Jak obniżyć temperaturę i jednocześnie zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych? Wszyscy wiemy, że na klimat negatywny wpływ ma nadmierna ilość dwutlenku węgla, ale często zapominamy o innych gazach, w tym freonach, tak powszechnie stosowanych np. w chłodnictwie. Tymczasem zatrzymują one w atmosferze nawet cztery tysiące razy więcej ciepła niż "popularny" dwutlenek węgla…
Z tym zagrożeniem chce walczyć firma DAC – Dynamic Air Cooling. To start-up, który opracował technologię pozwalającą na bardzo efektywne chłodzenie, bez udziału freonów. Technologia to ścisła tajemnica firmy. Wiemy natomiast, że to działa – prototyp schładza powietrze w pomieszczeniu czterokrotnie bardziej efektywnie pod względem energetycznym niż tradycyjne urządzenia chłodnicze.
Wiemy już też, że jest to projekt, który swoim pomysłodawcom przyniósł pierwszą nagrodę w konkursie ING Banku Śląskiego dla start-upów i naukowców u progu kariery. Hasło pierwszej edycji brzmiało: "Jak możemy zapewnić czystą i dostępną energię?". Konkurs właśnie się zakończył, a jego zwycięzcy otrzymali nagrody o łącznej wartości 1 mln zł.
– Bank poszukiwał rozwiązań, które wpłyną na poprawę efektywności energetycznej, zwiększą wykorzystanie odnawialnych źródeł energii czy pomogą w walce z zanieczyszczeniem powietrza – powiedziała Joanna Erdman, wiceprezes Zarządu ING Banku Śląskiego. – Tak duży odzew i zainteresowanie tym projektem są potwierdzeniem, że nasza inicjatywa to właściwy kierunek działań. Wspólnymi siłami, z wykorzystaniem technologii i innowacyjnych rozwiązań, możemy jeszcze lepiej zadbać o środowisko – dodała wiceprezes.
Energia z wiatru i słońca
Zwycięzca konkursu skupił się na problemie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i oszczędności energii. Domeną pozostałych finalistów jest jej pozyskiwanie – w możliwie najtańszy i najbardziej ekologiczny sposób.
Drugie miejsce zajął start-up Panel Wiatrowy. To pomysł na niewielkie turbiny wiatrowe, które mogą być zintegrowane np. z ogrodzeniem czy elewacją budynków. Mogą one pracować przy nawet niewielkich powiewach, co daje możliwość generowania energii niemal bez przerwy. Dzięki temu, zamiast tradycyjnych paneli czy sztachet, mamy wiele turbin, których łączna efektywność jest porównywalna – pod względem stosunku wydajności do kosztów – do popularnych rozwiązań fotowoltaicznych. Co istotne, turbiny mogą korzystać z już zainstalowanych elementów instalacji fotowoltaicznej (np. falowników), co pozwala na budowanie modeli hybrydowych, wzajemnie się uzupełniających.
Trzecia nagroda przypadła SWG – Silesian Wind Generator. Tu też nazwa nie jest przypadkowa, jest to pomysł na turbinę wiatrową z pionową osią obrotu, przeznaczoną dla gospodarstw domowych. Są ciche, bezpieczne i wydajne w każdych warunkach klimatycznych, a ich wydajność jest porównywalna z tradycyjnymi turbinami.
Wyróżnienie otrzymał natomiast pomysł Luminos Zielona Energia. To całkowicie elastyczny słoneczny panel krzemowy, do tego znacznie wydajniejszy niż zwykle panele. Panel pozwala na korzystanie z energii słonecznej nawet bardzo wcześnie rano i późnym wieczorem, kiedy tradycyjne panele jeszcze – albo już – nie pracują.
Autorzy najlepszych pomysłów otrzymali nagrody umożliwiające im finansowanie dalszego rozwoju. Zwycięzcy dostali 400 tys. zł, projekt z drugiego miejsca – 300 tys. zł, a trzeciego – 150 tys. zł. Wyróżnienie specjalne to kolejne 150 tys. zł.
Najlepsi wśród najlepszych
Na konkurs grantowy ING Banku Śląskiego wpłynęło prawie 200 zgłoszeń, spośród których wybrano 10 finalistów. To, że nie zwyciężyli oni w finale konkursu, nie oznacza, że ich projekty nie są warte uwagi, bo wybór był wyjątkowo trudny. Dlatego przyjrzyjmy się pozostałym firmom z finałowej dziesiątki.
SunRoof to firma, której pomysł wyrósł z idei połączenia dachu z instalacją fotowoltaiczną, czyli – dach zintegrowany z panelami. Obecnie dostarcza już produkty do klientów i przechodzi do realizacji drugiej części projektu, czyli platformy do zarządzania i współkorzystania energii.
mTap Smart City, czyli platforma do zarządzania oświetleniem w przemyśle i przestrzeni miejskiej. Dzięki niej samorządy mogą wdrożyć duże oszczędności energetyczne, mając przy tym możliwość automatyzacji większości procesów.
jCharge też współpracuje z samorządami, ale tym razem mowa jest o stacjach ładowania dla hulajnóg lub rowerów elektrycznych. Stacjach – oczywiście – zasilanych energią słoneczną.
Ec0lint – narzędzie, które pozwala na optymalizacją kodu stron internetowych pod względem ograniczenia śladu węglowego, który generowany jest przy korzystaniu z tychże stron. Dodatkowo "odchudzenie" kodu przyspiesza ładowanie stron.
Nanosci – firma oferująca filtry, tzw. silniki fotokatalityczne, eliminujące zanieczyszczenie powietrza oraz zmniejszające ryzyko przeniesienia się chorób w zamkniętych pomieszczeniach.
Encirly – platforma do zarządzania śladem węglowym w firmach i organizacjach na podstawie dostępnych danych.
– Dostaliśmy wiele zgłoszeń również od naukowców, co mnie bardzo cieszy – mówiła Małgorzata Jarczyk-Zuber, Chief Innovation Officer w ING. – Z nimi mniej do tej pory współpracowaliśmy, bo zwykle na co dzień pracujemy bardziej ze start-upami. Tym bardziej bardzo się cieszymy, że wśród tych zgłoszeń były właśnie propozycje naukowców albo swego rodzaju miksy współpracujących naukowców i start-upowców.
ESG wyzwaniem dla wszystkich firm
Konkurs organizowany przez ING to część działań z zakresu ESG (Environmental, Social and corporate Govenrance), czyli dążenia do zrównoważonego rozwoju, biorącego pod uwagę nie tylko względy istotne dla środowiska, ale też dla ogółu społeczeństwa i organizacji. ESG to obecnie coraz bardziej istotny czynnik, który firmy biorą pod uwagę, podejmując decyzje.
Działania takie są istotne również dla klientów tych firm – konsumenci coraz częściej wybierają produkty i usługi przedsiębiorstw, o których wiedzą, że powstały z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju. Wiele firm informuje o tym, z jakim śladem węglowym wiąże się cały proces produkcji i stara się go ograniczać lub równoważyć.
Bank ING wspiera takie działania, oferując m.in. specjalne warunki finansowania dla firm z "zielonymi" pomysłami na rozwój. Oferuje też produkty kredytowe wspierające wykorzystanie energii odnawialnej przez przedsiębiorców i osoby prywatne.
Konkretne pieniądze, konkretne działania
Program Grantowy ING dla start-upów został ogłoszony w połowie ubiegłego roku, wraz z Deklaracją Ekologiczną, stanowiącą podstawę proekologicznych działań banku. ING zobowiązało się do przekazania 5,3 mln zł na finansowanie odnawialnych źródeł energii i projektów proekologicznych oraz 2 mln zł dla naukowców i funderów, w formie konkursu, którego pierwsza edycja właśnie się zakończyła.
– Zapewniamy też indywidualny mentoring, w wielu przypadkach warto popracować nad komercjalizacją, modelem biznesowym czy choćby poszerzeniem zespołu – podkreślała podczas gali finałowej Małgorzata Jarczyk-Zuber. – Wiemy także od uczestników, że to jest dla nich bardzo ważne, żeby skontaktować ich z naszymi partnerami czy klientami, żeby np. przetestować te rozwiązania czy zrealizować pierwsze wdrożenia. To też jeszcze przed nami – dodała.
Konkurs będzie odbywał się cyklicznie, za każdym razem skupiając się na innym problemie z obszaru zrównoważonego rozwoju.
– Jesienią uruchomimy drugą edycję programu. Już pracujemy nad kolejnym wyzwaniem, które również będzie wspierać projekty w obszarze zrównoważonego rozwoju – powiedziała Joanna Erdman.
Odpowiedź na wyzwania klimatyczne
Wszystkie procesy związane z pozyskaniem, przesyłaniem, magazynowaniem i wykorzystaniem energii są główną przyczyną zmian klimatycznych. Z danych ONZ wynika, że odpowiadają one za ok. 60 proc. emisji gazów cieplarnianych.
Mimo tak wysokich kosztów wciąż nie udaje się zapewnić dostępu do tej energii wszystkim mieszkańcom Ziemi – aż 1 mld ludzi na świecie nie ma energii elektrycznej, a 3 mld do gotowania i ogrzewania korzystają z paliw stałych – węgla, drewna – oraz odpadów pochodzenia zwierzęcego.
ONZ w swojej deklaracji klimatycznej mówi o zwiększeniu dostępności do energii, a także o tym, by była ona czysta. Zadania do 2030 r. to zapewnienie powszechnego dostępu do przystępnych cenowo, niezawodnych i nowoczesnych usług energetycznych, zwiększenie udziału energii odnawialnej i podwojenie efektywności zużycia energii.
Program Grantowy ING skupia się właśnie na realizacji siódmego Celu Zrównoważonego Rozwoju ONZ. Wszystkie zgłoszone do konkursu projekty odpowiadały na te wyzwania, a zwycięzcy mają większe możliwości, by realnie przyczynić się do realizacji tego zadania.
Mecenasem akcji jest: ING Bank Śląski