Rok 2020 był wyjątkowy. Upłynął głównie na walce z pandemią koronawirusa. COVID-19 dało się odczuć we wszystkich aspektach życia codziennego. Odbił się także na zglobalizowanej gospodarce i światowych rynkach finansowych.
Koronawirus był typowym "czarnym łabędziem", czyli wydarzeniem, które było wcześniej całkowicie nieoczekiwane, a ostatecznie miało bardzo poważne skutki.
U progu 2021 roku wielu ludzi zadaje sobie pytanie, czy może czekać nas jeszcze coś gorszego? Co przyniesie kolejne 12 miesięcy? Na co trzeba się przygotować?
Co roku na początku grudnia na tego typu pytania starają się odpowiedzieć ekonomiści Saxo Banku, publikując swoje "szokujące prognozy". Zastrzegają, że wskazane przez nich scenariusze są teoretycznie bardzo mało prawdopodobne, ale na podstawie przeszłych wydarzeń można kreślić tego typu prognozy. Ich realizacja miałaby poważne konsekwencje dla rynków finansowych.
1. Niemcy udzielają Francji pomocy finansowej
Francja będzie jednym z europejskich krajów o największym zadłużeniu. Przed pandemią dług publiczny sięgał niemal 100 proc. PKB. W 2021 przekroczy 120 proc. PKB.
Jest ryzyko, że pomimo olbrzymiego programu wsparcia firm Francja nie będzie w stanie uniknąć fali upadłości. Inwestorzy z obawami patrzyliby na kondycję sektora bankowego i w konsekwencji ruszyłaby masowa wyprzedaż akcji.
Ze względu na fatalny stan finansów publicznych i wyjątkowo wysoki poziom długu, Francja mogłaby nie mieć wyboru i musiałaby pokornie poprosić Niemcy o możliwość dodrukowania pieniędzy przez Europejski Bank Centralny, co pozwoliłoby uratować francuski sektor bankowy i zapobiec załamaniu całego systemu finansowego.
2. Szczepionka na COVID-19 dobije wiele biznesów
Pandemia znacznie przyspieszyła procesy zapoczątkowane w kryzysie z lat 2008-2009. Polityka zerowych stóp procentowych zmusiła inwestorów do podejmowania dużego ryzyka.
Z perspektywy czasu może się okazać, że gospodarka była nadmiernie pobudzana, a gwałtowne ożywienie po wprowadzeniu szczepionki na rynek szybko doprowadzi do przegrzania koniunktury.
Wizja wysokiej inflacji może popchnąć amerykański bank centralny do zaostrzenia polityki pieniężnej i drastycznego podwyższenia stóp procentowych. To może skutkować największą liczbą bankructw spółek od lat, które nie będą w stanie obsłużyć zaciągniętych wcześniej zobowiązań.
3. Blockchain eliminuje fake newsy
W 2021 roku rosnące zagrożenie dezinformacją i erozja zaufania do nawet znanych serwisów informacyjnych może osiągnąć poziom krytyczny i niezbędna będzie interwencja. Największe koncerny medialne i platformy społecznościowe za pomocą sieci blockchain (z niej wywodzi się np. bitcoin) rozprawią się z fake newsami.
Specjalnie stworzona sieć byłaby skoncentrowana na rozpowszechnianiu wiadomości w sposób niezmieniony, z możliwością weryfikacji zarówno treści, jak i źródła. Cała baza informacji skoncentrowałaby się wtedy w kilku największych ośrodkach mediów tradycyjnych i społecznościowych.
4. Słoneczny sukces srebra
Gdy na rynkach są niskie stopy procentowe i na wartości traci dolar, 2021 rok mógłby upłynąć na umocnieniu srebra - jednego z istotniejszych metali szlachetnych.
Ogromne zainteresowanie srebrem mógłby wywołać szybko rosnący popyt ze strony przemysłu. Szczególnie gdyby doszło do przyspieszonego rozwoju odnawialnych źródeł energii. Srebro jest istotnym elementem np. paneli fotowoltaicznych. Do wyprodukowana przeciętnego panelu słonecznego potrzeba około 20 gramów srebra, co stanowi blisko 6 proc. całkowitego kosztu jego budowy.
Niestety ponad połowa pozyskiwanego srebra jest produktem ubocznym wydobycia cynku, ołowiu i miedzi, co utrudnia spółkom wydobywczym zaspokojenie rosnącego, nadmiernego popytu. W efekcie ceny tego kruszcu mogą sięgnąć rekordowych 50 dolarów za uncję.
5. Satelity i drony dla rozwoju
W 2021 roku eksperci mogą dostrzec duże niedoszacowanie potencjału rozwoju niektórych rynków wschodzących. Znacznie większe niż to, co zaobserwowano na rynkach rozwiniętych w ostatnich dziesięcioleciach. Szczególnie pod względem technologicznym.
Wielkie koncerny mogą postawić na satelitarne systemy dostarczania internetu, których celem będzie zmniejszenie ceny dostępu i - co ważne - wzrost prędkości pobierania danych o cały rząd wielkości. Jako pierwszy mógłby być wykorzystany Starlink SpaceX. Do końca roku mogłoby być uruchomionych aż 1500 satelitów.
Do tego drony zrewolucjonizują systemy dostaw oraz zmniejszą koszty życia z dala od największych miast. W połączeniu z automatyzacją znajdą również zastosowanie w rolnictwie - wiele słabo rozwiniętych obszarów wiejskich na całym świecie może bardzo zyskać na tego typu rozwiązaniach, zwiększając produktywność.
6. Synteza jądrowa przenosi ludzkość w świat bogactwa energetycznego
Świat może potrzebować znacznie więcej energii, jeśli gospodarka ma wrócić na ścieżkę wzrostu sprzed pandemii. Dotychczas stosowane odnawialne źródła energii mogą nie wystarczyć. Świat może pilnie potrzebować przełomu. To utorowałoby drogę do komercyjnego wykorzystania energii termojądrowej.
Opracowany przez MIT projekt reaktora syntezy jądrowej SPARC, który został zatwierdzony w 2020 roku jako realna droga do mniej kosztownej energii termojądrowej, zostanie znacznie ulepszony. Olbrzymie inwestycje ze strony sektora publicznego i prywatnego pozwoliłyby na wdrożenie nowego projektu w ciągu zaledwie kilku lat.
Wizja opanowania energii termojądrowej otworzy nowe perspektywy. Da nadzieję na uniezależnienie się od dostaw żywności i energii oraz zapewni najszybszy i największy wzrost poziomu życia w historii.
7. Amazon "kupuje" Cypr
W 2021 roku Amazon oraz inni internetowi monopoliści branży IT mogą z coraz większym niepokojem obserwować dążenia rządów do ograniczania ich wpływów. Zarzucając im, że stały się zbyt potężne i są bardzo nisko opodatkowane.
Amazon mógłby np. przenieść swoją unijną siedzibę na Cypr. Państwo to z radością powita internetowego giganta i związane z nim wpływy podatkowe, które umożliwią obniżenie relacji długu do PKB prawie o100 proc.
To mogłoby doprowadzić do stanowczej reakcji unijnych urzędników, którzy zmuszą wielkie korporacje do zmiany praktyk i kraje takie jak Cypr do ujednolicenia przepisów podatkowych. Do walki z monopolistami ostatecznie mogą dołączyć też Stany Zjednoczone, co zmieni poważnie układ sił na rynkach.
8. Bezwarunkowy dochód podstawowy dziesiątkuje duże miasta
Pandemia niesie ryzyko przyspieszenia procesów prowadzących do nierówności społecznych. Na znaczeniu może zyskać automatyzacja pracy i pomysły związane np. z bezwarunkowym dochodem podstawowym (pewna kwota pieniędzy, pozwalająca na przeżycie, dla każdego).
W nowej erze miejskie powierzchnie biurowe stałyby się mocno przeszacowane, tak jak obsługujące je okoliczne sklepy, restauracje itp. Także przez częstszą pracę z domu, upowszechnioną podczas pandemii.
Wielu młodych ludzi zrezygnuje z wyprowadzki do wielkich miast. Równocześnie z dużych miast zaczną wyjeżdżać specjaliści, ponieważ możliwości pracy będą coraz mniejsze, a życie w małych, zbyt drogich mieszkaniach w niebezpiecznych dzielnicach straci na atrakcyjności.
9. Chiny tworzą wirtualną walutę
Digital Currency Electronic Payment (DCEP) będzie opartą na technologii blockchain cyfrową wersją chińskiej waluty - juana. Zapewnienie cudzoziemcom pełnego dostępu do chińskich rynków kapitałowych zlikwiduje główną obawę zagranicznych inwestorów dotyczącą transakcji i inwestycji w juanach.
Nadzór, dzięki technologii blockchain, dosłownie wyeliminuje ryzyko ucieczki kapitału czy nielegalnych przekazów środków poza Chiny. To sprawi, że juan zyska na popularności jako jedna z najważniejszych walut świata, stając się atrakcyjną alternatywą dla dolara amerykańskiego.
10. Obywatelski Fundusz Technologiczny
Rozwój nowych technologii w połączeniu z pandemią COVID-19 mogą przyczynić się do pogłębienia nierówności społecznych. Polityka względem wielkich korporacji może się zmienić w ten sposób, że powstanie Obywatelski Fundusz Technologiczny. Taki twór mógłby służyć przeniesieniu części aktywów na obywateli, umożliwiając im udział w zyskach z cyfrowego rozwoju.
Taka "dywidenda innowacyjna" pozwoliłaby uczestniczyć społeczeństwu w zyskach z rozwoju gospodarczego, których byli pozbawieni przez lata.