W komunikacie Urzędu Ochrony Danych Osobowych poinformowano, że prezes UODO zwrócił się do Ministra Finansów, Andrzeja Domańskiego, o zmiany w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej, aby dostosować ją do wymogów Konstytucji RP, rozporządzenia (Parlamentu Europejskiego i Rady UE – PAP) 2016/679 oraz orzecznictwa sądów międzynarodowych.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Przypomniano, że KAS zajmuje się poborem podatków, opłat i ceł, a także wykrywaniem przestępstw w tych obszarach, prowadzi analizy, prognozy i badania, używając do tego danych zgromadzonych w rejestrach, bazach i systemach KAS.
Uprawnienia skarbówki niezgodne z Konstytucją?
Zgodnie z art. 47 ustawy o KAS, organy te mogą przetwarzać dane osobowe szczególnych kategorii, w tym dane dotyczące wyroków skazujących oraz czynów zabronionych, co może wiązać się z ryzykami dla prywatności i ochrony danych osobowych, zwłaszcza przy zautomatyzowanym przetwarzaniu i profilowaniu.
Wskazano, że dane osobowe zebrane przez KAS nie powinny być łączone z innymi danymi ani wykorzystywane do celów nieprzewidzianych w prawie, co byłoby sprzeczne z przepisami RODO.
Według UODO kompetencje organów skarbowych budzą wątpliwości w kontekście art. 51 Konstytucji RP, który gwarantuje prawo do ochrony danych osobowych, oraz art. 52 ust. 2, który zabrania władzom publicznym pozyskiwania, gromadzenia i udostępniania informacji o obywatelach poza tymi niezbędnymi w demokratycznym państwie prawnym.
Szczególne obawy Prezesa UODO budzą przepisy art. 46a i 48 ustawy o KAS, które ingerują w prywatność jednostki i prawo ochrony danych osobowych w sposób nieproporcjonalny. W związku z tym konieczna jest dyskusja nad modelem przetwarzania danych osobowych przez organy KAS.
Prezes UODO podkreślił, że art. 48 ustawy o KAS wymaga pilnych i gruntownych zmian, ponieważ daje KAS prawo do pozyskiwania szczegółowych informacji o rachunkach bankowych osób, którym nie postawiono zarzutów karnych, co wymaga weryfikacji w kontekście art. 51 ust. 1 Konstytucji RP. Stosowanie tych uprawnień narusza zasadę legalizmu oraz zasady proporcjonalności i celowości.
UODO stwierdziło, że ustawa o KAS wymaga kompleksowego przeglądu w celu zapewnienia ochrony przetwarzanych danych osobowych oraz zgodności z RODO.
"Albo wolność, albo inwigilacja"
Przypomnijmy, że w ostatnim czasie o podobnym pomyśle wypowiedział się Ryszard Petru - poseł Polski2050. Polityk na konferencji prasowej wyjaśnił, że projekt przygotowany przez jego ugrupowanie ma przywrócić przepisy sprzed tzw. Polskiego Ładu, w zakresie możliwej kontroli rachunków bankowych przez urzędy skarbowe.
Jak wyjaśnił poseł, projektowane przepisy przewidują, że informacje o rachunku bankowym przekazywane byłyby urzędom skarbowym jedynie wobec podejrzanego.
Sprawa jest bardzo krótka, tak naprawdę chodzi o to, aby skończyć taką nadmierną inwigilację Polaków. Niestety jest tak, że urzędy wykorzystując zapis (obowiązujące przepisy - PAP), wiedzą wszystko o nas, gdzie robimy zakupy, jak spędzamy czas. co robimy w weekendy, ile wydajemy w tygodniu komu przelewamy pieniądze (...) Chcemy, żeby to było tak, jak było przed 2022 r. Taką możliwość kontroli urzędy będą miały tylko wtedy, kiedy istnieje ryzyko popełnienia przestępstwa wtedy jak najbardziej, taka kontrola musi mieć miejsce - mówił Petru podczas konferencji.
