Czy Wielkie Wyzwanie NCBR oznacza, że każdy z nas będzie miał mały wiatraczek przy domu?
Taki jest cel Wielkiego Wyzwania NCBR - nowej inicjatywy Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Zadaniem konkursowym będzie opracowanie kompaktowego urządzenia do zastosowań indywidualnych. Ma ono przekształcać energię wiatru na energię elektryczną oraz magazynować ją w najefektywniejszy sposób. Urządzenie musi być przystosowane do dużej zmienności prędkości oraz kierunku wiatru. Ponadto może być używane przez użytkowników indywidualnych, dostępne, ciche oraz estetyczne.
Dążymy do zagospodarowania niszy – wykorzystania energii z najniżej wiejących wiatrów w swego rodzaju „przydomowych elektrowniach”.
Dlaczego akurat w taki sposób? Zazwyczaj kontrahenci NCBR są pozyskiwani w drodze np. przetargów?
Do tej pory w przeważającej większości NCBR finansował innowacyjne projekty poprzez granty, ale tym razem chcemy zastosować inną formułę – inspirowaną Grand Challenge. Jest to unikalna formuła konkursu zapoczątkowana w 2004 roku przez amerykańską agencję DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency). NCBR w porozumieniu z ekspertami naukowymi stawia wyzwanie, które jest technologiczną odpowiedzią na konkretny problem społeczny. Chcemy by każdy miał możliwość wzięcia udziału w naszym konkursie. Energia wiatrowa kojarzy się głównie z dużymi turbinami wiatrowymi wykorzystywanymi przemysłowo, stojącymi w niektórych regionach w Polsce. Założeniem Wielkiego Wyzwania NCBR jest pomoc każdemu z nas, każdemu Polakowi w walce mniejsze rachunki i czyste powietrze.
Jakie są etapy Wielkiego Wyzwania?
Ta inicjatywa nigdy nie była realizowana w NCBR. Centrum jest znane z tego, że przede wszystkim finansuje granty. To przedsięwzięcie różni się diametralnie od pozostałych z jednego powodu - jest tylko jedna reguła - zwycięzca bierze wszystko. Ten zespół, czy osoba, która stworzy urządzenie, przy pomocy którego z wiatru wytworzy największą ilość energii oraz ją zmagazynuje, wygra. Do rozwiązania zapraszamy szerokie grono uczestników. Wyzwanie jest mierzalne i możliwe do osiągnięcia w rozsądnym czasie – dzięki temu na dużym, medialnym wydarzeniu finałowym, już jesienią przyszłego roku, wyłonimy jednego zwycięzcę, który otrzyma nagrodę w postaci - 1 mln złotych!
Dlaczego rozproszenie energii jest dobrym pomysłem? Czy jest to bardziej korzystne ekonomicznie?
W tym przypadku, według mnie, najskuteczniejszy będzie efekt skali. Każdy z nas może dołożyć swoją cegiełkę do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza, ograniczenia smogu i redukcji emisji gazów cieplarnianych – zwiększenie wykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii. Opracowane w wyzwaniu rozwiązanie da możliwość dostępu do energii elektrycznej poza siecią, a przede wszystkim przyczyni się do oszczędności w gospodarstwach domowych. Nie musimy czekać na duże rozwiązania, jeśli każdy z nas zainstaluje takie rozwiązania u siebie w domu. Te drobne procenty zsumują się w wielką liczbę, która realnie może wpłynąć na poprawę jakości naszego życia.
Czy kolejnym krokiem po zebraniu tej rozproszonej energii jest wykorzystanie jej w elektromobilności?
Posiadanie własnej przydomowej elektrowni to chociażby możliwość ładowania własnego elektrycznego samochodu w domu. Może ona również wyprodukować nośnik energii, którym jest np. wodór, a ten może zostać wykorzystany do podgrzania domu lub jego elektryfikacji, nawet gdy wiatr przestanie wiać.
Czyli jednak wodór, nie energia elektryczna?
Wodór jest wykorzystywany w ogniwach paliwowych - jest więc to cały czas energia elektryczna. Wodór jest nośnikiem energii, który w łatwy sposób możemy przekształcić w energię elektryczną. Mówimy o rozwiązaniach w których nie spalamy wodoru bezpośrednio, lecz w efekcie reakcji elektrochemicznej łącząc się z tlenem wytwarzają energię elektryczną. To rozwiązanie może oczywiście znaleźć wykorzystanie w pojazdach, ale także i stacjonarnie. Dzięki instalacji takiego urządzenia każda rodzina może również zaoszczędzić sporą część domowego budżetu.
Jakie są najbliższe działania w ramach Wielkiego Wyzwania?
Chcielibyśmy przybliżyć wszystkim uczestnikom reguły gry oraz nasze oczekiwania wobec nich. 2 grudnia organizujemy w Warszawie spotkanie, na które zapraszamy wszystkie osoby zainteresowane inicjatywą. Rejestracja i więcej informacji dostępne są na stronie www.wielkiewyzwanie.ncbr.gov.pl