Województwo podlaskie wytwarza 2,3 proc. polskiego PKB. Tamtejszy przemysł skupia 3,1 proc. krajowego zatrudnienia i dostarcza 1,7 proc. ogólnej wartości produkcji sprzedanej przemysłu.
Główne gałęzie przemysłu województwa podlaskiego to sektor maszynowy (maszyny rolnicze), tekstylny, drzewny oraz rolno-spożywczy, w tym przetwórstwo mleka (produkcja masła oraz innych tłuszczów otrzymywanych z mleka stanowi 21,3 proc. produkcji krajowej) i tytoniu (w podlaskim produkuje się 13,4 proc. papierosów w kraju) oraz produkcja wódki i piwa.
Rynek pracy i wynagrodzenia
W województwie podlaskim w 2008 roku przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw kształtowało się na poziomie 99 877 osób i było wyższe niż w analogicznym okresie roku poprzedniego o 5,4procent. W tym samym czasie w ujęciu ogólnokrajowym zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wzrosło o 4,8 procent. W sektor prywatny skupił 89,1 procent zatrudnienia.
Najwięcej miejsc pracy przybyło w górnictwie, (o 11,6 procent), hotelach i restauracjach (o 10 procent), logistyce (o 9,5 procent), budownictwie (o 7,9 procent) oraz w handlu i naprawach (o 6,6 procent). Spadek zatrudnienia odnotowano w dziale wytwarzanie i zaopatrywanie w gaz, energię i wodę (o 2,4 procent).
W końcu grudnia 2008 roku liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy województwa podlaskiego wynosiła 45 821 osób i była niższa od zanotowanej przed rokiem o 2975 osób (czyli o 6,4 procent).
W województwie podlaskim stopa bezrobocia utrzymywała się od 1999 roku poniżej średniej krajowej. W końcu grudnia ubiegłego roku, po raz pierwszy od prawie 10 lat, GUS odnotował wartość wskaźnika powyżej średniej krajowej, o 0,3 punkty procentowe i wyniósł 9,8 procent.
Połowę osób bezrobotnych stanowią tzw. długotrwale bezrobotni (pozostający bez pracy ponad rok). Co trzeci bezrobotny nie ma nie ma kwalifikacji zawodowych.
Najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w powiatach sejneńskim (17,4 procent), grajewskim (16,3 procent) i kolneńskim (14,7 procent). Najniższą - w powiatach siemiatyckim (6,2 procent), bielskim (6,4 procent), wysokomazowieckim (6,7 procent) oraz suwalskim (6,9 procent).
15 zakładów pracy planuje zwolnienia w najbliższym czasie, prawdopodobnie do końca roku, 13 z nich należy do sektora prywatnego. Zwolnienia te obejmą 526 pracowników.
W 2008 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto ukształtowało się na poziomie 2694,35 zł, tj. o 7,9 procent wyższym od zanotowanego w roku 2007. Średnia płaca w kraju wzrosła o 10,1 procent. W sektorze prywatnym zatrudnieni otrzymywali przeciętnie 2636,19 zł miesięcznie, to o 532,51 zł mniej niż w sektorze publicznym. Wynagrodzenia w obu sektorach wzrosły w porównaniu do roku ubiegłego o odpowiednio 8,7 procent i 6,1 procent.
Wśród działów przetwórstwa przemysłowego dominujących pod względem zatrudnienia, największy wzrost wynagrodzeń w odniesieniu do 2007 roku stwierdzono w przedsiębiorstwach zajmujących się: produkcją mebli i pozostałą działalnością produkcyjną (o 13,4 procent), produkcją wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych (o11,6 procent), produkcją wyrobów z metali (o 11,6 procent) oraz produkcją artykułów spożywczych i napojów (o 11,5 procent). Spadek odnotowano w działach: produkcja pozostałego sprzętu transportowego (o 24 procent), a także produkcji drewna i wyrobów z drewna oraz ze słomy i wikliny (o 0,6 procent).
Najlepiej zarabiającymi grupami są zatrudnieni w sektorach:
- - wytwarzanie zaopatrywanie w gaz, energię i wodę (3928,08 zł miesięcznie brutto),
- - budownictwo (3230,94 zł miesięcznie brutto),
- - górnictwo (3207,72 zł miesięcznie brutto).
Mieszkania
W 2008 roku oddano do użytkowania 4971 mieszkań, co oznacza wzrost na poziomie 25,7 procent. W tym samym czasie w kraju wyniósł on 24 procent.
Najwięcej mieszkań, bo aż 2598, oddano w budownictwie indywidualnym (to oznacza wzrost o 35,8 proc. w stosunku do roku poprzedniego), najmniej w budownictwie zakładowym, bo tylko 7. Z ogólnej liczby mieszkań oddanych do użytkowania w omawianym okresie 1551 (31,2 proc.) zrealizowano w Białymstoku.
Przeciętna powierzchnia użytkowa jednego mieszkania oddanego do użytku w 2008 roku niewiele wzrosła w stosunku do średniej z roku poprzedniego, bo zaledwie ze 1113 m2 do 108,9 m2.
W 2008 roku w województwie podlaskim wydano pozwolenia na budowę 5888 mieszkań, co stanowi wzrost o 10,6 proc. w stosunku do roku ubiegłego.
Firmy i instytucje
Pod koniec grudnia 2008 roku w województwie podlaskim zarejestrowanych było 90229 firm. Ich liczba wzrósł w porównaniu z rokiem ubiegłym o 1,8 procent. Wśród nich 96,6 proc. stanowiły podmioty sektora prywatnego. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą stanowiły 80,4 proc. wszystkich zarejestrowanych podmiotów (72581 jednostek).
Najwięcej jednostek zarejestrowano w sekcjach: handel i naprawy, bo aż 27222 (o 0,8 procent mniej niż przed rokiem), obsługa nieruchomości i firm - 11292 (o 2,5 procent więcej), budownictwo - 10481 (o 10 procent więcej) oraz przetwórstwo przemysłowe - 8017 (o 0,5 procent mniej).
Najwięcej podmiotów funkcjonowało na terenie Białegostoku, Suwałk i Łomży, zaś najmniej w powiatach sejneńskim i suwalskim. W 2008 r. z prowadzenia działalności gospodarczej zrezygnowało 6260 jednostek, natomiast zarejestrowano 7952 podmiotów rozpoczynających działalność.
Przemysł, handel budownictwo
W przemyśle województwa podlaskiego w 2008 r. dominowały cztery działy, z których pochodziło 73,6 procent wartości produkcji sprzedanej. Największy udział w sprzedaży miały: produkcja artykułów spożywczych i napojów (50,1 procent), produkcja drewna i wyrobów z drewna oraz ze słomy i wikliny (8,5 procent), produkcja wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych (7,9 procent), wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (7,1 procent). Dominujące działy skupiały 53,1 procent ogółu zatrudnionych w przemyśle.
W całym 2008 roku przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w przedsiębiorstwach przemysłowych sięgnęły 14328,7 mln zł i zwiększyły się o 4,9 proc. w stosunku do roku poprzedniego. W tym czasie w skali kraju wzrosły one o 3,5 procent.
Zgodnie z danymi GUS, w 2008 r. wyższe niż przed rokiem przychody ze sprzedaży wyrobów i usług osiągnięto m.in. w następujących działach: produkcja maszyn i aparatury elektrycznej (o 93 procent), produkcja wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych (o 45,9 procent), produkcja maszyn i urządzeń (o 37,2 procent), produkcja mebli; pozostała działalność produkcyjna (o 8,9 procent).
Poziomu sprzedaży z 2007 r. nie uzyskano we włókiennictwie (88,8 procent produkcji z roku poprzedniego), produkcji drewna i wyrobów z drewna oraz ze słomy i wikliny (91,9 procent), produkcji pozostałego sprzętu transportowego (93,9 procent) oraz produkcji wyrobów chemicznych (94,0 procent).
W 2008 r. przychody ze sprzedaży w budownictwie osiągnęły wartość 3359,4 mln zł, co oznacza wzrost o 18,4% w porównaniu z rokiem poprzednim.
W 2007 roku sprzedano łącznie towary o wartości 6933 mln zł, o 5,2 proc. wyższej niż przed rokiem. Wysoki wzrost sprzedaży detalicznej w odniesieniu do 2007 r. zanotowano m.in. w przedsiębiorstwach prowadzących sprzedaż włókna, odzieży i obuwia (o 29,3 procent), pojazdów samochodowych, motocykli, części (o 28,5 procent) oraz w grupie prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach (o 20,9 procent).
Poziomu sprzedaży detalicznej z roku 2007 nie osiągnięto w jednostkach zajmujących się sprzedażą mebli, RTV, AGD (spadek o 12,9 procent) oraz prowadzących sprzedaż w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych (spadek o 9 procent).