Na czym polega technologia blockchain?
Czym jest blockchain? Definicja wskazuje, że mamy do czynienia z nowoczesną technologią łańcucha bloków. To jeden z przejawów rozwoju internetu, wraz ze zdecentralizowanymi finansami, określanymi w skrócie DeFi, oraz kryptowalutami.
Wbrew pozorom blockchain nie jest czymś zupełnie nowym. Technologia ta pojawiła się już w 1991 roku i wykorzystana została do zabezpieczenia dokumentów, tak by nie zostały one usunięte lub edytowane. Wówczas nikt jeszcze nie przypuszczał, jak szerokie zastosowanie będzie miała już za dwadzieścia lat.
W 2009 roku Satoshi Nakamoto wykorzystał blockchain komercyjnie. To on jest uważany za twórcę cyfrowego złota, czyli kryptowaluty bitcoin. Do tej pory nie wiadomo, kto kryje się pod pseudonimem Satoshi Nakamoto, ale sam blockchain cały czas się rozwija.
Jak można go zdefiniować? Błędem jest postrzeganie blockchainu jedynie poprzez pryzmat kryptowalut. Nie jest to waluta cyfrowa ani nowy język programowania. To technologia będąca łańcuchem bloków. W każdym z połączonych ze sobą bloków zapisywane są pewne niecałościowe informacje dotyczące transakcji. W ciągu bloków tworzą one wspólnie kompletną formę. Bardzo często możesz spotkać się z wyjaśnieniem, że blockchain jest jedną z form bazy danych – rozproszoną i działającą na zasadzie peer-to-peer, w skrócie P2P. To rejestr, który pozwala na śledzenie i przechowywanie danych dotyczących:
- transakcji,
- płatności,
- dokonywanych zamówień,
- innych zdarzeń.
Takie cechy blockchainu powodują, że technologia ta pozwala na wspieranie rozwoju handlu elektronicznego. Jak może być wykorzystany blockchain w e-commerce?
W jaki sposób e-commerce może wykorzystać blockchain?
Istnieje wiele różnych sposobów zastosowania technologii blockchain w e-commerce. Wśród nich:
- Zarządzanie dokumentami – dokumenty dotyczące sprzedaży czy obsługi gwarancyjnej klientów można scyfryzować i przechowywać w takiej wersji. Z kolei klienci, którzy wyrażają zgodę na taką formę elektroniczną dokumentów, otrzymują link do ich cyfrowej wersji zapisanej w blockchainie. Co najważniejsze, blockchain gwarantuje nienaruszalność i autentyczność dokumentów.
- Możliwość śledzenia pochodzenia produktów w całym łańcuchu – śledzenie pochodzenia towarów podczas ich transportu poświadcza ich autentyczność. To jedna z form walki z podróbkami i opóźnieniami w podróży.
- Płatności kryptowalutami – z perspektywy klientów płatności oparte na kryptowalutach nie będą wymagać ponoszenia kosztów opłat na rzecz banków czy operatorów kart kredytowych. To duże ułatwienie dla płatności transgranicznych.
- Ułatwienia w zakresie logistyki produktów – firmy wykorzystują blockchain w gospodarce magazynowej – mogą sprawdzać stan i lokalizację produktów w dowolnym momencie.
- Możliwość zastosowania tzw. smart contracts – czyli inteligentnych kontraktów, które pozwalają na automatyczne wykonywanie zdefiniowanych uprzednio reguł. Smart contract to program komputerowy budowany na platformie blockchain, np. Ethereum, a uruchamia się, gdy spełnione są pewne warunki, np. klient oznaczy, że odebrał od kuriera paczkę. Uruchamia to płatność na rzecz e-sklepu i wysyłkę paragonu czy faktury.
To tylko jedne z wielu propozycji wykorzystania technologii blockchain w branży e-commerce i wspierania dzięki temu jej rozwoju.
Jakie są plusy i minusy wykorzystania blockchain w e-commerce?
Bez wątpienia blockchain jest w stanie wiele zaoferować branży e-commerce. Handel elektroniczny wchodzi dzięki temu na zupełnie inny poziom w zakresie obsługi klienta. Technologia blockchain ma wiele plusów, wśród których – w kontekście jej wykorzystania w handlu elektronicznym – należy wymienić:
- zwiększenie bezpieczeństwa przetwarzania i przechowywania wrażliwych danych, w tym danych osobowych;
- ograniczenie ryzyka pojawienia się nieuczciwych transakcji;
- możliwość kontrolowania procesu transakcyjnego przez sprzedającego i kupującego bez możliwości jego modyfikowania przez osoby trzecie;
- redukcję kosztów sprzedaży, dzięki temu, że nie ma konieczności posiadania przez e-sprzedającego oddzielnych systemów do zarządzania stanem magazynowym, wysyłką, dostawami czy sprzedażą jako taką;
- brak prowizji przy płatnościach z wykorzystaniem kryptowalut dla banków i organizacji płatniczych;
- opcję anonimowości, czyli dokonywanie zakupów przez klienta anonimowego lub niemalże anonimowego – blockchain zapewnia wysoki poziom prywatności w e-commerce;
- szybszą realizację transakcji;
- możliwość dokonania dużej automatyzacji procesów biznesowych;
- brak ograniczeń w dokonywaniu transakcji, także tych transgranicznych;
- możliwość tworzenia spersonalizowanej oferty produktów i usług dzięki informacjom zgromadzonym w blockchainie.
Technologia blockchain ma nie tylko liczne zalety, lecz także obarczona jest pewnymi wadami. Przede wszystkim w obecnej formie blockchain jest technologią skomplikowaną, co oznacza, że brakuje specjalistów, którzy mogliby pracować z jej wykorzystaniem. Aplikacje oparte na blockchainie nadal pozostają dość drogie w tworzeniu i utrzymaniu.
Funkcjonowanie technologii blockchain i tworzenie w jej ramach nowych bloków wymaga wykorzystania dużej ilości energii elektrycznej. Pomimo więc tego, że blockchain jest niezawodną technologią, to przyczynia się do nadmiernego zużycia energii.
Istnieje też społeczny opór przed światem kryptowalut i blockchain, ponieważ do opinii publicznej docierają sprzeczne przekazy. Mówi się o ryzyku utraty środków finansowych utrzymywanych w kryptowalutach, jeśli użytkownik straci swój prywatny klucz. Ponadto złożoność portfeli kryptowalutowych jest zbyt duża, by każdy mógł ją zrozumieć.
Przewaga zalet blockchaina powoduje jednak, że technologia ta prawdopodobnie nadal będzie rozwijana na świecie i wykorzystywana w kolejnych branżach, nie tylko w e-commerce.