Estończycy protestują. Nie chcą euro

_ - Estonio! Witamy na Titaniku! _ - głoszą plakaty umieszczone na koszach na śmieci w Tallinie. Niezależny ruch _ Na ratunek koronie _ (dotychczasową walutą była korona estońska) apeluje natomiast w swoich plakatach _ Stop euro! _.

_ - Euro to dla Estonii wielki kłopot _ - powiedział w piątek animator ruchu, prawnik i historyk Anti Poolamets. - _ Sytuacja jest paradoksalna. Małe państwo nordyckie, tak wychwalane za utrzymywanie zrównoważonego budżetu i nieżycie ponad stan, wstępuje do unii, której wielu członków postępowało wręcz odwrotnie . Rezultat jest taki, że biedna Estonia będzie musiała płacić za takie państwa jak Irlandia, które za swoje kłopoty finansowe mogą winić tylko same siebie _ - zaznaczył.

Według sondaży zamówionych przez rząd około połowa Estończyków opowiada się za przyjęciem euro. Sondaż zamówiony przez eurosceptyków w październiku wykazał jednak, że 34,3 proc. ankietowanych opowiada się za euro, a 52,8 proc. przeciwko.

Estonia jest pierwszym krajem - byłym członkiem Związku Radzieckiego, który przyjmie euro. Estończycy może nawet nie zdążyli przyzwyczaić się do estońskiej korony, którą zastąpi teraz euro. Do 1992 roku używali bowiem radzieckiego rubla. Większość sondaży wskazuje, że około 50 proc. Estończyków popiera przejście na euro, podczas gdy przeciw jest około 40 proc. Ci, co są za, uważają wspólną walutę za kulminację 20 lat integrowania się z Zachodem.

Wraz z wejściem Estonii do strefy euro, liczba obywateli dzielących wspólną monetę wzroście do ponad 330 mln. Razem kraje eurolandu stanowią znaczną siłę gospodarczą i handlową. PKB strefy euro osiągnął w ubiegłym roku 8 bln 956 mld euro. To mniej niż PKB USA, ale więcej niż Chin lub Japonii.

Bałtycki kraj będzie jednym z najmniejszych i najuboższych w strefie. Jednak wprowadzenie w Estonii wspólnej waluty ma wymiar symboliczny - ma pokazać, że mimo najgorszego w jej 12-letniej historii kryzysu, największy projekt finansowy Europy pozostaje wciąż kuszącą perspektywą.

Estonia, która przystąpiła do UE i NATO w 2004 roku, jest przykładem dyscypliny fiskalnej, konsekwentnie prowadzonej polityki budżetowej z nadwyżkami odnotowywanymi przez siedem kolejnych lat od 2002 roku. Ma też najniższy dług publiczny w stosunku do PKB spośród wszystkich członków strefy euro.

Estonia obiecuje nawet, że w miarę swoich możliwości pomoże pozostałym krajom członkowskim przeżywającym trudności. Jej minister finansów Juergen Ligi oświadczył ostatnio, że Tallin niedługo rozpocznie negocjacje z UE w sprawie udzielenia gwarancji kredytowych w wysokości 130 mln euro, by wesprzeć Irlandię. Byłoby to znaczące zobowiązanie dla kraju, którego budżet wynosi około 6 mld euro.

W listopadzie walcząca z kryzysem finansów publicznych Irlandia jako drugi po Grecji kraj strefy euro wystąpiła o pomoc finansową do UE i Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW). Istnieje obawa, że pomocy finansowej będą potrzebowały kolejne kraje, zwłaszcza Portugalia i Hiszpania.

Jak na europejskie standardy Estonia jest dość uboga. Średnie miesięczne wynagrodzenie w trzecim kwartale 2010 roku wyniosło 760 euro (około 3 tys. zł) a bezrobocie sięgnęło 15,5 proc. (średnia w strefie euro to 10,1 proc.).