Zmiany w prawie w 2014 roku. Sprawdź, jak odbiją się na twojej kieszeni

Od 1 stycznia w górę pójdzie pensja minimalna, a zasiłki rodzinne otrzyma więcej osób. Z jednej strony wróci możliwość pełnego odpisu VAT od aut z kratką, ale wzrośnie akcyza na alkohol i tytoń. Młodzi uzyskają finansowe wsparcie z kasy państwa na zakup mieszkania w ramach MdM, ale zniknie możliwość uzyskania kredytu na 100 procent wartości kupowanego lokum. Bardzo istotne finansowo będą zmiany w systemie emerytalnym, a szczególnie przeniesienie części kapitału z OFE do ZUS.

• Zmiany w emeryturach i rentach. Kliknij i zobacz, o ile wzrosną i co się zmieni w OFE
• Ceny alkoholu i papierosów w górę i powrót _ aut z kratką _. Szczegóły znajdziesz tutaj
• Rusza MdM, ale znikają kredyty na 100 procent wartości nieruchomości. Kliknij tutaj
• Zmiany w rozliczaniu VAT. To czeka budujących i remontujących oraz handlujących
• *Zmiany na drogach - obowiązkowe odblaski dla pieszych i wyższe kary za brak OC *

Od 1 stycznia 2014 roku minimalna pensja wyniesie 1680 zł brutto, czyli wzrośnie o 80 zł (teraz wynosi 1600 zł brutto). Taką kwotę ustalono na posiedzeniu rządu w rozporządzeniu z 11 września 2013 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2014 r. (DzU z 13.09.2013 r., poz. 1074). Oznacza to, że pracodawcy nie mają prawa płacić osobom zatrudnionym na całym etacie niższych pensji niż ta, ustalona przez rząd.

Dla osób, które podejmują pierwszą pracę, minimalna pensja wyniesie 1344 zł brutto (w 2013 roku wynagrodzenie dla osób podejmujących pierwszą pracę to 1280 zł brutto).

Wyższa płaca minimalna oznacza, że wyższe będą też inne świadczenia z nią powiązane. Wzrośnie dodatek za pracę w nocy, czyli między godziną 21.00 a 7.00. Taka dopłata wyniesie 20 proc. stawki godzinowej (wylicza się ją na podstawie wynagrodzenia minimalnego).

Wzrośnie też maksymalna odprawa - do 25 200 zł brutto, bo jest to równowartość 15 pensji minimalnych (czyli 15 x 1680 zł brutto).

Dodatkowo zmiany dotyczyć będą zarejestrowanych bezrobotnych. Każdy będzie miał swojego doradcę w urzędzie pracy. Będzie to pracownik urzędu, który zajmie się bezrobotnym od chwili rejestracji do czasu znalezienia pracy.

Ta sama zasada będzie dotyczyć pracodawców poszukujących pracowników. Jeden pracownik urzędu pracy będzie prowadził ich sprawy. Pracodawcy, którzy zatrudnią osobę bezrobotną w wieku powyżej 50 lat, będą mogli otrzymać dofinansowanie do wynagrodzenia. Urząd ma też wspierać pracodawców zatrudniających młode osoby długo poszukujące zatrudnienia.

Bezrobotny będzie mógł uzyskać do 70 tys. zł wsparcia na nową działalność gospodarczą, ale będzie to pożyczka, więc trzeba będzie ją zwrócić. Okres spłaty będzie dość długi - aż 7 lat.

Prawnym zabezpieczeniem spłaty ma być weksel własny i poręczenie dwóch osób fizycznych (żyrantów). Poza tym będzie preferencyjne oprocentowana, dużo niżej niż kredyt bankowy.

Zasiłki rodzinne są przyznawane na tzw. okres zasiłkowy. Trwa on od 1 listopada 2013 do 31 października 2014 roku. Przypominamy, że w tym okresie zasiłek rodzinny otrzymują ci, których zarobki w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekraczają 539 zł netto lub 623 zł, jeśli w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne.

W kolejnym okresie zasiłkowym, czyli od 1 listopada 2014 do 31 października 2015 roku wzrośnie jednak kryterium dochodowe. To oznacza, że także rodziny z nieco wyższym dochodem niż poprzedni, będą mogły uzyskać zasiłek rodzinny z opieki społecznej.

Nowe kwoty uprawniające do zasiłku będą wynosić: 574 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie lub 664 zł netto, jeśli jest w rodzinie niepełnosprawne dziecko.

Zasiłek rodzinny jest jednym ze świadczeń wymienionych w ustawie z dnia 2 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych. Wysokość zasiłku od 1 listopada 2012 roku wynosi miesięcznie 77 zł na dziecko do ukończenia 5 roku życia, 106 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia i do ukończenia 18 roku życia oraz 115 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia i do ukończenia 24 roku życia. Te stawki w przyszłym roku nie zmienią się.

Tak jak w latach ubiegłych, zasiłek rodzinny w 2014 roku może zostać powiększony o kwoty, których wysokość przedstawiliśmy w tabeli.

Od nowego roku będzie można składać wnioski do pomocy społecznej przez internet. Dzięki uruchamianemu w grudniu portalowi Emp@tia, sprawy związane z zasiłkami będzie można załatwić online. Portal jest dostępny pod adresem www.empatia.mpips.gov.pl. System był testowany w gminach w województwach łódzkim i świętokrzyskim.

Uchwalona przez parlament i podpisana przez prezydenta ustawa przewiduje, że przyszli emeryci będą mogli wybrać, czy chcą przekazywać część składki do OFE, czy całość do ZUS. Od 1 kwietnia do 31 lipca 2014 roku będzie można złożyć w ZUS oświadczenie o przekazywaniu składek do Otwartych Funduszy Emerytalnych. Podobne deklaracje będzie można złożyć także w 2016 roku, a następnie co cztery lata.

Z OFE do ZUS mają zostać przeniesione obligacje Skarbu Państwa. W te papiery, jak i w inne instrumenty dłużne gwarantowane przez Skarb Państwa, OFE nie będą mogły już inwestować.

Ponadto przez 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego środki z OFE mają być stopniowo przenoszone na fundusz emerytalny FUS i ewidencjonowane na prowadzonym przez ZUS subkoncie (tzw. suwak bezpieczeństwa). Wypłatą emerytur będzie zajmował się ZUS. Po osiągnięciu wieku emerytalnego środki stanowiące podstawę wyliczenia emerytury będą przez trzy lata podlegać dziedziczeniu.

Ustawa o zmianach w OFE została uchwalona na początku grudnia i przekazana do prezydenta Bronisława Komorowskiego. Prezydent ją podpisał, ale też skierował do Trybunału Konstytucyjnego. Zatem wchodzi ona w życie, a w zależności od tego, co ustali TK, będzie być może modyfikowana.

Waloryzacja rent i emerytur odbywa się z automatu. Wysokość podwyżek świadczeń zależy m.in. od inflacji. Od 1 marca 2014 roku wzrosną świadczenia dla rencistów i emerytów, bo będzie kolejna waloryzacja - o około 2,14 proc. Jest to minimalny poziom, jaki nakazują przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zatem podwyżka świadczeń nie będzie zbyt wysoka.

Świadczenia z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i najniższa renta rodzinna tzw. wypadkowa wyniosą: 1018,72 zł (obecnie 997,38 zł).

Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku np. z chorobą zawodową ma wzrosnąć do 781,88 zł (z obecnych 765,50 zł). Wzrośnie świadczenie przedemerytalne do 996,66 zł (o ponad 20 zł, z obecnych 975,78 zł).

Renta socjalna zostanie podwyższona do kwoty 713,11 zł (obecnie to 698,17 zł). W ramach marcowej waloryzacji podwyższone zostaną też kwoty dodatków do świadczeń, m.in. dodatek pielęgnacyjny. Ten ostatni wzrośnie z 203,50 zł miesięcznie obecnie, do 207,85 zł w 2014 roku.

Podstawą prawną jest rozporządzenie Rady Ministrów z 16.07.2013 r. w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2014 r. (DzU z 2013 r. poz. 816).

Niektóre osoby prowadzące własne firmy i zatrudniające pracowników, będą od 1 stycznia płacić wyższe składki do ZUS. Dotyczy to tych pracodawców, którzy płacą pracownikom minimalne wynagrodzenie. Ponieważ ono rośnie, wzrastają też składki.

Od 1 stycznia wzrośnie akcyza na wyroby spirytusowe i tytoniowe. Z pewnością pociągnie to za sobą wzrost cen. Czeka nas podwyższenie o 15 proc. akcyzy na alkohol. Resort szacuje, że podwyżka w tej skali przełoży się na wzrost ceny alkoholu 40-procentowego o około 1,8 zł brutto za pół litra.

Wzrost akcyzy na wyroby tytoniowe zaplanowano na poziomie 5 proc. Ministerstwo Finansów tłumaczyło koniecznością, aby w 2018 roku osiągnąć minimum wymagane przepisami UE. Zgodnie z nimi do tego czasu akcyza ma stanowić 60 proc. średniej ważonej ceny papierosów, nie mniej jednak niż 90 euro za tysiąc sztuk.

Resort przewiduje, że podwyżka może spowodować wzrost cen paczki papierosów średnio o około złotówkę. Jednocześnie fiskus liczy na wpływy wyższe o 780 mln zł w porównaniu z dochodami osiągniętymi w 2012 roku.

Od 1 stycznia samochody firmowe będą o 23 procent tańsze niż w cenniku. Przedsiębiorcy będą mogli sobie też odliczyć część kosztów paliwa. Chodzi tu tylko o samochody o masie do 3,5 tony z homologacją ciężarową. Jak to możliwe?

To przez kiepski refleks rządu, który nie zdążył załatać luki w prawie podatkowym. Taka możliwość będzie jednak tylko przez najwyżej kilka miesięcy i jest wynikiem luki prawnej. 31 grudnia kończy się okres przejściowy, ustalony w pierwszej decyzji derogacyjnej, czyli zgodzie Brukseli na odstąpienie od unijnej dyrektywy.

Wprawdzie ministerstwo finansów już kilka miesięcy temu złożyło drugi wniosek derogacyjny, umożliwiający odpisanie od zakupu lub leasingu samochodu osobowego dla firmy 50 procent VAT, ale nie więcej niż 8 tysięcy złotych (obecnie jest to 60 procent, ale nie więcej niż 6 tysięcy złotych). Jednak dopiero 13 grudnia został on zaakceptowany przez Komisję Europejską i czeka na aprobatę Rady Unii Europejskiej. Potem, już w Polsce, będzie musiał jeszcze przejść proces legislacyjny. Może to potrwać nawet kilka miesięcy.

Druga decyzja derogacyjna ma obowiązywać do końca 2018 roku. Oprócz odliczenia 50 procent VAT od zakupu auta, zniżka dotyczyć będzie także kupna paliwa (obecnie nie ma takiej możliwości) oraz wydatków eksploatacyjnych, takich jak: naprawa, zakup opon, części czy też niezbędnych płynów (obecnie możliwe jest pełne odliczenie VAT). Zmiany zyskały wspólną nazwę 3x50 proc.

Od 1 stycznia do czasu nowelizacji ustawy w Polsce będą jednak częściowo obowiązywały przepisy z 2004 roku, pozwalające odliczyć pełny VAT za tak zwane auta z kratką, a częściowo unijne rozporządzenie, precyzujące, które samochody można zarejestrować jako ciężarowe.

Większość zapytanych dilerów ma już gotową ofertę dla tych, którzy chcą bezpiecznie skorzystać z nieoczekiwanego prezentu od fiskusa. Modele, które na pewno spełniają wymogi homologacji ciężarowej od 1 stycznia 2014 (za co ręczą producenci) i będą podlegać całkowitemu odliczeniu VAT. Wśród tych producentów są między innymi: Audi, Ford, BMW, Hyundai, Kia, Mercedes, Skoda czy Volvo.

Na przykład w Skodzie Fabii - dziś najpopularniejszym samochodzie kupowanym przez polskie firmy - to 500 złotych, a w dowolnym Volvo już 2,5 tysiąca. Po wejściu w życie drugiej decyzji derogacyjnej, odliczenie VAT dotyczyć będzie już wszystkich modeli, a nie tylko tych spełniających warunki homologacji ciężarowej.

Okazuje się także, że o ile w przypadku najdroższych samochodów oszczędności na początku roku mogą być duże, to przy tańszych różnica ceny jest niewielka. Na tyle, że przerabianie ich _ pod kratkę _ może okazać się w ogóle nieopłacalne.

Młodzi otrzymają pomoc państwa na zakup pierwszego mieszkania lub domu, jednak jedynie z rynku pierwotnego. To założenia ustawy, którą przyjęto jesienią, a która zacznie działać od stycznia 2014 roku. Celem projektu Mieszkanie dla Młodych (MdM) jest wsparcie osób do 35. roku życia w zakupie pierwszego nowego mieszkania. Ma ono polegać na dofinansowaniu wkładu własnego oraz spłacie części kredytu.

Według projektu rodzina bezdzietna i singiel dostaną od państwa 10 proc. ceny mieszkania. Jeśli rodzina lub osoba samotna ma potomstwo, dofinansowanie wyniesie 15 proc. Jeżeli w ciągu pięciu lat od zakupu lokalu urodzi się trzecie bądź kolejne dziecko - można będzie liczyć na dodatkowe 5 proc. Dopłatą mają być objęte maksymalnie 50 m kw. mieszkania lub domu o powierzchni odpowiednio do: 75 m kw. i 100 m kw.

Rodziny bezdzietne i single będą mogli dostać 10 proc. dopłaty. Rodziny lub osoby samotnie wychowujące jedno lub więcej dzieci - 15 proc., a jeżeli w ciągu pięciu lat od zakupu lokalu na świat przyjdzie trzecie lub kolejne dziecko, to będą mogli dostać dodatkowo 5 proc. Nowością projektu w porównaniu z _ Rodziną na Swoim _ jest fakt, że dopłata może być wliczana do wkładu własnego, wymaganego przez banki do udzielenia kredytu.

Wsparcie państwa dla osób budujących dom systemem gospodarczym miałoby polegać natomiast na możliwości odzyskania części VAT za materiały użyte do budowy. Zgodnie z ustawą, przyszłoroczne wydatki na wyroby budowlane ponoszone przez pozostałe osoby nie będą już podlegały częściowemu zwrotowi podatku VAT.

Do współpracy z BGK zgłosiły się już banki, za pośrednictwem których będą udzielane kredyty. BGK chce podpisać umowy z minimum 16 bankami. Warto przy tym pamiętać, że dopłaty do kredytów będą realizowane w programie MDM z uwzględnieniem rocznego budżetu. Rząd chce przeznaczyć w latach 2014 - 2018 od 600 do 762 mln złotych na dopłaty.

źródło: Ministerstwo Finansów

Przekroczenie rocznych limitów pomocy mieszkaniowej może nieść za sobą istotne konsekwencje. Po wykorzystaniu 95 proc. środków, jakie zostały przewidziane na dopłaty, Bank Gospodarstwa Krajowego zakończy nabór wniosków w danym roku. Akcja kredytowa w ramach MDM zostanie od następnego dnia wstrzymana.

Osoby chcące skorzystać z programu Mieszkanie dla Młodych muszą także pamiętać o uciążliwych zakazach, które dotyczą zarówno nabywania praw do kolejnych nieruchomości, jak i sposobu wykorzystania dotowanego lokum.

Zakazy te mają obowiązywać w trakcie pięciu kolejnych lat od daty przeniesienia własności domu lub lokalu. Przed upływem tego okresu, osoba korzystająca z programu MDM nie będzie mogła:

• użyczyć lub wynajmować zakupionej nieruchomości
  • użytkować nieruchomości w taki sposób, który uniemożliwia zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych
  • zbywać prawa własności (lub współwłasności) kredytowanej nieruchomości
  • nabywać prawa własności (współwłasności) do kolejnej nieruchomości mieszkalnej (poza dziedziczeniem)
  • nabywać spółdzielczego własnościowego prawa do nieruchomości mieszkalnej (poza dziedziczeniem)

Jeśli któryś z powyższych zakazów zostanie złamany, wówczas trzeba będzie liczyć się z sankcjami. Po ujawnieniu takiego nieodpowiedniego zachowania, bank będzie mógł zażądać zwrotu części dopłaty. Również uczestnicy MdM-u, którzy w ciągu trzydziestu dni nie powiadomią kredytodawcy o utracie prawa do dopłaty, muszą liczyć się z dodatkową karą.

_ _

Kwota dopłaty, jaka będzie zwracana do BGK, zostanie ustalona z zastosowaniem poniższego wzoru: zwrot jednorazowej dopłaty = kwota wypłaconej dopłaty x (liczba pełnych miesięcy do upływu pięcioletniego terminu/60 m-cy)

Niedopełnienie obowiązków informacyjnych wobec banku będzie skutkowało obowiązkiem niezwłocznego przekazania całej kwoty (czyli części dopłaty, jak i odsetek ustawowych). Pozostali uczestnicy MdM, będą mogli skorzystać z dwumiesięcznego terminu wpłaty. Jego naliczanie rozpocznie się z dniem, w którym kredytobiorca złamał jedną z ustawowych zasad.

Ogłoszone wartości przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 metra kwadratowego budynków mieszkalnych przez piętnaście urzędów wojewódzkich, pozwalają na wyznaczenie limitów cenowych programu _ Mieszkanie dla Młodych _, jakie będą obowiązywały w I kwartale 2014 roku. Wnioski nie są pocieszające dla młodych ludzi z największych miast.

Poniższe zestawienie prezentuje relację między limitami cenowymi programu MdM, a przeciętnym kosztem zakupu nowego mieszkania na rynku pierwotnym. Podane wartości dotyczą mieszkań, których powierzchnia nie przekracza 80 mkw.

W tabeli uwzględniono limity MdM-u, jakie będą obowiązywać niemal we wszystkich stolicach województw. Wyjątkiem jest Gdańsk, gdyż z uwagi na inny cykl publikacji danych statystycznych, kryteria cenowe dla tego miasta (jak i całego województwa pomorskiego) będą znane dopiero z końcem 2013 roku. W tabeli umieszczono zatem szacunkową wartość gdańskiego limitu.

Okazuje się, że największe trudności ze znalezieniem mieszkania spełniającego kryteria MdM-u, będą miały osoby chcące kupić mieszkanie w Krakowie, Wrocławiu i Warszawie. Różnica między limitem MdM, a ofertową ceną mieszkania na rynku pierwotnym wynosi odpowiednio: 29,79 proc., 29,74 proc. oraz 26,03 proc..

Jednak nie tylko we wspomnianych trzech miastach będzie widoczna duża rozbieżność, między ceną ofertową a limitami MDM. Także w innych miastach jest ona wyraźnie widoczna, jak na przykład w Białymstoku, Lublinie czy Toruniu. Nieco lepiej, ale wciąż kiepsko wygląda sytuacja w Poznaniu, Szczecinie i Kielcach.

Najlepiej natomiast prezentują się: Gorzów Wielkopolski, Zielona Góra i Łódź. W tych miastach limity MDM-u są wyraźnie wyższe od przeciętnych cen zakupu nowych nieruchomości. Wydaje się jednak, że najbardziej skorzystają mieszkańcy Łodzi, gdyż w pozostałych miastach występuje dość ograniczona podaż mieszkań spełniających narzucone przez MDM kryteria.

Od przyszłego roku kupujący mieszkanie lub dom mogą potrzebować nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych wkładu własnego. Koniec możliwości zaciągania kredytu na sto procent wartości mieszkania ma ograniczyć ryzyko kredytowe.

Wedle rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego od 1 stycznia 2014 roku maksymalna wartość LtV (loan-to-value), czyli stosunku ceny nieruchomości do wartości kredytu udzielanego przez bank, nie będzie mogła przekraczać 95 proc. Z upływem czasu minimalna kwota wkładu własnego będzie rosła: w roku 2015 zwiększy się z 5 proc. do 10 proc., rok później do 15 proc., a w roku 2017 osiągnie 20 proc., tym samym zmniejszając LtV do 80 proc.

Źródło: KNF

Kredyt nie będzie mógł być zaciągnięty na dłużej niż 35 lat, przy czym klientom rekomendowane będą kredyty na okres nie dłuższy niż 25 lat. Po roku 2016 uzyskanie kredytu na 90 proc. ceny będzie możliwe pod warunkiem posiadania odpowiedniego ubezpieczenia lub zabezpieczenia w formie blokady środków na koncie czy zastawu w papierach dłużnych. Trzeba będzie więc dysponować funduszami, choć niekoniecznie przeznaczać je na zakup nieruchomości.

Według analizy AMRON-SARFiN w II kwartale 2013 roku kredyt na 100 proc. ceny mieszkania zawarło stosunkowo niewielu kupujących, a większość nowo zaciąganych kredytów miała wartość LtV poniżej 80 proc.

Wkład własny, jaki przyjdzie zapłacić kupującym nieruchomość, będzie przez 4 lata systematycznie rósł. Osoby zainteresowane kupnem nieruchomości w Poznaniu, przy średniej cenie transakcyjnej - ok. 285 tys. będą musiały zainwestować 14 tys. zł własnych funduszy w przyszłym roku oraz aż 57 tys. zł trzy lata później.

Przykładowo w Warszawie, gdzie przeciętna cena zawarcia umowy na kupno mieszkania to 400 tys. zł, kupujący będą potrzebowali jeszcze większego kapitału. W roku 2014 wkład własny wyniesie 20 tys. zł, trzy lata później już 80 tys. zł.

Jak tłumaczy Komisja Nadzoru Finansowego, wymaganie wkładu własnego w transakcji kupna mieszkania ma za zadanie podnieść bezpieczeństwo zarówno kredytobiorców, jak i samych banków. Niższa rata oznacza większe możliwości spłaty i mniejsze ryzyko zagrożenia kredytu, a właśnie problemy z przelewem kolejnych rat doskwierają najbardziej.

Chociaż różnice w marżach są niewielkie, różnice w kwocie kredytu mają znaczenie dla kieszeni spłacających. W przypadku zobowiązania na 25 lat opiewającego na 300 tys. zł i 100 proc. LtV rata sięga 1567 zł. Dla kredytu z LtV w wysokości 95 proc. jest o 100 zł niższa. Przy wkładzie własnym na poziomie 20 proc. kredytobiorca co miesiąc zapłaci aż o 340 zł mniej.

Z danych KNF wynika, że liczba kredytów zagrożonych rośnie. W 2011 roku odsetek tych, w przypadku których spłata była opóźniona, wyniósł 5,5 proc. W II kwartale 2013 roku - już 7 proc. Najszybciej z nich rośnie liczba kredytów z opóźnieniami spłaty przekraczającymi 10 tygodni.

Począwszy od 1 stycznia 2014 roku zwrot podatku VAT za materiały budowlane przysługiwać będzie wyłącznie w związku z budową własnego, pierwszego domu. Od tej daty nie obowiązują dotychczasowe zasady zwrotu podatku VAT osobom, które miały do niego prawo. Osoby te zachowują natomiast możliwość wykazania ulgi na starych zasadach (prawa nabyte), ale już nie mogą tak jak dotychczas kupować towarów i usług z myślą o odliczaniu VAT.

Podatnicy, którym od 2014 przysługuje zwrot VAT na nowych zasadach, korzystać mogą z niego w związku z budową domu jednorodzinnego albo nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny.

• przedsięwzięcie było realizowane na podstawie pozwolenia na budowę wydanego po dniu 1 stycznia 2014 r. Powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, nie przekracza odpowiednio: 75 m2 i 100 m2, 85 m2 i 110 m2 - w przypadku gdy osoba fizyczna w dniu wydania pozwolenia na budowę, wychowywała przynajmniej troje dzieci spełniających warunki dotyczące wieku, stopnia niepełnosprawności lub kontynuacji edukacji.
  • osoba fizyczna do końca roku kalendarzowego, w którym wydano pozwolenie na budowę lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, nie ukończyła 36 lat - w przypadku małżonków - warunek dotyczy młodszego z małżonków. Do dnia złożenia wniosku o zwrot wydatków osoba fizyczna nie była: właścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego, osobą, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny, właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny
  • z wyłączeniem domu jednorodzinnego albo lokalu mieszkalnego, co do których przysługuje zwrot. Warunek ten dotyczy obojga małżonków.

Zwrot VAT nie będzie dotyczył remontu lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego. Nie będzie również dotyczył wydatków związanych również z remontem lokalu mieszkalnego (przystosowaniem lokalu do potrzeb mieszkaniowych). Taki zwrot uzyskać mogą wyłącznie podatnicy, który dokonują budowy domu jednorodzinnego, ale już nie mieszkania w bloku. Nie ma zatem również podstawy do zwrotu dla wynajmujących, którzy remontują lokal na własne cele mieszkaniowe.

Nie ma również możliwości występowania o zwrot VAT w związku z inwestycjami nie wymagającymi pozwolenia na budowę. Oznacza to, że nadbudowa i rozbudowa musi być prowadzona zgodnie z warunkami prawo budowlane oraz być prowadzona podstawie takiego pozwolenia.

Kwota zwrotu dla stawki 23 proc. wynosi 65,22 proc. kwoty VAT określonej na fakturze, nie więcej niż 12,097 proc. x (70 m x cena 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, przyjmowana na potrzeby obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów oszczędnościowych na książeczkach mieszkaniowych, ostatnio ogłoszona przed kwartałem złożenia wniosku o zwrot wydatków).

W przypadku gdyby faktury miały inną stawkę VAT (22 proc., 24 proc., 25 proc.) przysługują inne limity zwrotu. W przypadku małżonków kwota zwrotu dotyczy łącznie obojga małżonków, limitu nie podwaja się.

Nowe zasady nie wskazują, że limit ten przysługuje w terminie 5 lat licząc od dnia złożenia pierwszego wniosku o zwrot. Limit dotyczyć będzie zatem podejmowanej przez podatnika inwestycji.

W przyszłym roku sprzedawcy nie będą mogli odraczać momentu powstania obowiązku podatkowego na kolejny miesiąc. Kupujący zaś później odliczą podatek naliczony. Nowe przepisy ustawy o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2014 roku.

Ci pierwsi mogą obecnie odroczyć moment powstania obowiązku podatkowego w zależności od tego, kiedy wystawią fakturę. Obowiązek powstaje bowiem z chwilą sporządzenia tego dokumentu, ale nie później niż 7. dnia, licząc od wydania towaru lub wykonania usługi. Jeśli więc sprzedaż nastąpiła 29 marca, a sprzedawca wystawił fakturę 2 kwietnia, to obowiązek podatkowy powstanie w kwietniu, a VAT trzeba rozliczyć w deklaracji za kwiecień.

Od przyszłego roku obowiązek podatkowy będzie co do zasady powstawał w momencie dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi (czyli w naszym przykładzie powstałby w marcu). Nie będzie więc możliwości jego przesunięcia na skutek późniejszego wystawienia faktury. Innymi słowy, nawet jeśli zostanie ona wystawiona w kolejnym miesiącu (zgodnie z przepisami, które będą obowiązywały od 1 stycznia 2014 roku, fakturę można wystawiać do 15. dnia miesiąca po miesiącu dostawy lub wykonania usługi), to nie wpłynie to na moment powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy.

Klientów bardziej jednak zainteresują zmiany dotyczące odliczania podatku naliczonego. Teraz prawo do odliczenia VAT uzyskujemy w chwili otrzymania faktury, przy czym nie wcześniej niż z chwilą wykonania usługi lub dostawy towaru.

Obecnie dla np. usług budowlanych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usługi. Jeżeli zatem została ona wykonana 20 października, ale płatność nie została jeszcze zrealizowana, obowiązek podatkowy powstanie po upływie 30 dni, tj. 19 listopada. Jednocześnie zgodnie z przepisami wykonawczymi usługodawca może wystawić fakturę do 30 dni przed powstaniem obowiązku podatkowego.

Jeżeli zatem faktura zostanie wystawiona w październiku i w tym miesiącu otrzyma ją usługodawca, to będzie mógł odliczyć VAT jeszcze w rozliczeniu za październik (podczas gdy obowiązek podatkowy powstanie w listopadzie). Nowe przepisy wyeliminują to zjawisko.

Zmiana od 2014 roku polega na przyjęciu, że prawo do odliczenia pojawia się z chwilą powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy. W dalszym ciągu skorzystać z tego uprawnienia można będzie dopiero po otrzymaniu faktury.

Przykładowo więc, jeśli sprzedaż towaru nastąpiła 12 listopada, a sprzedawca wystawił fakturę 15 listopada (mimo że po zmianach będzie miał na to czas do 15 grudnia), to nabywca odliczy VAT po otrzymaniu dokumentu, czyli w rozliczeniu za listopad. Jeśli jednak sprzedawca wystawi dokument 15 grudnia, to nabywca odliczy VAT dopiero w deklaracji za grudzień, a więc miesiąc później niż obecnie.

Jeszcze jeden ważny aspekt. Zgodnie z art. 86 ust. 10 i 11 ustawy o VAT przedsiębiorca odliczy podatek w miesiącu nabycia do tego prawa, a jeżeli tego nie zrobi w tym terminie, będzie miał na to jeszcze kolejne dwa miesiące.

Jako, że od 2014 roku o momencie powstania obowiązku podatkowego będzie decydowała data dostawy, oznacza to, że w niektórych przypadkach, gdy towar jest transportowany do nabywcy, VAT będzie można odliczyć dopiero miesiąc później niż obecnie. Będzie to dotyczyć dostaw, które zostaną zrealizowane w kolejnym miesiącu, ale sprzedawca wystawi fakturę wcześniej. Ustawa o VAT pozwala jednak, aby kontrahenci ustalili w umowach, kiedy następuje moment dostawy. Takie ustalenia będą wiążące dla ewidencji podatkowej, rozpoznania obowiązku podatkowego i rozliczeń VAT.

W przyszłym roku rowerzyści będą bardziej bezpieczni na drogach. Na skrzyżowaniach mają bowiem powstać pasy dla rowerów. W połowie stycznia 2013 roku zmieniono zasady w egzaminach na prawo jazdy. W przyszłym - znów są planowane zmiany. Nowe obowiązki będą mieli piesi.

Obecnie wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego mają wybór co do programu komputerowego z bazą pytań egzaminacyjnych. W różnych województwach mogą być różne zestawy pytań. W 2014 roku wszyscy kandydaci na kierowców mają zdawać egzamin na prawo jazdy na tych samych zasadach (te same pytania).

Wyższe będą kary za brak OC. Obecnie kierowcy nieposiadający polisy OC płacą karę do 3200 zł (dwukrotność minimalnej pensji w 2013 roku, tj. 2x1600 zł).

Właśnie dla tego, że kary te ustalane są na podstawie minimalnego wynagrodzenia za pracę, więc w 2014 roku kara za brak ubezpieczenia OC wyniesie 3360 zł (2x1680 zł). Jednak gdy przerwa w ubezpieczeniu nie przekroczy 3 dni - kara wyniesie 20 proc. tej kwoty, a gdy ta przerwa nie będzie dłuższa niż 14 dni - 50 proc. sankcji podstawowej, czyli 1680 zł.

Pieszy będzie musiał być wyraźnie oznakowany. Obecnie obowiązek noszenia odblasków mają tylko dzieci do 15. roku życia. Od 1 września 2014 r. każdy pieszy, który będzie poruszał się po zmroku poza obszarem zabudowanym, będzie musiał używać elementów odblaskowych.

Ta zasada będzie dotyczyć wszystkich pieszych, bez względu na wiek. Bez elementów odblaskowych będzie można chodzić tylko po chodnikach i drogach przeznaczonych wyłącznie dla pieszych.