Za pozostałe przestępstwa sądy będą mogły wymierzać karę do pięciu lat więzienia.
Sprawcy będą musieli przywracać środowisko do poprzedniego stanu i rekompensować szkody. Będzie można nakładać na nich także kary finansowe. Firmom będzie grozić – w zależności od rodzaju przestępstwa – grzywna w wysokości 3–5 proc. rocznych obrotów lub 24–40 milionów euro. Państwa członkowskie będą mogły decydować, czy ścigać przestępstwa, które popełniono poza ich granicami.
Osoby, które zawiadamiają o przestępstwach przeciwko środowisku, otrzymają wsparcie i pomoc w postępowaniu karnym. Państwa członkowskie będą musiały organizować szkolenia dla policjantów, sędziów i prokuratorów. Kraje będą też obowiązkowo przygotowywać krajowe strategie zwalczania przestępstw przeciwko środowisku oraz kampanie informacyjne na ten temat. Dane, które będą zbierać państwa członkowskie, pomogą Komisji Europejskiej regularnie aktualizować wykaz przestępstw przeciwko środowisku oraz umożliwią skuteczniejszą walkę z tym zjawiskiem.
Dyrektywa wejdzie w życie 20. dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Państwa członkowskie będą miały dwa lata, by włączyć ją do prawa krajowego.
