400 tys. rodzin będzie miało kłopoty ze spłatą kredytów? Zobacz dlaczego

Najstarszych klientów spośród największych banków w Polsce mogą mieć w przyszłości Nordea i BZ WBK. Według danych zawartych w zestawieniach opracowanych przez Comperia.pl banki te nie określają maksymalnego wieku, w którym nastąpi spłata ostatniej raty kredytu hipotecznego. Getin Noble Bank dopuszcza, że klient będzie spłacał kredyt jeszcze w wieku 80 lat.

W przypadku pozostałych banków ta granica waha się pomiędzy 70 a 75 lat. W praktyce więc w przypadku każdego z banków ich klienci mogą spłacać kredyt już po przejściu na emeryturę w wieku 67 lat. Niezależnie od tego, czy okres ten będzie wynosił 3 lata czy 13 lat, problem z domknięciem budżetu domowego może być dość spory.

W samym tylko programie _ Rodzina na swoim _ z przeszło 181 tys. kredytów udzielonych do końca 2012 roku, blisko 24 proc. było udzielone osobom w wieku 35 lat i więcej. To właśnie kredytobiorcy w tym wieku w wielu przypadkach mogą być narażeni na trudności ze spłatą kredytu w trakcie emerytury. Na koniec września 2012 łączna liczba wszystkich czynnych umów na kredyt hipoteczny wyniosła ponad 1,7 mln sztuk. Gdyby aż 24 proc. z nich było obarczone ryzykiem spłaty w okresie emerytury, problem braku środków na spłatę kredytu po przejściu na emeryturę mógłby dotyczyć nawet 400 tys. gospodarstw domowych.

Finanse rodziny dziś i w przyszłości

Załóżmy, że rodzina, w której oboje rodziców (mają po 35 lat) pracuje, bierze dziś kredyt hipoteczny na 40 lat. Łączny przychód netto gospodarstwa to 5 000zł, więc w wielu bankach bez problemu dostaliby kredyt na 350 tys. zł. Rata takiego kredytu wynosiłaby około 1,9 tys. zł. Zobaczmy jak by wyglądał ich miesięczny budżet tej rodziny dziś i w przyszłości.

W obecnych warunkach sytuacja rodziny mogłaby wyglądać dość komfortowo. Po spłacie kredytu i zaspokojeniu podstawowych potrzeb pozostaje jeszcze dość sporo na dodatkowe wydatki lub na oszczędności. W kolejnych latach zapewne będą obserwować zarówno wzrost ich przychodów jak wzrost wydatków. Przyjmijmy pewne uproszczenia, które pozwolą w przybliżeniu zaobserwować jak zmieni się podział budżetu. Załóżmy, że przychody i wydatki rosną w tym samym tempie. W tym czasie rata kredytu może pozostać na tym samym poziomie. W 2045 roku, tuż przed przejściem na emeryturę sytuacja finansowa rodziny może wyglądać bardzo dobrze. Po zaspokojeniu wszystkich wydatków w ich portfelach może jeszcze pozostać 42 proc. przychodów.

Tymczasem w momencie przejścia na emeryturę nagle może zabraknąć środków nie tylko na to by żyć na porównywalnym poziomie, ale by zaspokoić podstawowe potrzeby i zobowiązania. Do domknięcia się tylko podstawowego budżetu może braknąć ponad 1,3 tys. zł. Miesiąc wcześniej w kasie zostawało ponad 5,5 tys. zł po opłaceniu najważniejszych wydatków. Według dość optymistycznego kalkulatora opracowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej stopa zastąpienia (czyli stosunek emerytury do ostatniego wynagrodzenia) wyniosłaby 48 proc. Według ocen niektórych analityków liczba ta może wynosić nawet 20-30 proc. W takim przypadku sytuacja rodziny przedstawiałaby się jeszcze gorzej.

Kredytobiorcy, którzy wiedzą o tym, że będą spłacać kredyt hipoteczny jeszcze na emeryturze powinni zawczasu zaplanować jak uzupełnić brakującą część budżetu domowego. Banki udzielając kredytów analizują bieżącą sytuację klienta, ale nie wybiegają w przód o 30-40 lat by oceniać czy poradzi sobie ze spłatą kredytu na emeryturze. Jest to oczywiście trudne dziś do przewidzenia, ale bank ma zabezpieczenie w postaci nieruchomości, dlatego klient również powinien postarać się o zabezpieczenie spłaty kredytu.

Rodzina ze wspomnianego przykładu będzie spłacać kredyt na emeryturze jeszcze przez 8 lat. Aby móc sobie zapewnić po przejściu na emeryturę wypłatę dodatkowych środków w wysokości raty kredytu, powinni do 67 roku życia zgromadzić ponad 206 tys. zł. Oczywiście najprostszą metodą będzie inwestowanie choćby małych kwot. Takie inwestowanie mogą rozpocząć od razu lub nieco później, ale wtedy wysokość miesięcznych inwestycji powinna być większa.

W zależności od przyjętej strategii inwestycyjnej miesięczna kwota inwestycji może być różna. Jeśli rodzina zdecydowałaby się na strategię inwestycyjną, w której przewidywana stopa zwrotu wynosiłaby średniorocznie 5 proc., to rozpoczynając inwestycję od razu po uruchomieniu kredytu powinna inwestować około 220 zł.

Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/160/m254624.jpg ) ] (http://dom.money.pl/wiadomosci/poradniki/artykul/raport;money;pl;czy;warto;juz;kupowac;mieszkanie,249,0,1288185.html) *Raport Money.pl: Czy warto już kupować mieszkanie? * Ludzie z branży przekonują, że ceny mieszkań już nie spadną. Są pewni. Ale jest jeszcze perspektywa nowego programu rządu. W przypadku tej rodziny inwestowanie mogłoby być sfinansowane ze środków przeznaczonych na dodatkowe wydatki. Takie strategie inwestycyjne można realizować zarówno w funduszach inwestycyjnych jak i asset management. Warto przed rozpoczęciem inwestycji sprawdzić indywidualny profil inwestycyjny i zaplanować inwestycję tak by dobrać właściwą strategię inwestycyjną do swojej indywidualnej sytuacji. Dodatkowe oszczędzanie na emeryturę rodzina mogłaby również realizować w IKE czy IKZE.

Co jeśli rodzina chciałaby sobie zapewnić ten sam poziom życia na emeryturze? Przyjmując, że dodatkowe środki w wysokości 6 848 zł chce sobie wypłacać co miesiąc przez 15 lat, powinna zgromadzić ponad 1,5 mln zł. Aby mieć szansę to osiągnąć przy planowanej stopie średniorocznej 5 proc., przez najbliższe 32 lata rodzina powinna inwestować 1 645 zł, a przy stopie 9 proc. - 701 zł. W pierwszym przypadku kwota jest wyższa od kwoty, która dziś pozostaje rodzinie po podstawowych wydatkach. Tak więc nawet jeśli rodzina gdzieś w przyszłości spłaciłaby kredyt czy sprzedała mieszkanie np. zamieniając je na mniejsze, może się okazać, że uzupełnienie budżetu domowego nie będzie wcale proste.

Biorąc kredyt hipoteczny, czy podejmując zobowiązania finansowe, które będą obowiązywały również po przejściu na emeryturę warto od razu zabezpieczyć ich spłatę w przyszłości. To co dziś może stanowić akceptowalne obciążenie w postaci regularnej inwestycji w fundusze czy asset management, w przyszłości może stanowić ważne uzupełnienie dziury w domowym budżecie jaka powstanie po przejściu na emeryturę.

Autor jest marketing managerem w Money Makers