Produkcja przemysłowa w całej Unii Europejskiej skurczyła się w minionym roku o 11,5 proc. PKB państw Wspólnoty spadło w tym czasie o 1,3 proc., podobnie wzrosło bezrobocie. Polska należy do grupki państw, w których w tym czasie produkt krajowy rósł, a bezrobocie spadło.
Dziś przedstawiciele 27 państw Wspólnoty dyskutują w Brukseli nad planem pobudzania gospodarki zaproponowany przez Komisję Europejską. Jego wartość szacowana jest na 400 mld euro. Polskę będą reprezentować prezydentLech Kaczyńskii premierDonald Tusk.
Jak podaje Eurostat w całej Unii pod koniec 2008 roku w porównaniu z końcem 2007, produkcja przemysłowa skurczyła się o 11,5 proc. Największe załamanie nastąpiło w Estonii blisko 21 proc., w Hiszpanii ponad 19,5 proc., oraz w Szwecji - prawie 18,5 proc.
PKB spadło niemal w całej Unii, Polska jednym z nielicznych wyjątków
W IV kw 2008 roku w całej Wspólnocie zanotowano spadek o 1,5 proc., a w całym ubiegłym roku o 1,3 proc. Polska należy do nielicznej grupy w której produkt krajowy rósł. Mimo kryzysu największy wzrost zanotowano w Bułgarii 3,6 proc., u nas PKB wzrósł o 3,1 proc. tuż za nami uplasowały się Cypr 3 proc., Rumunia 2,9, oraz Słowacja 2,7 proc.
Jeżeli chodzi o bezrobocie, także należymy do bardzo nielicznych wyjątków
Od lutego 2008 roku do stycznia 2009 w Polsce bezrobocie spadło o 1 pkt. proc.. W podobnej sytuacji znaleźli się Bułgarzy i Słowacy. W tym czasie w całej UE bezrobocie wzrosło o 1,2 pkt. proc. Najgorzej z pracą jest na Łotwie, tam liczba bezrobotnych wzrosła dwukrotnie, o połowę bezrobocie urosło w Hiszpanii.
Bruksela chce rozruszać gospodarkę kosztem 400 mld euro
Wartość planu pobudzenia europejskiej gospodarki stanowi ok. 3,3 proc. PKB państw Unii Europejskiej. Środki pochodzące w zdecydowanej większości z budżetów krajowych, jak i z budżetów UE oraz Europejskiego Banku Inwestycyjnego mają pobudzić gospodarki państw unijnych.
Plan ma być wdrażany przez najbliższe dwa lata, ma wygenerować nowe inwestycje, pobudzić popyt, stworzyć nowe miejsca pracy.
Część planu, na którym możemy skorzystać, to projekty energetyczne
Swój sprzeciw zgłaszają wciąż trzy kraje: Niemcy, Rumunia i Portugalia. Francja także ma zastrzeżenia. Zdecydowana większość planu, to projekty energetyczne, na które KE chce wydać 3,9 mld euro, w tym 200 mln euro dla elektrowni w Bełchatowie i 80 mln euro dla terminalu gazowego LNG w Świnoujściu.
Reszta, czyli 1,1 mld euro, ma zgodnie z intencją KE trafić na europejską wieś - na rozwój internetu szerokopasmowego oraz na nowe wyzwania w europejskim rolnictwie (np. restrukturyzację sektora mlecznego).
Polska w liczbach
Inflacja
Bezrobocie
Zarobki
PKB
ac mt10"> [ ( http://static1.money.pl/i/c/gospodarka/g_pl_inflacja_1.png?2203 ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/inflacjabezrobocie/)
Niemcy są przeciwne od samego początku, gdyż jako największy płatnik do budżetu UE zapłaciłyby około 20 proc. kosztów realizacji inwestycji, czyli 1 mld euro. Protestują też przeciwko wpisaniu na listę projektu Nabucco (planowany gazociąg z regionu morza Kaspijskiego do UE przez Turcję), argumentując, że jego realizacja jest zbyt odległa w czasie, by miała związek z pilnym planem pobudzania gospodarczego, którego skutki UE powinna odczuć już w latach 2009-2010.
Z kolei Portugalia uważa, że lista zbytnio faworyzuje wschodnią Europę, i domaga się sfinansowania przez UE połączeń gazowych z Hiszpanią.
Kwestią sporną jest też samo finansowanie. Początkowo KE zapewniała, że będą to w większości środki niewykorzystane z puli na rolnictwo z 2008 r. Najnowsza propozycja zakłada, że 5 mld zostanie rozłożone na dwa lata: 2,6 mld pochodzić będzie z budżetu UE na rok 2009 i 2,4 mld na rok 2010. Niewykluczone jednak, że ciężar finansowania zostanie rozłożony na kolejny, trzeci rok - 2011.
Przywódcy krajów UE mają też poprzeć w Brukseli założenia reformy rynków finansowych, opartych na raporcie tzw. grupy de Larosiere'a, których celem jest uczynienie rynków i instytucji finansowych bardziej bezpiecznymi dla inwestorów.
KE liczy, że propozycje ekspertów (w tym Leszka Balcerowicza)
będą częścią stanowiska UE na spotkanie najbogatszych i najszybciej rozwijających się gospodarek świata G20 w Londynie 2 kwietnia.
| Pakiety antykryzysowe wdrażane do tej pory przez członków UE |
| --- |
| Polska: blisko 90 mld złotych ( 20 mld euro) * w tym są między innymi gwarancje bankowe, kredyty dla firm, dokapitalizowanie BGK, czy planowane dopłaty do kredytów hipotecznych. Większość planu istnieje jednak jak na razie tylko na papierze. Rząd debatuje na poszczególnymi projektami specustaw. *Wielka Brytania - 530 mld funtów (592 mld euro) Plan Londynu składa się z trzech części. Największe banki i kasy oszczędnościowe są dokapitalizowane kwotą 50 miliardów funtów. Bank of England, w ramach swojego planu poprawy płynności finansowej wpompuje w sumie na rynek finansowy 200 miliardów funtów. Kolejne 250 miliardów funtów to rządowe gwarancje dla zobowiązań banków. Rząd brytyjski ogłosił też wart 30 mld funtów, plan pomocy dla małych i średnich firm Francja - 366,5 mld euro Francja jako pierwsze państwo zorganizowała w październiku pomoc finansową dla swoich dużych banków. Na ratowanie sektora przeznaczy łącznie 360 miliardów euro. Francuskie
koncerny motoryzacyjne dostaną od państwa 6,5 mld euro. Niemcy - 550 mld euro Rząd Angeli Merkel dwukrotnie przeforsował w parlamencie projekty ustaw, które złożyły się na program antykryzysowy. Opiewający na około 500 mld euro program pomocy publicznej dla niemieckich banków przyjęto jeszcze w 2008 roku. Przyjęty na początku roku przez Bundestag drugi pakiet opiewa na 50 miliardów euro i przewiduje przede wszystkim inwestycje w infrastrukturę oraz szkoły. Irlandia, Holandia, Hiszpania i Portugalia: 82,5 mld euro Wsparcie sektora finansowego, szczególnie dofinansowanie banków. |
Jak podaje Eurostat, produkcja przemysłowa skurczyła się w całej Wspólnocie. Wprawdzie w Luksemburgu, Austrii i na Cyprze odnotowano niewielkie wzrosty pod koniec 2008 roku, to śmiało możemy mówić o załamaniu. W całej Unii pod koniec 2008 roku w porównaniu z końcem 2007, produkcja skurczyła się o 11,5 proc. Największe załamanie nastąpiło w Estonii blisko 21 proc., w Hiszpanii ponad 19,5 proc., oraz w Szwecji - prawie 18,5 proc.
Produkcja przemysłowa m/m w UE w 2008 roku (proc.) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kraj | 2008 01 | 2008 07 | 2008 08 | 2008 09 | 2008 10 | 2008 11 | 2008 12 |
Austria | -0,5 | -1 | 2,3 | -0,4 | -3,3 | -2 | 0,8 |
Belgia | 1,9 | 0,4 | 0,1 | -1,6 | -1,4 | -6,5 | -0,8 |
Bułgaria | 1 | 0 | -3,9 | 1,7 | -1,4 | -2,8 | -3,6 |
Cypr | -4,0 | 1,8 | -1,3 | -1,1 | 1,7 | -1,6 | 2,1 |
Czechy | -1,1 | -0,8 | -1,4 | 1,5 | -4,5 | -3,2 | -3,0 |
Dania | 4,5 | 2,3 | -2,4 | 0 | -0,6 | -4,6 | -0,2 |
Estonia | -1,0 | 0,3 | 0,4 | 0 | -5,7 | -7,8 | -2,4 |
Finlandia | -0,5 | 0,6 | -0,9 | -0,1 | -1,2 | -3,2 | -3,7 |
Francja | 0 | 1,3 | -0,3 | -0,7 | -3,8 | -2,8 | -1,8 |
Grecja | 0,3 | 1,3 | -0,6 | -2,8 | -0,6 | -2,0 | -1,4 |
Hiszpania | -0,8 | 2,0 | -2,2 | -2,3 | -2,4 | -2,4 | -3,5 |
Holandia | -7,2 | -2,0 | 1,4 | 2,3 | -1,9 | -3,0 | -1,2 |
Irlandia | -1,6 | -2,3 | 6,9 | -5,2 | -5,7 | 7,8 | -10,2 |
Litwa | 3,8 | 0,7 | -4,3 | 2,1 | -6,0 | -5,7 | 1,1 |
Luksemburg | -4,4 | 0,3 | 1,3 | -2,3 | -6,7 | -5,5 | 0,5 |
Łotwa | 1,2 | -0,7 | -2,3 | 1,6 | -3,4 | -3,6 | -2,5 |
Malta | - | - | - | - | - | - | - |
Niemcy | 0,6 | -1,5 | 3,0 | -3,4 | -1,9 | -3,9 | -4,9 |
Polska | 6,0 | -1,7 | -2,7 | 2,8 | -1,5 | -6,0 | -2,3 |
Portugalia | -2,0 | 2,6 | 0,5 | -2,3 | 1,1 | -7,0 | -2,2 |
Rumunia | 2,3 | -2,2 | -2,5 | 1,5 | -3,8 | -6,3 | -8,6 |
Słowacja | 4,8 | -0,7 | -3,1 | 5,4 | -3,0 | -7,1 | -12,7 |
Słowenia | -0,4 | -4,7 | 1,3 | 2,2 | -1,2 | -13,6 | -4,0 |
Szwecja | 0,3 | 0,4 | -1,6 | -1,8 | -2,5 | -2,7 | -4,1 |
Węgry | 0,1 | -0,5 | 0,7 | -2,3 | -2,3 | -2,1 | -15,1 |
Wielka Brytania | -0,4 | -0,5 | - 0,8 | -0,4 | -1,7 | -2,5 | -1,7 |
Włochy | 0,9 | -1,0 | 0,4 | -3,1 | -2,5 | -3,5 | -2,5 |
Unia Europejska | 0,1 | -0,6 | -0,1 | -1,5 | -1,8 | -2,3 | -2,6 |
Strefa euro | 0,1 | -0,6 | -0,6 | -1,5 | -2,1 | -2,4 | -2,3 |
_ źródło: Eurostat _
Kryzys odbił się na PKB całej UE i poszczególnych krajów, jednak tu sytuacja jest bardziej zróżnicowana. W IV kw 2008 roku w całej Wspólnocie zanotowano spadek o 1,5 proc., a w całym ubiegłym roku o 1,3 proc. Polska należy do nielicznej grupy w której produkt krajowy rósł. Mimo kryzysu największy wzrost zanotowano w Bułgarii 3,6 proc., u nas PKB wzrósł o 3,1 proc. tuż za nami uplasowały się Cypr 3 proc., Rumunia 2,9, oraz Słowacja 2,7 proc.
Produkt Krajowy Brutto w UE | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kraj | zmiana w 2008 roku, w porównaniu do poprzedniego kwartału (proc.) | zmiana w porównaniu do analogicznego kwartału 2007 roku (proc.) | ||||||
I | II | II | IV | I | II | III | IV | |
Austria | 0,5 | 0,2 | 0 | -0,2 | 2,5 | 2,1 | 1,4 | 0,5 |
Belgia | 0,4 | 0,3 | 0,1 | -1,3 | 1,9 | 1,9 | 1,2 | -0,5 |
Bułgaria | - | - | - | - | 7,0 | 7,1 | 6,8 | 3,6 |
Cypr | 1,0 | 0,8 | 0,6 | 0,6 | 4,1 | 4,0 | 3,5 | 3,0 |
Czechy | 1,0 | 1,0 | 0,9 | -0,6 | 4,9 | 4,6 | 4,2 | 1,0 |
Dania | -1,5 | 0,4 | -0,8 | -2,0 | -0,7 | 0,8 | -1,7 | -3,8 |
Estonia | -1,2 | -1,5 | -0,9 | -4,2 | 0,2 | -1,1 | -3,5 | -9,4 |
Finlandia | -0,3 | 0,1 | -0,3 | -1,3 | 2,6 | 1,9 | 1,0 | -1,8 |
Francja | 0,4 | -0,3 | 0,1 | -1,2 | 2,1 | 1,2 | 0,6 | -1,0 |
Grecja | 0,8 | 1,1 | 0,5 | 0,3 | 3,1 | 3,5 | 2,9 | 2,6 |
Hiszpania | 0,4 | 0,1 | -0,3 | -1,0 | 2,7 | 1,8 | 0,9 | -0,7 |
Holandia | 0,5 | -0,1 | -0,3 | -0,9 | 3,6 | 3,3 | 1,9 | -0,6 |
Irlandia | -0,3 | -0,6 | 1,2 | - | -1,2 | -0,7 | 0,1 | - |
Litwa | 0,2 | 0,2 | -0,3 | -1,3 | 7,0 | 4,7 | 2,1 | - 1,1 |
Luksemburg | - 0,8 | 1,5 | -1,4 | - | 0,9 | 2,4 | 0 | - |
Łotwa | -7,4 | 1,3 | 1,1 | - | 0,5 | -1,9 | -5,2 | -10,5 |
Malta | 0,2 | 1,0 | 0,1 | - | 3,1 | 3,6 | 2,5 | - |
Niemcy | 1,5 | -0,5 | -0,5 | -2,1 | 2,8 | 2,0 | 0,8 | - 1,6 |
Polska | 0,9 | 1,0 | 0,8 | 0,3 | 6,1 | 5,5 | 4,9 | 3,1 |
Portugalia | -0,3 | 0 ,3 | -0,1 | -2 | 0,9 | 0,6 | 0,5 | -2,1 |
Rumunia | - | - | - | - | 8,2 | 9,3 | 9,1 | 2,9 |
Słowacja | -3,3 | 1,9 | 1,9 | 2,1 | 9,3 | 7,9 | 6,6 | 2,7 |
Słowenia | 1,9 | 0,5 | 0,7 | - | 5,9 | 4,7 | 3,5 | - |
Szwecja | -0,6 | -0,5 | -1,0 | -2,4 | 2,0 | 0,8 | -0,5 | -4,4 |
Węgry | 0,5 | 0 | -0,5 | -1,0 | 1,4 | 1,5 | 0,5 | -1,0 |
Wielka Brytania | 0,4 | 0 | -0,7 | -1,5 | 2,6 | 1,7 | 0,2 | -1,9 |
Włochy | 0,4 | -0,6 | -0,6 | -1,8 | 0,3 | -0,4 | -1,1 | -2,6 |
Unia Europejska | 0,5 | -0,1 | -0,3 | -1,5 | 2,4 | 1,7 | 0,7 | -1,3 |
Strefa euro | 0,7 | -0,2 | -0,2 | -1,5 | 2,2 | 1,5 | 0,6 | -1,3 |
_ źródło: Eurostat _
Jeżeli chodzi o bezrobocie, należymy do bardzo nielicznych wyjątków. Mimo kryzysu od lutego 2008 roku do stycznia 2009 w Polsce bezrobocie spadło o 1 pkt. proc.. W podobnej sytuacji znaleźli się Bułgarzy i Słowacy. W tym czasie w całej UE bezrobocie wzrosło o 1,2 pkt. proc. Najgorzej z pracą jest na Łotwie, tam liczba bezrobotnych wzrosła dwukrotnie, o połowę bezrobocie urosło w Hiszpanii.
Bezrobocie w Unii Europejskiej (proc.) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kraj | 2008 02 | 2008 08 | 2008 09 | 2008 10 | 2008 11 | 2008 12 | 2009 01 |
Austria | 3,9 | 3,7 | 3,9 | 3,9 | 3,9 | 4,0 | 4,0 |
Belgia | 7,1 | 7,3 | 7,3 | 7,1 | 7,1 | 7,1 | 7,2 |
Bułgaria | 6,2 | 5,3 | 5,3 | 5,3 | 5,2 | 5,4 | 5,3 |
Cypr | 3,7 | 3,7 | 3,9 | 3,9 | 4,0 | 4,2 | 4,3 |
Czechy | 4,4 | 4,3 | 4,3 | 4,4 | 4,6 | 4,7 | 5,0 |
Dania | 3,2 | 3,3 | 3,4 | 3,6 | 3,7 | 4,0 | 4,3 |
Estonia | 4,5 | 6,0 | 6,5 | 6,8 | 7,2 | 7,7 | 8,6 |
Finlandia | 6,3 | 6,4 | 6,5 | 6,5 | 6,5 | 6,6 | 6,6 |
Francja | 7,6 | 7,7 | 7,8 | 7,9 | 8,1 | 8,2 | 8,3 |
Grecja | 7,8 | 7,5 | 7,5 | - | - | - | - |
Hiszpania | 9,3 | 11,7 | 12,3 | 13,0 | 13,7 | 14,3 | 14,8 |
Holandia | 2,8 | 2,7 | 2,8 | 2,8 | 2,8 | 2,8 | 2,8 |
Irlandia | 4,9 | 6,6 | 6,9 | 7,4 | 7,9 | 8,3 | 8,8 |
Litwa | 4,4 | 6,3 | 6,2 | 6,4 | 7,2 | 8,2 | 9,8 |
Luksemburg | 4,2 | 4,4 | 4,5 | 4,6 | 4,7 | 4,9 | 5,1 |
Łotwa | 6,4 | 7,4 | 7,9 | 8,4 | 9,3 | 10,6 | 12,3 |
Malta | 5,9 | 5,8 | 5,6 | 5,8 | 5,9 | 5,8 | 6,0 |
Niemcy | 7,6 | 7,2 | 7,2 | 7,2 | 7,2 | 7,2 | 7,3 |
Polska | 7,7 | 6,8 | 6,7 | 6,6 | 6,6 | 6,6 | 6,7 |
Portugalia | 7,6 | 7,9 | 7,8 | 7,8 | 7,8 | 7,9 | 8,1 |
Rumunia | 5,7 | 5,8 | 5,8 | - | - | - | - |
Słowacja | 10,1 | 9,3 | 9,2 | 9,2 | 9,4 | 9,5 | 9,8 |
Słowenia | 4,6 | 4,4 | 4,4 | 4,6 | 4,7 | 4,6 | 4,9 |
Szwecja | 5,8 | 6,1 | 6,4 | 6,7 | 7,0 | 7,1 | 7,4 |
Węgry | 7,7 | 7,9 | 7,9 | 8,0 | 8,3 | 8,5 | 8,6 |
Wielka Brytania | 5,1 | 5,8 | 5,9 | 6,1 | 6,2 | - | - |
Włochy | 6,7 | 6,7 | 6,7 | - | - | - | - |
Unia Europejska | 6,8 | 7,0 | 7,1 | 7,2 | 7,3 | 7,5 | 7,6 |
Strefa euro | 6,8 | 7,2 | 7,3 | 7,4 | 7,6 | 7,7 | 7,8 |
_ źródło: Eurostat _