Prace nad strategią trwały od 2016 roku. Dokument stanowi element wdrażania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, którą Polska ratyfikowała w 2012 roku.
"W Konwencji przewidziano bardzo istotną zmianę podejścia do niepełnosprawności polegającą na przejściu z medycznego modelu niepełnosprawności na model oparty na prawach człowieka. Medyczny model niepełnosprawności zakłada, że niepełnosprawność jest wynikiem fizycznego czy psychicznego ograniczenia, natomiast model oparty na prawach człowieka zakłada zapewnienie pełni praw dla osób z niepełnosprawnościami, na równi z innymi" - czytamy w rządowym dokumencie.
- Strategia obejmuje 130 działań wraz z konkretnymi wskazówkami do ich wykonania - mówił premier Mateusz Morawiecki.
Dodał, że współautorami strategii są osoby, z którymi konsultowano projekt, w tym osoby z niepełnosprawnościami.
Jednym z celów zawartych w strategii jest aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnościami. Z obecnych 28 do 45 proc. ma się zwiększyć liczba niepełnosprawnych, którzy pracują.
- Życie osób z niepełnosprawnościami to często ciężka przeprawa - powiedział Mateusz Morawiecki. - Zadaniem państwa jest sprawić, by codzienność tych osób była lepsza, by dostępność usług dla tych osób była jak najlepsza.
W strategii zawarto też plany zwiększenia dostępu do edukacji i usług medycznych dla osób z niepełnosprawnościami.
Jak mówili przedstawiciele resortu rodziny, strategia jest oparta na kilku filarach: niezależne życie, dostępność, edukacja, praca, warunki życia i ochrona socjalna, zdrowie, budowanie świadomości i koordynacja.
Osoby z niepełnosprawnościami mają też dostać wsparcie z Funduszu Solidarnościowego, a sam system przyznawania świadczeń, zarówno tych dla osób z niepełnosprawnościami, jak i ich opiekunów, ma ulec zmianie.
Jednym z elementów strategii jest też zmiana systemu orzekania o niepełnosprawności.
Strategia zakłada, że nakłady budżetowe na wsparcie osób z niepełnosprawnościami będą się sukcesywnie zwiększać. Na projekty zawarte w strategii będzie można też wydawać środki unijne.
Rząd chce też wdrożenia uniwersalnego projektowania i jednolitych standardów dostępności obiektów przestrzeni publicznej.
Realizacja działań zawartych w strategii ma umożliwić osobom z niepełnosprawnościami niezależne życie i pełny udział we wszystkich jego sferach, w taki sposób, aby mogły funkcjonować w społeczeństwie na zasadzie równości z innymi osobami.
Zgodnie z wynikami Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 r., liczba osób z niepełnosprawnościami wynosiła ok. 4,7 mln, co stanowiło 12,2 proc. ludności kraju.
Prawne potwierdzenie faktu niepełnosprawności posiadało w 2011 r. przeszło 3,1 mln osób. Natomiast według danych z Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności, na koniec 2019 r. liczba osób z niepełnosprawnością (prawomocne orzeczenie lub wyroki sądu) wynosiła ponad 4 mln osób, a liczba dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności – blisko 300 tys.