Długi szpitali rosną mimo tego, że na służbę zdrowia wydajemy coraz to więcej pieniędzy - wynika z analizy danych finansowych przeprowadzonej przez Money.pl.
Wydatki na służbę zdrowia wzrosły przez ostatnie kilka lat aż o 70 procent. Przez ten czas zadłużenie szpitali nie tylko nie zmalało, ale wzrosło o połowę. Wzrosło _ tylko _ o połowę, bo w międzyczasie zostały częściowo oddłużone.
Stan wielu szpitali w Polsce systematycznie się pogarsza jakby wbrew regularnie zwiększającym się wydatkom na ochronę zdrowia. W 2000 roku na służbę zdrowia wydaliśmy ponad 29 miliardów złotych. W kolejnych latach fundusze te systematycznie rosły. W tym roku NFZ planuje wydać około 49 miliardów złotych.
W ciągu 8 lat wydatki na służbę zdrowia wzrosły więc aż o 70 procent.
Źródło: Narodowy Fundusz Zdrowia
87 procent tych środków pochodzi ze składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne - z pieniędzy co miesiąc odciąganych z naszych pensji. Około 9 procent jest z budżetu centralnego, a pozostałe 4 procent to środki pochodzące od samorządów.
Regularne zwiększanie wydatków na służbę zdrowia nie ma wpływu na długi szpitali. W 2007 roku były one dużo wyższe niż w 2000 roku, choć jednocześnie dużo niższe niż w 2004 roku. Chodzi o zobowiązania wymagalne, czyli takie, dla których upłynął termin płatności.
Są to należności, które należy spłacać w pierwszej kolejności - zgodnie z sądowymi nakazami spłaty długów, bądź komorniczymi egzekucjami. Jednak głównym powodem zmniejszenia zobowiązań wymagalnych nie było spłacenie długów przez szpitale, ale zastąpienie ich pożyczkami Skarbu Państwa.
Źródło: Ministerstwo Zdrowia
Należy zaznaczyć, że w połowie 2007 roku ponad połowa szpitali wcale nie miało żadnych zobowiązań wymagalnych. Ponad 2,7 miliarda złotych długów wypracowała tylko połowa z istniejących szpitali.
W Polsce zarejestrowane są 742 szpitale - wynika z danych Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia. Najwięcej z nich znajduje się w województwach: mazowieckim, dolnośląskim i małopolskim. Wśród nich są 153 placówki niepubliczne.
Jednak poza zobowiązaniami wymagalnymi, szpitale mają też _ zwykłe _ długi. Według sondażu TNS OBOP, w ciągu ostatnich trzech lat zadłużenie szpitali wzrosło o ponad 20 procent. Co dziesiąty szpital swoją sytuację finansowa ocenia jako bardzo złą, a w co drugim w 2006 roku koszty przekroczyły przychody.
Powodem większych wydatków są wzrosty wynagrodzeń personelu, koszty operacyjne oraz zużycie materiałów i energii.
Należy przy tym pamiętać, że szpital w pierwszej kolejności musi spłacić zobowiązania wymagalne, a dopiero potem może spłacać długi bieżące. W efekcie zadłużenie zamiast maleć, rośnie.
Źródło: TNS OBOP
Ministerstwo Zdrowia kilka razy przeprowadzało już proces oddłużania szpitali. Pierwsze oddłużenie miało miejsce po przeprowadzeniu reformy służby zdrowia w 1999 roku. Utworzono wtedy kasy chorych.
Reforma zakładała, że pieniądze będą otrzymywać placówki cieszące się największą popularnością pacjentów. W celu wyrównania szans, wszystkie szpitale oddłużono. Skarb Państwa przejął 7 miliardów złotych długów. Jednak szpitale znowu zaczęły się zadłużać.
Kolejnym etapem uzdrawiania służby zdrowia było zastąpienie w 2004 roku kas chorych Narodowym Funduszem Zdrowia. Za czasów ministra zdrowia Mariusza Łapińskiego powstała jedna scentralizowana instytucja zajmująca się rozdziałem pieniędzy.
Od 2004 roku NFZ zajmuje się wycenianiem i kontraktowaniem świadczeń w szpitalach. Od tego momentu obserwujemy wzrost zadłużenia ogólnego szpitali. Jednym z powodów była tzw. ustawa 203, uchwalona w 2000 roku. Wymuszała ona na placówkach służby zdrowia podwyżki dla personelu o 203 złote. Zadłużenie ogólne w 2005 roku wynosiło 10 miliardów 273 miliony złotych, przy 9 miliardach 450 milionach rok wcześniej.
W kwietniu 2005 roku rząd przyjął ustawę o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych ZOZ-ów. Umożliwiała ona publicznym szpitalom zaciąganie pożyczek z budżetu państwa na spłatę zaległych zobowiązań. Jednocześnie ustawa umożliwiała szpitalom umorzenie zobowiązań publicznoprawnych po zakończeniu procesu restrukturyzacji.
| Regiony ze szpitalami najbardziej i najmniej zadłużonymi | ||
|---|---|---|
| * * | najbardziej zadłużone | najmniej zadłużone |
| 1. | dolnośląskie (700,5 mln zł) | opolskie (14,0 mln zł) |
| 2. | mazowieckie (399,7 mln zł) | warmińsko-mazurskie (47,8 mln zł) |
| 3. | lubuskie (366,7 mln zł) | podlaskie (70,3 mln zł) |
Źródło: Ministerstwo Zdrowia